Ulica Żeglarska w Toruniu

Ulica Żeglarska w Toruniu – jedna z ulic na terenie Starego Miasta w Toruniu.

ulica Żeglarska

Stare Miasto
Południowy odcinek ulicy z Bazyliką katedralną świętych Janów, lato 2017 rok
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Długość	225 m
Plan
Przebieg
←↑ Rynek Staromiejski, ul. Szeroka → ul. Kopernika ← ul. Rabiańska, ul. św. Jana → ul. Bankowa ul. Bulwar Filadelfijski
Położenie na mapie Torunia ulica Żeglarska
Położenie na mapie Polski ulica Żeglarska
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ulica Żeglarska
53,009232°N 18,605723°E

Ulica Żeglarska prowadzi od południowo-wschodniego narożnika Rynku Staromiejskiego do Bramy Żeglarskiej, ma długość ok. 220 m i przebieg południkowy^{[potrzebny przypis]}. W średniowieczu północny odcinek ul. Żeglarskiej nosił nazwę ul. Kurzej^[1], odcinek od Kopernika do Rabiańskiej był nazywany różnie, najczęściej w odniesieniu do wieży kościoła św. Janów („naprzeciwko wieży św. Jana”, „pod wieżą św. Jana”), a odcinek od Rabiańskiej do bramy Żeglarskiej był nazywany tak jak dzisiaj – ul. Żeglarską^{[potrzebny przypis]}.

Historia

W średniowieczu była to jedna z najważniejszych ulic miasta, a także jedno z miejsc, gdzie najwcześniej stawiano domy murowane w Toruniu. Stąd najstarsza nazwa zachowana w źródłach – Ziglergasse mogła nawiązywać do murowanego charakteru ulicy („ceglarska”). Żeglarska należy do najszerszych ulic na Starym Mieście^[2]. W okresie nowożytnym ulica stanowiła część Via Regia, „Drogi Królewskiej”, którą do miasta wjeżdżali królowie Polski^{[potrzebny przypis]}.

W 1741 roku ulica został wybrukowany^[3].

Wybrane obiekty

• Bazylika katedralna św. św. Janów - gotycki, ceglany kościół zbudowany ok. 1270–1330^[4], od 1935 roku noszący status Bazyliki Mniejszej^[5],
• nr 5 – dawny dom kompanijny kupców bractwa kupieckiego^[6], jedna z najstarszych kamienic murowanych w mieście pochodząca z końca XIII w.^{[potrzebny przypis]}; wewnątrz zachowane gotyckie polichromie z XIV w.^[6], przedstawiające sceny Nawiedzenia, Zwiastowania, Pokłonu Trzech Króli, Koronacji Najświętszej Marii Panny oraz Walkę św. Jerzego ze smokiem^[7],
• nr 7 – kamienica gotycka z końca XIV-XV w., przebudowana w 1. poł. XVIII w.;^{[potrzebny przypis]} zachowane barokowe drewniane schody oraz polichromowane stropy^[8],
• nr 8 – Pałac Dąmbskich (błędnie nazywany pałacem biskupów kujawskich)^{[potrzebny przypis]} – barokowy pałac miejski zbudowany na zrębie dwóch gotyckich kamienic w końcu XVII w.^[8], z fasadą o stiukowej dekoracji^{[potrzebny przypis]},
• nr 9 – kamienica gotycka z XV w., przebudowana w XIX w., regotyzowana po 1970 roku^{[potrzebny przypis]}
• nr 10 – kamienica gotycka z 2. poł. XIV., przebudowana w XVIII i pod koniec XIX w.^[9],
• nr 13 – kamienica gotycka z ok. 1400 roku, przebudowywana m.in. w XVII wieku^[10]; w latach 1992–1994 restaurowana^[11]. Wewnątrz zachowane elementy gotyckie (wnęka z misą do umywania rąk, kominki) i fragmenty malowideł ściennych z XIV i XVII wieku^[11].
• nr 22 – dawny pałac burmistrza Riessa, pierwotnie rokokowy z XVIII w., przebudowany w XIX w.^{[potrzebny przypis]}