Tybetański Region Autonomiczny

Tybetański Region Autonomiczny, Tybet (tyb. བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་, Wylie: Bod-rang-skyong-ljongs, ZWPY: Poi Ranggyong Jong; chiń.: 西藏自治区; pinyin: Xīzàng Zìzhìqū^[3]) – region autonomiczny Chińskiej Republiki Ludowej ze stolicą w Lhasie^[4]. Powstał w 1965 roku w wyniku połączenia dotychczasowego regionu Tybet i terytorium Qamdo^[5][6].

Tybetański Region Autonomiczny

Tybet

Nazwa chińska Pismo uproszczone 西藏自治区 Hanyu pinyin Xīzàng Zìzhìqū Nazwa skrócona 藏 (Zàng)
Nazwa tybetańska Zapis tybetański བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ Wylie Bod-rang-skyong-ljongs ZWPY Poi Ranggyong Jong
region autonomiczny
Państwo	ChRL
Stolica	Lhasa
Kod ISO 3166-2	CN-54
Gubernator	Che Dalha[1]
Powierzchnia	1 228 400 km²
Populacja (2020) • liczba ludności	3 648 100[2]
• gęstość	3 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba prefektur	7
Liczba powiatów	73
Liczba gmin	692
Położenie na mapie Chin
Strona internetowa

W 2006 roku została otwarta kolej tybetańska, która łączy ten region z prowincją Qinghai^[7].

Osobny artykuł: Zamieszki w Tybecie w 2008 roku.

W 2008, w rocznicę chińskiej inwazji, doszło do kolejnych antyrządowych wystąpień, głównie w stołecznej Lhasie i okolicznych regionach, krwawo tłumionych przez chińskie jednostki militarne i paramilitarne^[8].

Gospodarka

Tybet jest jednym z najsłabiej rozwiniętych regionów Chin. Główną gałęzią jego gospodarki jest koczownicza hodowla jaków, owiec, kóz i wielbłądów, a także myślistwo. Uprawia się jęczmień, grykę, rośliny strączkowe. Duże znaczenie ma też rzemiosło. Przemysł skupiony wokół metalurgii, materiałów budowlanych oraz w sektorze spożywczym. W Tybecie znajdują się bardzo bogate złoża chromu, miedzi, litu, żelaza, cynku i ołowiu oraz złoża uranu^[9][10][11].

Wraz z rosnącym stopniem otwarcia Chin na świat i względną liberalizacją polityki Pekinu wobec Tybetu, w regionie – a szczególnie jego stolicy Lhasie – dokonują się poważne przemiany gospodarcze^[12][13]. Za sprawą miliardowych inwestycji rządu centralnego w renowację zabytków i infrastrukturę komunikacyjną dynamicznie rozwija się turystyka^[14][15].

Podział administracyjny

Mapa[16][17]
Lp.	Nazwa	Siedziba	Tybetański	Pinyin tybetański	Transliteracja Wyliego	Chiński	Hanyu pinyin
– Prefektury miejskie –
7	Nyingchi	Bayi	ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར།	Nyingchi Chongkyir	nying-khri grong-khyer	林芝市	Línzhī Shì
3	Qamdo	Karub	ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར།	Qamdo Chongkyir	chab-mdo grong-khyer	昌都市	Chāngdū Shì
4	Xigazê	Samzhubzê	གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར།	Xigazê Chongkyir	gzhis-ka-rtse grong-khyer	日喀则市	Rìkāzé Shì
5	Lhasa	Chengguan	ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར།	Lhasa Chongkyir	lha-sa grong-khyer	拉萨市	Lāsà Shì
6	Shannan	Nêdong	ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར།	Lhoka Chongkyir	lho-kha grong-khyer	山南市	Shānnán Shì
2	Nagqu	Seni	ནག་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར།	Nagqu Chongkyir	nag-chu grong-khyer	那曲市	Nàqū Shì
– Prefektury –
1	Ngari	Gar	མངའ་རིས་ས་ཁུལ།	Ngari Sakü	mnga'-ris sa-khul	阿里地区	Ālǐ Dìqū

Zobacz też

• podział administracyjny ChRL
• Tybet – państwo istniejące przed 1950 rokiem
• Centralny Rząd Tybetański
• Polskie Stowarzyszenie Przyjaciół Tybetu
• Tybet – kraina historyczna w Azji