Torbyd
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Torbyd – hala sztucznego lodowiska w Bydgoszczy, użytkowana w latach 1959-2004 i otwarta ponownie w nowej lokalizacji i formie architektonicznej 5 stycznia 2018 roku.
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Toruńska 59, Bydgoszcz |
| Lata budowy |
2016-2017 |
| Otwarta |
2018 |
| Użytkownicy | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
 53°07′11″N 18°01′25″E | |
| Strona internetowa | |
Sztuczne lodowisko Torbyd istniejące w latach 1959-2004 zlokalizowane było przy ul. Fryderyka Chopina 11a na osiedlu Skrzetusko. Nowa hala lodowa Torbyd, istniejąca od 2018 roku położona jest natomiast w parku Centralnym, na przy hali sportowo-widowiskowej Łuczniczka i Artego Arenie.
Sztuczne lodowisko Torbyd pełni rolę całorocznej ślizgawki publicznej oraz lodowiska do uprawiania łyżwiarstwa i hokeja na lodzie. Obiekt spełnia wymogi Międzynarodowej Federacji Hokeja na Lodzie i dysponuje m.in. wypożyczalnią łyżew, szatniami i suszarnią sprzętu hokejowego, pomieszczeniami medycznymi, trybunami dla widzów oraz restauracją na 100 osób z widokiem na taflę lodową[1]. Zarządcą obiektu jest spółka Bydgoskie Obiekty Sportowe.
Stary Torbyd (1959-2004)
Popularność hokeja i rekreacji na lodzie w Bydgoszczy w latach 50. XX w. była przyczyną powołania w 1958 roku Społecznego Komitetu Budowy Sztucznego Lodowiska w Bydgoszczy, któremu przewodził wiceprzewodniczący Prezydium MRN Antoni Koczorowski[2]. W rekordowym tempie (marzec-grudzień 1959) zbudowano w kwadracie ulic Moniuszki, Chopina. Jagiellońskiej i Ogińskiego, w oparciu o park urządzeń chłodniczych pobliskich Bydgoskich Zakładów Mięsnych – czwarte w Polsce sztuczne lodowisko (po Katowicach, Warszawie i Łodzi)[3]. Obiekt nie był finansowany ze środków państwowych, gdyż powstał poza centralnym planem budownictwa sportowego[2]. Uroczyste otwarcie miało miejsce 19 grudnia 1959 roku. Uświetnił je mecz ówczesnego mistrza Polski Górnika Katowice z występującą wtedy w II lidze Polonią Bydgoszcz. Mimo że drużynę bydgoską zasilili występujący w NHL kanadyjscy bracia Warwick, wynik spotkania był korzystny dla Górnika (9:3)[2].
W wyniku konkursu ogłoszonego przez redakcję „Ilustrowanego Kuriera Polskiego” lodowisko otrzymało nazwę „Torbyd” i stało się miejscem rekreacji mieszkańców oraz bazą dla występującej od 1960 roku w ekstraklasie drużyny hokejowej Polonii Bydgoszcz, jak również łyżwiarstwa figurowego (Franciszek Spitol występujący w barwach Polonii Bydgoszcz w latach 1961-1963 trzykrotnie zdobył tytuł mistrza Polski seniorów)[2].
Lodowisko w następnych latach rozbudowywano, powstały wokół niego żelbetowe trybuny, a w latach 1979/80 zbudowano drugą płytę hokejową, własną maszynownię i pawilon administracyjny. W latach 80. XX w. obiekt zadaszono[2]. Na obiekcie w latach 60. i 70. XX w. sukcesy osiągały drużyny Polonii Bydgoszcz: puchar Polskiego Związku Hokeja na Lodzie (1963), 3. miejsce w ekstraklasie (1964 i 1965), tytuł mistrza Polski juniorów (1966), wicemistrza (1967, 1972), trzecie miejsca w mistrzostwach Polski juniorów (1963, 1973 i 1975)[2]. W 1984 Polonia Bydgoszcz przejęła lodowisko na własność od miasta. W 1992 sekcja hokejowa usamodzielniła się i działała pod nazwą Bydgoskiego Towarzystwa Hokejowego. Wraz z upadkiem klubu w 2003 Torbyd przestał pełnić swoje funkcje i został zamknięty[3]. W 2016 miasto sprzedało 1,5 ha teren po Torbydzie za 10,1 mln zł. Obiekt został rozebrany, a teren sprzedany spółce deweloperskiej. W jego miejscu przewidziano dwa budynki mieszkalne (Apartamenty przy Chopina), położony przy Trasie Uniwersyteckiej pięciokondygnacyjny biurowiec Preludium z lokalami handlowo-usługowymi na parterze, który powstał jako pierwszy, a przy ul. Ogińskiego pięciokondygnacyjny hotel i galeria handlowa z parkingiem podziemmnym[4][5]. W 2018 wydano pozwolenie na budowę na terenie dawnego Torbydu pięciu budynków, których realizację rozpoczęto w 2019. Architekci starali się wpasować je w sąsiedztwo przedwojennych kamienic tworzących zwartą pierzeję ul. Jagiellońskiej i nawiązać do modernistycznych budynków przy ul. Chopina, a także nowoczesnej galerii handlowej przy ul. Ogińskiego. Zgodnie z obowiązującym planem miejscowym maksymalna powierzchnia zabudowy nie przekroczy 60 proc., powierzchnia zieleni urządzonej wyniesie minimum 30 proc., wysokość zabudowy ograniczono do 5. kondygnacji (10 do 23 m wysokości przy dachach płaskich)[6][7].
Nowy Torbyd (od 2018)
Budowę nowej hali lodowej, następczyni nieczynnego Torbydu władze miasta rozważały od 2006 roku. Spośród wielu możliwych lokalizacji wybrano teren w parku Centralnym, po zachodniej stronie hali widowiskowo-sportowej „Łuczniczka”. Inwestycję wpisano w 2015 roku w plany inwestycyjne Bydgoszczy. Projekt przygotowało biuro TBiARCHITEKCI, a wygląd zewnętrzny obiektu opiniowała Społeczna Rada ds. Estetyki Miasta[8]. Prace budowlane przeprowadziło konsorcjum firm Alstal oraz AGB2[8] od czerwca 2016 do grudnia 2017 roku[1]. Jesienią 2017 roku w konkursie ogłoszonym przez miasto mieszkańcy wybrali dla nowego lodowiska nazwę Torbyd[a][9] (innymi proponowanymi nazwami były Kryształowa Arena, Arctic Arena albo Tafla)[10]. Jego uroczyste otwarcie nastąpiło 5 stycznia 2018[11]. Dzięki srebrnym okładzinom bryła budynku przypomina lodowy kryształ. Wewnątrz zlokalizowano szatnie, suszarnie sprzętu hokejowego, wypożyczalnię łyżew wraz z ostrzarnią i suszarnią, punkt handlowy oraz pomieszczenia socjalne i medyczne, a na piętrze restaurację z oknem widokowym na taflę lodu. Koszt realizacji obiektu wyniósł 23,5 mln zł[12] i został pokryty w 85% z budżetu miasta Bydgoszczy, a także dzięki wsparciu 3,5 mln zł z budżetu państwa[b][8].
14 stycznia 2018 roku na tafli odbył się pierwszy mecz hokeja na lodzie – BKS Bydgoszcz podejmował Mad Dogs Sopot w ramach rozgrywek grupy północnej II ligi[13].
W ciągu pierwszego miesiąca eksploatacji z obiektu skorzystało 27 tys. osób[14].
W sierpniu 2019 wewnątrz obiektu powstał mural poświęcony łyżwiarzom i hokeistom[15].
Forma zewnętrzna budynku inspirowana jest wyglądem kryształu lodu. Na elewacji dominują okładziny w srebrnym kolorze oraz szkło. Po zmroku trójkątne styki elewacji są podświetlane. Całkowita powierzchnia budynku wynosi 4605 m², a powierzchnia tafli lodowej 1779 m²[1]. Wymiary tafli spełniają wymogi pełnego boiska do gry w hokeja (30 x 60m). Lodowisko mieści jednocześnie około 240 osób, a trybuny - 300 widzów. Wyposażenie techniczne obejmuje m.in. agregat chłodniczy o łącznej mocy 360 kW[c][16], 25 kamer monitoringu wizyjnego oraz wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną[1].
- W głosowaniu od 30 sierpnia do 13 września 2017 roku zwycięska nazwa „Torbyd” zdobyła 486 głosów. Następne w kolejności „Arctic Arena” uzyskała 444 głosów, a „Tafla” - 286 głosów
- dofinansowanie ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w ramach programu rozwoju ponadlokalnej infrastruktury sportowej – pilotaż edycja 2017
- Do mrożenia wykorzystano nowoczesną technologię z wykorzystaniem energooszczędnego amoniakalnego agregatu chłodniczego z częściowym odzyskiem ciepła. Dzięki temu całkowity pobór mocy to jedynie 250 kW
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
