Tiligul-Tiras Tyraspol

Tiligul-Tiras Tyraspol (rum. Clubul Sportive Tiligul-Tiras Tiraspol) – mołdawski klub piłkarski, mający siedzibę w mieście Tyraspol na wschodzie kraju. Założony w 1938, a zlikwidowany 6 czerwca 2009. W okresie swej działalności był najstarszym klubem piłki nożnej w Mołdawii i Naddniestrzu.

Tiligul-Tiras Tyraspol

CS Tiligul-Tiras Tiraspol

Pełna nazwa	Clubul Sportiv Tiligul-Tiras Tiraspol
Przydomek	albastru-rosu (niebiesko-czerwone)
Barwy
Data założenia	1938
Debiut w najwyższej lidze	1992
Data rozwiązania	6 czerwca 2009
Liga	Divizia Națională (10. – 2008/09)
Państwo	Mołdawia
Adres	Strada Mira 21 MD-3300 Tiraspol
Stadion	Stadion Tiligul, Tîrnauca (3 525 miejsc)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe

Historia

Chronologia nazw:

• 1938: Spartac Tyraspol (ros. «Спартак» Тирасполь)
• 1961: Pișcevic Tyraspol (ros. «Пищевик» Тирасполь)
• 1963: Luceafărul Tyraspol (ros. «Лучафэрул» Тирасполь)
• 1966: Energhia Tyraspol (ros. «Энергия» Тирасполь)
• 1968: Nistru Tyraspol (ros. «Днестр» Тирасполь)
• 1971: Energhia Tyraspol (ros. «Энергия» Тирасполь)
• 1972: Avtomobilist Tyraspol (ros. «Автомобилист» Тирасполь)
• 1978: Start Tyraspol (ros. «Старт» Тирасполь)
• 1979: Avtomobilist Tyraspol (ros. «Автомобилист» Тирасполь)
• 1986: Textilșcic Tyraspol (ros. «Текстильщик» Тирасполь)
• 1990: Tiras Tyraspol (ros. «Тирас» Тирасполь)
• 1991: Tiligul Tyraspol (ros. «Тилигул» Тирасполь)
• 2004: Tiligul-Tiras Tyraspol
• 6.06.2009: klub rozwiązano

Klub piłkarski Spartac Tyraspol został założony w miejscowości Tyraspol w roku 1938^[1]. Był pierwszą tego typu organizacją w Mołdawii i Naddniestrzu. W 1938 zespół startował w rozgrywkach Pucharu ZSRR i Pucharu Ukraińskiej SRR. W 1946 wystartował w rozgrywkach mistrzostw Mołdawskiej SRR, gdzie zajął trzecie miejsce w pierwszej podgrupie^[2]. W 1949 klub był drugim, a w 1956 zdobył swój pierwszy tytuł mistrzowski, w 1957 dotarł do finału Pucharu Mołdawskiej SRR.

W 1961 klub zmienił nazwę na Pișcevic Tyraspol i otrzymał prawo występu w Klasie B mistrzostw ZSRR, gdzie zajął 11.miejsce wśród 16 zespołów w 1 grupie republik radzieckich. Następny sezon zakończył na przedostatniej 16.pozycji. W 1963 po kolejnej reorganizacji systemu lig ZSRR klub z nazwą Luceafărul Tyraspol został oddelegowany do klasy niżej zwanej Klasą B. W kolejnych sezonach został sklasyfikowany na pozycjach: 8 (1963 grupa republik radzieckich), 13 (1964 – 2 grupa ukraińska), 41 (1965 – grupa ukraińska). Po takich słabych wynikach sportowych klub w 1966 nie otrzymał prawa występów w zawodowych rozgrywkach o mistrzostwo ZSRR i został rozwiązany.

W 1965 w Tyraspolu również istniały dwa inne kluby Energhia Tyraspol i Temp Tyraspol, które zdobyły odpowiednio mistrzostwo i wicemistrzostwo Mołdawskiej SRR. Właśnie Energhia została wybrana na następcę wiodącego klubu miasta. W 1966 klub zajął trzecie miejsce w mistrzostwach Mołdawskiej SRR. W 1967 Energhia ponownie otrzymała prawo gry w Klasie B mistrzostwach ZSRR, gdzie zajęła 15.lokatę w 1 grupie ukraińskiej. W 1968 klub zmienił nazwę na Nistru Tyraspol i zajął 13.miejsce w 1 grupie ukraińskiej. W 1969 był szóstym w grupie. W 1970 po kolejnej reorganizacji systemu lig ZSRR klub nie otrzymał promocji do grona najlepszych i został zdegradowany do rozgrywek lokalnych.

W 1971 jako Energhia Tyraspol zajął 7.miejsce w drugiej grupie mistrzostw Mołdawskiej SRR. W następnym sezonie 1972 zmienił nazwę na Avtomobilist Tyraspol i znów był siódmym w drugiej grupie. Sezon 1973 zakończył na 8.pozycji. W latach 1974–1975 miasto reprezentował zespół m.Tyraspol. Dopiero w 1978 klub został reaktywowany jako Start Tyraspol. Zespół startował w rozgrywkach Wtoroj Ligi, gdzie zajął ostatnie 23.miejsce w 2 grupie. W następnym sezonie 1979 przywrócił nazwę Avtomobilist Tyraspol. Klub zajmował następujące miejsca: 22 w 2 grupie (1979), 3 w 8 grupie (1980), 3 w 8 grupie (1981), 5 w 5 grupie (1982), 4 w 5 grupie (1983), 9 w 5 grupie (1984), 9 w 5 grupie (1985). W 1986 przyjął nazwę Textilșcic Tyraspol i potem zajmował następujące miejsca: 2 w 5 grupie (1986), 8 w 5 grupie (1987), 3 w 5 grupie (1988). W 1989 zespół najpierw zwyciężył w 5 grupie, a potem w finale B znów był pierwszym i zdobył awans do Pierwoj Ligi. W 1990 jako Tiras Tyraspol startował w Pierwoj Lidze, zajmując środkowe 13.miejsce. W następnym 1991 klub zmienił nazwę na Tiligul Tyraspol i zakończył sezon na drugim miejscu, zdobywając awans do Wyższej Ligi. Jednak rozpad ZSRR nie pozwolił klubowi debiutować na najwyższym szczeblu rozgrywek piłkarskich.

Po uzyskaniu niepodległości przez Mołdawię i organizowaniu własnych mistrzostw klub startował w 1992 w rozgrywkach pierwszej edycji Divizia Națională – sezonie 1992 (wygrała fazę zasadniczą, ale nie zdobyła mistrzostwa Mołdawii na skutek odmowy gry w meczu barażowym o tytuł przeciwko Zimbru Kiszyniów z powodu wojny w Naddniestrzu). W następnym sezonie 1992/93 klub znów był drugim. Zespół zdobywał wicemistrzostwo kraju w kolejnych 3 sezonach, w sezonie 1996/97 był trzecim, w 1997/98 znów drugim. Największe sukcesy to trzykrotne z rzędu wywalczenie krajowego pucharu w latach 1993-1995. W sezonie 1998/99 klub zajął ponownie trzecie miejsce, w 1999/00 był na 5.pozycji, w 2000/01 na trzecim. Sezon 2001/02 zakończył na 7.lokacie, po czym został zdegradowany do Divizia A. Po zdobyciu mistrzostwa Divizia A klub w 2003 wrócił do Divizia Națională. Był szóstym w sezonach 2003/04 i 2004/05. W 2004 klub zmienił nazwę na Tiligul-Tiras Tyraspol. W sezonie 2005/06 zajął 4.miejsce, w 2006/07 ósme miejsce, w 2007/08 siódme. Sezon 2008/09 zakończył na 10.lokacie, a 6 czerwca 2009 został zlikwidowany z powodu braku środków finansowych na działalność.

Miesiąc później, po wycofaniu się zespołu z mistrzostw, jego nazwę postanowiło utrzymać kierownictwo innego mołdawskiego klubu – Olimpia Bielce. Przywódcy Olimpii zasugerowali byłemu przywództwu Tiligul-Tiras wydzierżawienie bazy Tiligula klubowi z Bielc w zamian za to, że menadżerowie Olimpii zapłacą 20% długów Tiligul-Tiras i zmienią nazwę swojego drugiego zespołu występującego w Divizia A na Olimpia-2-Tiligul, która będzie występować na stadionie Tiligul-Tiras.

Sukcesy

Trofea międzynarodowe

Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 31-05-2017)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Liga Mistrzów (Puchar Europy)	zdobywca	0
	finalista	0
Liga Europy (Puchar UEFA)	zdobywca	0
	finalista	0
	1 runda (1/32 f.)	3	1996/97, 1997/98, 1998/99
Puchar Zdobywców	zdobywca	0
	finalista	0
	1 runda (1/16 f.)	2	1994/95, 1995/96

Trofea krajowe

Mołdawia

Zdobyte trofea w rozgrywkach Mołdawii (stan na: 31-05-2017)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	0
	II miejsce	6	1992, 1992/93, 1993/94, 1994/95, 1995/96, 1997/98
	III miejsce	3	1996/97, 1998/99, 2000/01
Puchar	zdobywca	3	1992/93, 1993/94, 1994/95
	finalista	2	1992, 1995/96
II liga	I miejsce	1	2002/03
	II miejsce	0
	III miejsce	0

ZSRR

Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 31-12-1992)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	0
	II miejsce	0
	III miejsce	0
Puchar	zdobywca	0
	finalista	0
	1/16 finału	1	1991/92
II liga	I miejsce	0
	II miejsce	1	1991
	III miejsce	0

• Wtoraja Liga:
  • mistrz (1x): 1989 (finał B)
  • wicemistrz (1x): 1986 (5 grupa)
  • 3.miejsce (3x): 1980 (8 grupa), 1981 (8 grupa), 1988 (5 grupa)
• Mistrzostwa Mołdawskiej SRR:
  • mistrz (4x): 1956, 1965, 1987, 1989
  • wicemistrz (2x): 1949, 1985
  • 3.miejsce (4x): 1966, 1967, 1986, 1988
• Puchar Mołdawskiej SRR:
  • zdobywca (1x): 1985
  • finalista (4x): 1957, 1967, 1984, 1986

Europejskie puchary

Legenda do wszystkich tabel: Q – runda eliminacyjna, 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 – odpowiednia faza rozgrywek, Grupa – runda grupowa, 1r gr – pierwsza runda grupowa, 2r gr – druga runda grupowa, F – finał, R – runda, PO – play-off k. – rzuty karne, los. – losowanie, Dogr. – dogrywka, w. – zasada bramek strzelonych na wyjeździe

Sezon	Rozgrywki	Runda	Klub	Dom	Wyjazd	Ogólnie
1994/95	Puchar Zdobywców Pucharów	Q	Omonia Nikozja	0–1	1–3	1–4
1995/96	Puchar Zdobywców Pucharów	Q	FC Sion	0–0	2–3	2–3
1996/97	Puchar UEFA	1Q	Dynama Mińsk	1–1	1–3	2–4
1997/98	Puchar UEFA	1Q	Neuchâtel Xamax	1–3	0–7	1–10
1998/99	Puchar UEFA	1Q	RSC Anderlecht	0–1	0–5	0–6
1999	Puchar Intertoto	1R	Polonia Warszawa	0–0	0–4	0–4
2001	Puchar Intertoto	1R	Cliftonville	1–0	3–1	4–1, Dogr.
		2R	Lombard FC Tatabánya	1–1	0–4	1–5
2005	Puchar Intertoto	1R	Pogoń Szczecin	0–3	2–6	2–9

Stadion

Klub rozgrywał swoje mecze domowe na Stadionie Miejskim w Tyraspolu, który mógł pomieścić 3525 widzów. Na początku XXI wieku przeniósł się na Stadion Tiligul w miejscowości Tîrnauca, gdzie były dwa boiska z trawą i jedno z nawierzchnią syntetyczną^[3].

Piłkarze

Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Tiligulu Tyraspol.

Trenerzy

Z tym tematem związana jest kategoria: Trenerzy piłkarzy Tiligulu Tyraspol.

...

• 1963: Władimir Suchostawski
• 1964: Gieorgij Sudakow

...

• 1969: Nicolae Esin

...

• 1978: Walentin Fołomiejew
• 1979–1984: Wałentyn Wojczenko
• 1985–05.1986: Vladimir Gosperschi
• 06.1986–1986: Eugeniu Șincarenco
• 1987–1990: Ivan Daniliants
• 1991: Vladimir Veber
• 1992–07.1992: Petro Kutuzow
• 1993–0?.1993: Eugeniu Șincarenco
• 0?.1993–??.1993: Alexandru Verevchin
•  ??.1993–??.1993: Serghei Dubrovin
•  ??.1993–06.1994: Wiktor Zubkow
• 07.1994–10.1994: Juchym Szkolnykow
• 11.1994–0?.1995: Alexandru Mațiura
• 0?.1995–0?.1995: Wiktor Matwijenko
• 0?.1995–0?.1996: Ołeksandr Sztelin
• 0?.1996–??.1996: Anatolij Bajdaczny
• 1997–??.1998: Alexandru Spiridon
•  ??.1998–??.1998: Serghei Dubrovin
•  ??.1998–??.1998: Vladimir Cosse
•  ??.1998–??.1998: Serghei Dubrovin
• 1999–??.2000: Alexandru Spiridon
•  ??.2000–2001: Ołeksandr Hołokołosow
•  ??.200?–??.200?: Ghenadie Tiumin
•  ??.2002–??.2002: Vladimir Vusatîi
• 2003–??.2005: Eugeniu Șincarenco
•  ??.2005–??.2006: Igor Dobrowolski
•  ??.2006–??.2006: Alexandru Verevchin
•  ??.2006–2007: Octavio Zambrano
• 2008–2009: Valeriu Vasiliev

Zobacz też

• Crasnoe Znamea Tyraspol
• Dinamo-Auto Tyraspol
• FC Tyraspol
• Plastic Tyraspol
• Sheriff Tyraspol
• SKA Odessa
• Stroitel Tyraspol
• Temp Tyraspol

Przypisy

1. Moldova – Foundation Dates of Clubs – RSSSF
2. История первенств CCCР среди КФК  (таблицы)
3. Что стало с базой футбольного клуба "Тилигул"… (ФОТО) – 14 Июля 2014 – Стадионные новости – Арены и стадионы мира

Bibliografia

• Dawna strona internetowa klubu. fctiligul.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-17)]. (ros.).
• Tiligul-Tiras Tyraspol w bazie Football Facts (ros.)
• Profil w bazie Wildstat (ang. • ros.)
• Profil w bazie Divizia A (rum. • ros.)
• Profil w bazie moldova.sports.md (ros.)
• CS Tiligul-Tiras Tiraspol, [w:] baza Soccerway (drużyny) [dostęp 2021-01-02].
• Profil w bazie UEFA (ang.)
• Profil. weltfussballarchiv.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-16)]. w bazie WeltFussballArchiv (ang.)
• Profil w bazie Foot.dk (duń.)
• Profil w bazie Footballdatabase (ang.)
• Profil w bazie Thefinalball (ang.)
• Profil w bazie Worldfootball (ang.)
• Tiligul-Tiras Tiraspol, [w:] baza Transfermarkt (drużyny) [dostęp 2020-11-27].
• Wyniki meczów klubu w bazie RSSSF (ang.)