Tegan Jovanka

Tegan Jovanka – postać fikcyjna związana z brytyjskim serialem science-fiction pt. Doktor Who. W postać wcielała się Janet Fielding^[1].

Tegan Jovanka

Postać z Doktor Who
Pierwsze wystąpienie	Logopolis
Ostatnie wystąpienie	Resurrection of the Daleks (regularnie) The Caves of Androzani The Fix with Sontarans
Wystąpienia	Sezon 18 Sezon 19 Sezon 20 Sezon 21
Grany przez	Janet Fielding
Liczba odcinków	65[uwaga 1]
Dane biograficzne
Pochodzenie	Ziemia

Tegan była towarzyszką czwartego i piątego Doktora. Pojawiała się w serialu w latach 1981-1984 i była jedną z najdłużej występujących kompanów Doktora w historii serialu. Janet Fielding dodatkowo pojawiła się w roli Tegan w 1985 roku w specjalnym odcinku pt.: A Fix with Sontarans u boku szóstego Doktora.

Jako jedna z niewielu towarzyszy była Australijką. Według książki Cold Fusion dziadek Tegan od strony ojca pochodził z Jugosławii, a Australię nazywał "nowym światem"^[2].

Opis postaci

Po raz pierwszy Tegan pojawia się w ostatniej historii Czwartego Doktora pt. Logopolis (1981), kiedy to wraz z ciocią Vanessą próbuje dostać się na Lotnisko Heathrow, gdzie ma podjąć nową pracę jako stewardesa w Air Australia. Po drodze koło od samochodu, którym jedzie Tegan z ciotką łapie gumę. Tegan szukając pomocy, wchodzi do TARDIS. Niedługo po tym gubi się w korytarzach TARDIS. Gdy udaje się jej stamtąd wydostać, trafia na czwartego Doktora i Adrica. Jest ona później obecna przy regeneracji Doktora^[3].

Tegan jest kobietą głośną, upartą i bezpośrednią oraz nie boi się mówić, co ma na myśli. Towarzysząc Doktorowi, Tegan odwiedza m.in. Gallifrey^[4], planetę Manussę^[5] czy Anglię w 1215 roku^[6]. Podczas podróży przeżyła śmierć Adrica^[7], odejście Nyssy^[8] i dołączenie Turloughta^[9]. W historii The King's Demons poznała również jednego z towarzyszy Doktora, Kameliona^[6]. Najbliższe stosunki utrzymywała z Nyssą i była najbardziej rozczarowana jej odejściem z załogi TARDIS^[8]. W stosunku do Turgloutha początkowo jest podejrzliwa, ale stopniowo pomiędzy nimi relacje się ocieplają^[9]. Doktor uważał Tegan za dobrą koordynatorkę i często dodawał jej odwagi słowami: Odwagi, Tegan! (Braveheart, Tegan!)^[7][10]. W historii The Five Doctors Tegan poznaje wcześniejsze wcielenia Doktora, a także kilku jego towarzyszy^[11].

Podczas podróży z Doktorem, Tegan przeżywa wiele traumatycznych przeżyć w tym m.in. śmierć cioci Vanessy^[3] i Adrica^[7] czy opętanie przez Marę^[12][5]. Traumatyczne przeżycia stają się głównym powodem odejścia Tegan w historii Resurrection of the Daleks (1984)^[13]. Tegan pojawia się na moment w 4. części historii The Caves of Androzani (1984) jako wspomnienie^[14] oraz w odcinku A Fix with Sontarans (1985) z szóstym Doktorem^[15].

W odcinku Śmierć Doktora (serial spin-off Przygody Sary Jane) Sara Jane mówi, że Tegan pracuje na rzecz praw aborygenów w Australii^[16].

W serialu pojawia się kilku członków rodziny Tegan. Wśród nich można wyróżnić:

• ciocię Vanessę (Dolore Whiteman), z którą jechała na lotnisko, zabitą przez Mistrza^[3],
• dziadka Andrew Verneya (Frederick Hall), który mieszkał w wiosce Little Hodcombe w Anglii^[17],
• kuzyna Colina Frazera (Alastair Cumming), którego zaatakował Omega^[4].

Za kulisami

Janet Fielding po latach stwierdziła, że "ta rola była nieco frustrująca". Skarżyła się również na ówczesnego producenta John Nathan-Turnera, który powiedział jej że "towarzyszki są tylko dla ojców", co nie odpowiadało Fielding, która miała poglądy feministyczne i uważała, że rola towarzyszki "powinna służyć jako punkt odniesienia dla młodych kobiet"^[18]. W rankingu "najlepszych doktorów i towarzyszy" przeprowadzonym przez Radio Times z okazji 50-lecia istnienia serialu, postać Tegan zajęła 18. miejsce z 51. możliwych^[19]. Andrew Allen dla serwisu Cultbox, w swojej recenzji zestawu DVD Resurrection Of The Daleks opisał Tegan jako "najbardziej iskrzącą i najzwinniejszą towarzyszkę z klasycznych serii"^[20].

Występy

Telewizyjne

Historia	Data premiery		Źródło
	Pierwszy odcinek	Ostatni odcinek
Sezon 18 (1980-81)
Logopolis	28 lutego 1981	21 marca 1981	[21][3]
Sezon 19 (1982)
Castrovalva	4 stycznia 1982	12 stycznia 1982	[22][23]
Four to Doomsday	18 stycznia 1982	26 stycznia 1982	[24][25]
Kinda	1 lutego 1982	9 lutego 1982	[26][12]
The Visitation	15 lutego 1982	23 lutego 1982	[27][28]
Black Orchid	1 marca 1982	2 marca 1982	[29][30]
Earthshock	8 marca 1982	16 marca 1982	[31][7]
Time-Flight	22 marca 1982	30 marca 1982	[32][33]
Sezon 20 (1983)
Arc of Infinity (odcinki 2-4)	3 stycznia 1983	12 stycznia 1983	[34][4]
Snakedance	18 stycznia 1983	26 stycznia 1983	[35][5]
Mawdryn Undead	1 lutego 1983	9 lutego 1983	[36][9]
Terminus	15 lutego 1983	23 lutego 1983	[37][8]
Enlightenment	1 marca 1983	9 marca 1983	[38][39]
The King's Demons	15 marca 1983	16 marca 1983	[40][6]
Specjalny na 20-lecie istnienia serialu
The Five Doctors	23 listopada 1983		[41][11]
Sezon 21 (1984)
Warriors of the Deep	5 stycznia 1984	13 stycznia 1984	[42][10]
The Awakening	19 stycznia 1984	20 stycznia 1984	[43][17]
Frontios	26 stycznia 1984	3 lutego 1984	[44][45]
Resurrection of the Daleks	8 lutego 1984	15 lutego 1984	[46][13]

Słuchowiska

The Gathering (2006) The Darkening Eye (2008) Ringpullworld (2009) Freakshow (2010) Cobwebs (2010) The Whispering Forest (2010) The Cradle of the Snake (2010) Heroes of Sontar (2011) Kiss of Death (2011) Rat Trap (2011) The Lions of Trafalgar (2011) The Elite (2011) Hexagora (2011) The Children of Seth (2011)

The Emerald Tiger (2012) The Jupiter Conjunction (2012) The Butcher of Brisbane (2012) Eldrad Must Die! (2013) Smoke and Mirrors (2013) The Lady of Mercia (2013) Prisoners of Fate (2013) The Light at the End (2013) The Fifth Doctors Box Set[uwaga 2] (2014) Mistfall (2015) Equilibrium (2015) The Entropy Plague (2015) The King of the Dead (2015) The Waters of Amsterdam (2016)

Książki

Z serii Virgin Missing Adventures

• Goth Opera autorstwa Paula Cornella
• The Crystal Bucephalus autorstwa Craiga Hintona
• The Sands of Time autorstwa Justina Richardsa
• Cold Fusion autorstwa Lance'a Parkina

Z serii Past Doctor Adventures

• Zeta Major autorstwa Simona Messinghama
• Deep Blue autorstwa Marka Morrisa
• Divided Loyalties autorstwa Gary'ego Russella
• The King of Terror autorstwa Keitha Toppinga
• Fear of the Dark autorstwa Trevora Baxendalego

Opowiadania

• "Birth of a Renegade" autorstwa Erica Sawarda (Radio Times Doctor Who 20th Anniversary Special)
• "The Birth of Fire" autorstwa Stephena Moxona (Doctor Who Magazine 122)
• "Girls' Night In" autorstwa Mikego Tuckera i Roberta Perry'ego (DWMS Holiday 1992)
• "Encounter on Burnt Snake Flat" autorstwa Marca Platta (Doctor Who Yearbook 1993")
• "Lackaday Express" autorstwa Paula Cornella (Decalog)
• "Good Companions" autorstwa Peter Anghelides (More Short Trips)
• "Perfect Day" autorstwa Marka Gatissa (Doctor Who Yearbook 1994)
• "Hearts of Stone" autorstwa Steve'a Lyonsa (Short Trips: Companions)
• "Qualia" autorstwa Stephena Fewella (Short Trips: Companions)
• "Soul Mate" autorstwa Davida Baileya (Short Trips: A Universe of Terrors)
• "No Exit" autorstwa Kate Orman (Short Trips: Steel Skies)
• "The Immortals" autorstwa Simona Guerriera (Short Trips: Past Tense)
• "Fixing a Hole" autorstwa Samanthy Baker (Short Trips: Past Tense)
• "Lant Land" autorstwa Jonathana Morrisa (Short Trips: Life Science)
• "The Assassin's Story" autorstwa Andrew Collinsa (Short Trips: Repercussions)
• "Categorical Imperative" autorstwa Simona Guerriera (Short Trips: Monsters)
• "In the TARDIS: Christmas Day" autorstwa Vala Douglasa (Short Trips: A Christmas Treasury)
• "Last Minute Shopping" autorstwa Neila Perrymana (Short Trips: A Christmas Treasury)
• "Rome" autorstwa Marcusa Flavina (Short Trips: The History of Christmas)
• "Wake" autorstwa Jake'a Elliota (Short Trips: Farewells)
• "The Velvet Dark" autorstwa Stewarta Sheargolda (Short Trips: Farewells)
• "Life After Queth" autorstwa Matta Kimptona (Short Trips: Farewells)
• "Falling from Xi'an" autorstwa Stevena Savilego (Short Trips: The Centenarian)
• "First Born" autorstwa Edwarda Graingera (Short Trips: The Centenarian)
• "Men of the Earth" autorstwa Kevina Killiany'ego (Short Trips: Destination Prague)
• "Keeping it Real" autorstwa Josepha Lidstera (Short Trips: The Ghosts of Christmas)
• "Goths and Robbers" autorstwa Diane Duane (Short Trips: The Quality of Leadership)
• "Gudok" autorstwa Magsa L Hallidaya (Short Trips: Transmissions)
• "The Fall of the Druids" autorstwa Davida N Smitha (Short Trips: Indefinable Magic)
• "The Constant Doctor" autorstwa Andrew Smitha (The Scientific Secrets of Doctor Who)

Komiksy

• "On The Planet Isopterus" autorstwa Glenn Rix (Doctor Who Annual 1983)
• "Time & Time Again" autorstwa Paula Cornella i Johna Ridgwaya (Doctor Who Magazine 207)
• "The Lunar Strangers" autorstwa Garetha Robertsa i Martina Geraght (Doctor Who Magazine 215–217)
• "Blood Invocation" autorstwa Paula Cornella i Johna Ridgwaya (Doctor Who Magazine Yearbook 1995)
• "The Forgotten" autorstwa Tony'ego Leego, Pia'y Guerra'y, Stefano'ego Martino'ego i Kelly Yates (IDW Publishing 2008-2009)
• "Prisoners of Time" autorstwa Scotta i Davida Tiptonów (IDW Publishing 2013)
• "The Meeting" autorstwa Paula Cornella i Rachaela Smitha (Titan Comics 2015)

Uwagi

1. Bez odcinka dodatkowego The Fix with Sontarans
2. Zestaw składający się na historie: Psychodrome i Iterations of I

Przypisy

1. Tegan Jovanka (Janet Fielding). BBC. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
2. Lance Parkin: Cold Fusion. Virgin Publishing, grudzień 1996, seria: Virgin Missing Adventures. ISBN 0-426-20489-1. Brak numerów stron w książce
3. Logopolis. Peter Grimwade (reż.), Christopher H. Bidmead (scenarz.). Doktor Who. BBC. 28 lutego 1981-21 marca 1981. Odcinek 115, sezon 18.
4. Arc of Infinity. Ron Jones (reż.), Johnny Byrne (scenarz.). Doktor Who. BBC. 3 stycznia 1983-12 stycznia 1983. Odcinek 123, sezon 20.
5. Snakedance. Fiona Cumming (reż.), Christopher Bailey (scenarz.). Doktor Who. BBC. 18 stycznia 1983-26 stycznia 1983. Odcinek 124, sezon 20.
6. The King's Demons. Tony Virgo (reż.), Terence Dudley (scenarz.). Doktor Who. BBC. 15 marca 1983-16 marca 1983. Odcinek 128, sezon 20.
7. Earthshock. Peter Grimwade (reż.), Eric Saward (scenarz.). Doktor Who. BBC. 8 marca 1982-16 marca 1982. Odcinek 121, sezon 19.
8. Terminus. Mary Ridge (reż.), Stephen Gallagher (scenarz.). Doktor Who. BBC. 15 lutego 1983-23 lutego 1983. Odcinek 126, sezon 20.
9. Mawdryn Undead. Peter Moffatt (reż.), Peter Grimwade (scenarz.). Doktor Who. BBC. 1 lutego 1983-9 lutego 1983. Odcinek 125, sezon 20.
10. Warriors of the Deep. Pennant Roberts (reż.), Johnny Byrne (scenarz.). Doktor Who. BBC. 5 stycznia 1984-13 stycznia 1984. Odcinek 130, sezon 21.
11. The Five Doctors. Peter Moffatt (reż.), Terrance Dicks (scenarz.). Doktor Who. BBC. 23 listopada 1983. Odcinek 129.
12. Kinda. Peter Grimwade (reż.), Christopher Bailey (scenarz.). Doktor Who. BBC. 1 lutego 1982-9 lutego 1982. Odcinek 118, sezon 19.
13. Resurrection of the Daleks. Matthew Robinson (reż.), Eric Saward (scenarz.). Doktor Who. BBC. 8 lutego 1984-15 lutego 1984. Odcinek 133, sezon 21.
14. The Caves of Androzani. Graeme Harper (reż.), Robert Holmes (scenarz.). Doktor Who. BBC. 8 marca 1984-16 marca 1984. Odcinek 135, sezon 21.
15. A Fix with Sontarans. Marcus Mortimer (reż.), Eric Saward (scenarz.). Doktor Who. BBC. 23 lutego 1985.
16. Śmierć Doktora. Ashley Way (reż.), Russell T Davies (scenarz.). Przygody Sary Jane. BBC. 25 października 2010-26 października 2010. Odcinek 21, seria 4.
17. The Awakening. Michael Owen Morris (reż.), Eric Pringle (scenarz.). Doktor Who. BBC. 19 stycznia 1984-20 stycznia 1984. Odcinek 131, sezon 21.
18. Doctor who? The Time Lord's companions from the 80s and 90s have their say. The Guardian, 2013-09-28. [dostęp 2016-01-15]. (ang.).
19. Tim Glanfield: Doctor Who 50th anniversary: David Tennant and Billie Piper named best Doctor and companion. Radio Times, 2013-11-15. [dostęp 2016-01-15]. (ang.).
20. Andrew Allen: ‘Doctor Who': Resurrection Of The Daleks (Revisitations 2) DVD review. Cultbox, 2011-03-30. [dostęp 2016-01-15]. (ang.).
21. Logopolis. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
22. Castrovalva. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
23. Castrovalva. Fiona Cumming (reż.), Christopher H. Bidmead (scenarz.). Doktor Who. BBC. 4 stycznia 1982-12 stycznia 1982. Odcinek 116, sezon 19.
24. Four to Doomsday. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
25. Four to Doomsday. John Black (reż.), Terence Dudley (scenarz.). Doktor Who. BBC. 18 stycznia 1982-26 stycznia 1982. Odcinek 117, sezon 19.
26. Kinda. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
27. The Visitation. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
28. The Visitation. Peter Moffatt (reż.), Eric Saward (scenarz.). Doktor Who. BBC. 15 lutego 1982-23 lutego 1982. Odcinek 119, sezon 19.
29. Black Orchid. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
30. Black Orchid. Ron Jones (reż.), Terence Dudley (scenarz.). Doktor Who. BBC. 1 marca 1982-2 marca 1982. Odcinek 120, sezon 19.
31. Earthshock. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
32. Time-Flight. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
33. Time-Flight. Ron Jones (reż.), Peter Grimwade (scenarz.). Doktor Who. BBC. 22 marca 1982-30 marca 1982. Odcinek 122, sezon 19.
34. Arc of Infinity. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
35. Snakedance. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
36. Mawdryn Undead. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
37. Terminus. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
38. Enlightenment. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
39. Enlightenment. Fiona Cumming (reż.), Barbara Clegg (scenarz.). Doktor Who. BBC. 1 marca 1983-9 marca 1983. Odcinek 127, sezon 20.
40. The King's Demons. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
41. The Five Doctors. BBC. [dostęp 2014-10-08]. (ang.).
42. Warriors of the Deep. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
43. The Awakening. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
44. Frontios. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
45. Frontios. Ron Jones (reż.), Christopher H. Bidmead (scenarz.). Doktor Who. BBC. 26 stycznia 1984-3 lutego 1984. Odcinek 132, sezon 21.
46. Resurrection of the Daleks. BBC. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Tegan Jovanka na oficjalnej stronie British Broadcasting Corporation (BBC) (ang.)
• Tegan Jovanka w bazie TARDIS Data Core (ang.)