Taprobana
hipotetyczna wyspa na południe od Indii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
hipotetyczna wyspa na południe od Indii Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Taprobana lub Taprobane – według starożytnych geografów wyspa położona na południe od Indii. Przypuszczalnie identyczna z Cejlonem, z czasem podobnie jak Thule obrosła w liczne, nieprawdopodobne legendy[1].
Informacje na temat wyspy pojawiły się jako pokłosie wyprawy Aleksandra Wielkiego do Indii i przywiezionych wówczas informacji geograficznych[1]. Nazwa Taprobana pojawiła się po raz pierwszy około 290 roku p.n.e. w dziele Megastenesa, który opisał ją jako wyspę przeciętą rzeką, bogatszą w złoto i perły od Indii[2]. Onesicritus twierdził, że położona jest dwadzieścia dni żeglugi od Indii, a żyją na niej słonie i ludożercy[1]. Wyspa trafiła na mapy geograficzne Eratostenesa i Klaudiusza Ptolemeusza[1][2]. Pliniusz Starszy lokalizował otoczoną mieliznami Taprobanę na antypodach i twierdził, że wszystko jest na niej odwrócone do góry nogami[2][3]. Przytoczył też relację Anniusa Plocamusa, wyzwoleńca żyjącego za panowania Klaudiusza, który żeglując po Morzu Czerwonym miał zostać zniesiony z trasy przez sztorm i po piętnastu dniach przybić do brzegów legendarnej wyspy. Miało się na niej znajdować pięćset miast, z których królewska stolica o nazwie Palaesimundus liczyła dwanaście tysięcy mieszkańców[2].
Ze źródeł starożytnych Taprobana trafiła do traktatów i map średniowiecznych, pojawia się m.in. w Etymologiach Izydora z Sewilli, na mapie z Hereford i na mapie z Ebstorf[1]. Zazwyczaj, m.in. przez Marco Polo, identyfikowana była z Cejlonem[1]. Mnożyły się także legendy. W XIV-wiecznych Podróżach Jana z Mandeville Taprobana opisana została jako jedna z prowincji królestwa Księdza Jana. Lato i zima miały się tam pojawiać dwa razy w roku, a dostępu do złotonośnych gór broniły olbrzymie mrówki-ludojady. Zamieszkiwała ją też jakoby rasa monopodów (jednonogich)[2]. W XV wieku część geografów, m.in. Niccolò dei Conti było zdania, że Taprobanę należy utożsamiać raczej z Sumatrą[2].
Taprobana została wspomniana w pierwszej strofie[4] eposu renesansowego portugalskiego poety Luísa de Camõesa Luzjady (znanego w Polsce również pod tytułem Luzytanie):
W polskim przekładzie Adama M-skiego (czyli Zofii Trzeszczkowskiej) zwrotka ta ma brzmienie następujące:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.