Loading AI tools
Tajna Rada Wielkiej Brytanii (Tajna Rada Jego Królewskiej Mości; ang. His Majesty's Most Honourable Privy Council, potocznie Privy Council, do 1 maja 1707: Tajna Rada Anglii) – ciało doradcze władcy Zjednoczonego Królestwa. Tajna Rada była w przeszłości wpływowym organem władzy, współcześnie prawie wszystkie jej uprawnienia zostały scedowane na jedną z jej komisji – gabinet[1]. Do czasu rozpoczęcia w 2009 działalności przez Sąd Najwyższy Zjednoczonego Królestwa posiadane przez Radę uprawnienia z zakresu wymiaru sprawiedliwości załatwiane były głównie przez Komitet Sądowniczy Tajnej Rady[1]. Król lub królowa, działając na podstawie ustaleń rady, nosi tytuł King-in-Council lub Queen-in-Council.
Rada powstała (wówczas jako Sąd Królewski) po podboju Anglii przez Normanów i składała się z magnatów, najwyższych duchownych oraz urzędników. Doradzała wówczas królowi w kwestiach legislacyjnych, administracyjnych i sądowniczych. W okresie późniejszym coraz więcej kompetencji Rady przejmowały instytucje, które powstały w jej łonie: sąd i parlament. Mimo to przez długi czas za legalne uważano decyzje królewskie powstałe na bazie zaleceń rady, a nie parlamentu. W okresie republiki Rada została zastąpiona Radą Państwa, którą zlikwidowano w 1659 roku. Wkrótce jednak Karol II przywrócił Tajną Radę. Jej uprawnienia oraz liczba członków początkowo rosły. Ostatecznie jednak Rada utraciła większość uprawnień na rzecz gabinetu oraz w mniejszym stopniu parlamentu, rządu i premiera.
Członkom Tajnej Rady przysługuje tytuł The Right Honourable, a będącym parami – litery PC dodawane po nazwisku.
Słowo tajna w nazwie Tajnej Rady użyte jest w znaczeniu „osobista”[2], a nie „ukryta”. Odzwierciedla ono pierwotny jej skład, gdy członkowie byli najbliższymi i najbardziej wpływowymi doradcami monarchy. Z tego też względu zwrot „tajny radca” utarł się jako historyczne określenie wysokich rangą urzędników na wielu dworach monarszych.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
