Synandrospadix vermitoxicus (Griseb.) Engl. – gatunek roślin zielnych należący do monotypowegorodzajuSynandrospadix, z plemienia Spathicarpeae, podrodziny Aroideae, w rodzinie obrazkowatych, występujący w suchych lasach równikowych w Boliwii, Peru, Paragwaju i północno-zachodniej Argentynie.
Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów συν (syn – plus, razem), ανθρώ (andro – męski) i σπάδιξ (spadix – kolba kwiatostanu) i odnosi się do zrośniętych główek pręcików tych roślin (tworzących tzw. synandrium)[3]; nazwa gatunkowa pochodzi od łacińskich słów vermis (robak) i toxicum (trucizna, jad) i odnosi się do trujących kryształów szczawianu wapnia, którymi pokryte są z zewnątrz bulwy roślin tego gatunku.
Pokrój
Średniej wielkości rośliny zielne, przechodzące okres spoczynku.
Roślina tworzy od 2 do 4 liści o prostej, spiczastej, sercowato-strzałkowatej blaszce, o wymiarach 20–25×15–20 cm. Ogonki liściowe, o długości 25–30 cm, tworzą długie pochwy.
Roślina jednopienna, o 1–2 kwiatostanach typu kolbiastegopseudancjum, pojawiających się na szypułce o długości 15–20 cm, przed liśćmi lub w tym samym czasie. Pochwa kwiatostanu jajowato-lancetowata, nie zwężona, o długości około 10 cm, z zewnątrz zielona z ciemnozielonymi, pionowymi paskami, wewnątrz jasnopurpurowa z brązowawo-zielonymi, pionowymi brodawkami. Kolba krótsza od pochwy. Kwiaty żeńskie położone swobodnie w dolnej części kolby, częściowo przyrastającej do pochwy. Purpurowe Kwiaty męskie oddzielone od żeńskich paskiem kwiatów obupłciowych lub jałowych. Synandrium podłużno-konoidalne, osadzone na grubym trzonku stworzonym ze zrośniętych nitek pręcików, z okółkiem główek pręcików, ze środka którego wyrasta czasami dłuższy, pojedynczy, jałowy pręcik. Zalążnie, otoczone przez kilka podłużno-trójkątnych prątniczek, 3-5-komorowe. W każdej komorze znajduje się jeden zalążek.
Niemal kuliste Jagody o średnicy około 1 cm, zawierające od 3 do 5 dużych, jajowatych nasion o wymiarach 8×4 mm, o grubej łupinie.
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 34.
Gatunki podobne
Rośliny z rodzaju Gorgonidium, od których różni się podłużno-trójkątnymi prątniczkami otaczającymi zalążnie, w pełni zrośniętymi synandriami i prostymi blaszkami liściowymi, oraz z gatunku Croatiella integrifolia, od których różni się wydłużonymi, całkowicie zrośniętymi nitkami pręcików, obecnością obupłciowych kwiatów między strefą kwiatów żeńskich i męskich oraz trójkątnymi, spłaszczonymi prątniczkami otaczającymi zalążnie.
Roślina uprawiana z uwagi na bardzo atrakcyjne, choć cuchnące kwiatostany. Preferuje bardzo przepuszczalne podłoże, przy uprawie doniczkowej wymaga mieszanki materiałów nieorganicznych (np. perlit, żwir, keramzyt etc.) z żyzną materią organiczną (np. ziemia kompostowa). W okresie wegetacji podłoże powinno być cały czas wilgotne, ale nie mokre; w okresie spoczynku umiarkowanie suche, ewentualnie bulwę należy wydobyć z podłoża i przechować w suchym miejscu. Wymaga stanowiska bez bezpośredniego nasłonecznienia lub lekkiego cienia. Rozmnażanie z nasion.
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
HelmutGenaust:Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen.Basel:Birkhäuser Verlag,1996. ISBN3-7643-2390-6.(niem.). Brak numerów stron w książce
T.Stützel,KlausKubitzki:Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae) (The Families and Genera of Vascular Plants).Springer. ISBN3-540-64061-4.(ang.). Brak numerów stron w książce
