Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Supergarb[1] (ang. superhump) – częste i niewielkie (o amplitudach wysokości ułamka magnitudy) zmiany jasności nowych karłowatych[1].
W układzie kataklizmicznym nowych karłowatych jeden z obiektów ściąga grawitacyjnie materię z drugiego, która formuje wokół gwiazdy dysk akrecyjny. Kiedy dysk jest niestabilny, czasami wybucha (ang. outburst), a gdy na krzywej blasku gwiazdy podczas tych wybuchów pojawiają się dodatkowe pojaśnienia jej blasku, to określane są one jako supergarby[2].
Supergarby zostały odkryte przez Vogta (1974) i Warnera (1975) podczas superwybuchu VW Hydri w grudniu 1972[3]. Występują we wszystkich nowych karłowatych typu SU UMa.
Okres obserwowanych supergarbów ma bezpośredni związek z okresem orbitalnym układu nowej karłowatej, opisany zależnością Stolza-Schoembsa z 1984 (w dniach):
gdzie to okres supergarbów, a – okres orbitalny. Dzięki tej zależności można wyznaczyć okres orbitalny danego układu gwiazd[1].
Jeżeli to supergarb jest określany jako dodatni, a w przypadku odwrotnym – jako ujemny[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.