Loading AI tools
gatunek ptaka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sterowik czerwonobrzuchy[4][5] (Tanysiptera nympha) – gatunek średniej wielkości ptaka z podrodziny łowców (Halcyoninae) w rodzinie zimorodkowatych (Alcedinidae). Słabo poznany ptak występujący tylko Nowej Gwinei w dwóch oddzielnych populacjach – jednej w części wyspy należącej do Papui-Nowej Gwinei, a drugiej w części należącej do Indonezji. Według IUCN jest gatunkiem najmniejszej troski.
Tanysiptera nympha[1] | |||
G.R. Gray, 1840 | |||
Grafika J.G. Keulemansa z A monograph of the Alcedinidae Richarda Bowdlera Sharpe’a wydawanej w latach 1868–1871 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
sterowik czerwonobrzuchy | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Pierwszego naukowego opisu taksonu dokonał angielski zoolog George Robert Gray, nadając mu nazwę Tanysiptera Nympha. Opis ukazał się w 1840 roku w „The Annals and Magazine of Natural History including Zoology, Botany, and Geology”. Autor jako miejsce typowe wskazał Nową Gwineę, co później uściślono do półwyspu Vogelkop (Ptasia Głowa)[2][6][7]. Tradycyjnie uważa się, że takson ten jest blisko spokrewniony ze sterowikiem brązowym (T. danae)[7]. Gatunek monotypowy[7][8][9]; proponowany podgatunek rothschildi uznano za nieważny[7].
Średniej wielkości ptak o dużym, szerokim u nasady, pomarańczowo-czerwonym dziobie. Nogi i stopy od różowo-pomarańczowych do czerwonych. Tęczówki ciemnobrązowe. Nie występuje dymorfizm płciowy. Obie płcie mają niebieską górną część głowy, szeroką czarną maskę rozciągającą się od nasady dzioba, przechodzącą w czarne upierzenie tyłu głowy, karku, boków szyi i grzbietu. Dolne części ciała, pokrywy podogonowe, kuper jasnoróżowo-czerwone. Skrzydła czarno-szare z ciemnoniebieskimi pokrywami drugiego rzędu. Ogon fioletowoniebieski z silnie wydłużonymi dwiema środkowymi sterówkami, które są o 8 cm dłuższe niż jego reszta, a zakończone są białymi łopatkowymi końcówkami[7]. Młode osobniki mają żółtawo-pomarańczowy dziób z ciemniejszym odcieniem u podstawy, brązowe górne części ciała[7][12].
Długość ciała 22–27 cm (30–35 cm wraz z wydłużonymi sterówkami); masa ciała: samiec 57 g (jeden zbadany osobnik), samice 47–57 g[7][13].
Sterowik czerwonobrzuchy jest endemitem Nowej Gwinei. Występuje w dwóch oddzielonych od siebie populacjach – na zachodzie wyspy w indonezyjskich prowincjach Papua Zachodnia i Papua Południowo-Zachodnia i na północnym wschodzie w Papui-Nowej Gwinei w prowincjach Morobe i Madang – od pasma Adelbert na wschód do półwyspu Huon i na południe do górnego biegu rzeki Watut i doliny Bulolo. Występuje najczęściej na terenach położonych na wysokości do 900 m n.p.m., a tylko sporadycznie jest spotykany wyżej – do 1500 m n.p.m.[3][14] Zasięg występowania (EOO, Extent of Occurrence) według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje około 538 tys. km²[14].
Głównym habitatem sterowika czerwonobrzuchego są pierwotne lasy tropikalne nizinne i górskie (w wąwozach na zalesionych wzgórzach). Spotykany jest także w podmokłych lasach w okolicach rzek, namorzynach oraz w wysokich lasach wtórnego wzrostu. Jest gatunkiem osiadłym. Dieta tego gatunku jest słabo zbadana, składa się z owadów, ich larw oraz prawdopodobnie dżdżownic[7]. Długość pokolenia jest określana na 5,7 roku[14].
Brak szczegółowych informacji na temat rozmnażania, opisany jest tylko niedatowany przypadek znalezienia 2 jaj[7].
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek ten został zaliczony do kategorii LC (ang. Least Concern – najmniejszej troski)[3]. Ptak ten jest słabo poznany, a jego liczebności nie oszacowano. Gatunek ten jest opisywany jako lokalnie pospolity. BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako spadkowy z powodu zmniejszania się naturalnego habitatu[3][14].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.