Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stela z Antakya – kamienna stela z czasów panowania asyryjskiego króla Adad-nirari III (810–783 p.n.e.) odnaleziona przypadkowo przez rolnika w 1968 roku nad Orontesem, w pobliżu miasta Antakya w Turcji[1][2]. Zgodnie z umieszczoną na niej inskrypcją klinową stela ta upamiętniać miała wspólne wyznaczenie przez Adad-nirari III i Szamszi-ilu, jego dowódcę wojsk, nowej granicy pomiędzy wasalnymi królestwami Zakkura z Hamat i Atarszumki z Arpadu[1]. Obecnie zabytek ten znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Antakya (nr inwent. 11832)[1][3].
Zachowana stela ma wysokość 127 cm, szerokość 52 cm i grubość 31 cm[1]. Na jej powierzchni widnieją pewne uszkodzenia - brakuje górnej części przedstawienia reliefowego i lewego brzegu inskrypcji[1]. Na przedstawieniu reliefowym, umieszczonym w górnej części steli, ukazane zostały dwie stojące postacie zwrócone w kierunku znajdującego się między nimi długiego przedmiotu w kształcie kolumny[1]. Postacie przedstawiać mają najprawdopodobniej Adad-nirari III, asyryjskiego króla, oraz Szamszi-ilu, jego dowódcę wojsk (turtanu)[3]. Umieszczony między nimi przedmiot wskazywać ma najprawdopodobniej na obecność bóstwa[uwaga 1][3].
Pod przedstawieniem reliefowym znajduje się inskrypcja klinowa, która zajmuje dolną część steli[3]. Jej początek podaje imię, tytuły i przodków Adad-nirari III[1]. Dalej mowa jest o wyznaczeniu przez Adad-nirari III i Szamszi-ilu nowej granicy pomiędzy królestwami Zakkura z Hamat i Atarszumki z Arpadu[1]. Nowe ustalenia graniczne korzystne były dla tego ostatniego, któremu Zakkur przekazać musiał kontrolę nad miastem Nahlasi i wszystkimi otaczającymi to miasto ziemiami[1]. Inskrypcja kończy się klątwą skierowaną przeciw wszystkim tym, którzy chcieliby przesunąć granicę lub zniszczyć ustawioną na niej stelę[4].
Duża rola przypisywana w inskrypcji Szamszi-ilu, turtanu Adad-nirari III, skłoniła niektórych uczonych do postawienia tezy, iż to właśnie on, a nie król asyryjski, mógł być tym, który kazał wznieść stelę[2]. To jemu też, a nie Adad-nirari III, przypisać najprawdopodobniej należy główna rola w rozstrzygnięciu dysputy granicznej pomiędzy Zakkurem a Atarszumki[3][5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
