Spółgłoska nosowa dwuwargowa dźwięczna

Spółgłoska nosowa dwuwargowa – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [m].

Spółgłoska nosowa dwuwargowa

Numer IPA	114
m
Jednostka znakowa	m
Unikod	U+006d
UTF-8 (hex)	6d
Inne systemy
X-SAMPA	m
Kirshenbaum	m
IPA Braille↗	⠍
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Artykulacja

Opis

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [m]:

• modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji płucnej i egresji,
• tylna część podniebienia miękkiego znajduje się w luźnej pozycji, prąd powietrza uchodzi przez nos
• prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka
• dolna warga kontaktuje się z górną wargą, tworząc zwarcie. Dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamę ustną, jednakże podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos.
• wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
• pozycja języka i ust może zależeć od kontekstu, w jakim występuje głoska.

Warianty

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

• wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, wtedy jest to spółgłoska zmiękczona (spalatalizowana): [mʲ]
• wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, wtedy jest to spółgłoska welaryzowana: [mˠ]
• przewężenie w gardle, wtedy jest to spółgłoska faryngalizowana: [mˤ]
• zaokrąglenie warg, wtedy jest to spółgłoska labializowana: [mʷ]

Przykłady

Język		Wyraz	IPA	Znaczenie	Uwagi
Angielski	General American[1]	mother	[ˈmʌðɚ] ( odsłuchaj)	matka	Zobacz fonologia i fonetyka języka angielskiego
Polski	język ogólnopolski[2]	masa	[ˈmasa] ( odsłuchaj)	masa	Zobacz fonetyka języka polskiego

Zobacz też

• spółgłoska nosowa wargowo-zębowa [ɱ]
• spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna [b]

Przypisy

1. Meaning of “mother” in the English Dictionary. Camridge Dictionary. [dostęp 2018-06-09]. (ang.).
2. Jassem 2003 ↓, s. 103.

Bibliografia

• Wiktor Jassem. Polish. „Journal of the International Phonetic Association”. 33, s. 103–107, 2003. Międzynarodowe Towarzystwo Fonetyczne. DOI: 10.1017/S0025100303001191. (ang.).