Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Smolarek łuskowany[3] (Myrmecocichla formicivora) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae), podrodziny kląskawek (Saxicolinae). Występuje w Afryce Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.
| Myrmecocichla formicivora[1] | |||
| (Wilkes, 1817) | |||
_-_male_(5923594818).jpg) Samiec (widoczna biała plamka na barkówkach) | |||
,_Myrmecocichla_formicivora_at_Rietvlei_Nature_Reserve_(13913728741).jpg) Samica. Zdjęcie z prowincji Gauteng, RPA | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
smolarek łuskowany | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Po raz pierwszy gatunek opisał John Wilkes, autor Encyclopaedia Londinensis. Opis ukazał się w tomie 16 wspomnianego dzieła. Wilkes nadał nowemu gatunkowi nazwę Motacilla formicivora[4]; stosowany zapis to (Wilkes, 1817)[5][6], jednak niektóre źródła, np. obszerne Die Vögel Afrikas Antona Reichenowa, niesłusznie[7] przyznają pierwszeństwo Vieillotowi[8]. Holotyp pochodził z okolic rzek Sundays i Swartkops[4]. Niektórzy autorzy sugerują, że smolarek łuskowany i brunatny (Myrmecocichla aethiops) są konspecyficzne[5]. M. formicivora jest gatunkiem monotypowym[5][6].
Długość ciała wynosi 17–18 cm, masa ciała – 35–51 g[5]. Wymiary szczegółowe według Antona Reichenowa: długość skrzydła 95–103 mm, ogona – 65–70 mm, dzioba – 19–20 mm, skoku – 33–36 mm[8]. Ogółem upierzenie smolarka łuskowanego ma kolor jednolicie ciemnobrązowy. W locie widać biały pas utworzony na skrzydle przez białe nasady lotek I rzędu. Samiec jest ciemnobrązowy, na barkówkach ma białą plamkę. Samice i młode są jaśniejsze, nie mają białej plamki[9]. Smolarki łuskowane są bardzo podobne do smolarków brunatnych[5].
Smolarek łuskowany występuje we wschodniej Namibii, południowo-zachodnim Zimbabwe na południe po Republikę Południowej Afryki, Suazi i Lesotho[5]. BirdLife International szacuje zasięg na 2,09 mln km²[10].
Środowiskiem życia smolarka łuskowanego są otwarte tereny trawiaste, półpustynne zakrzewienia, trawiaste wzgórza i otwarta, spustynniała sawanna[11]. Pożywienie M. formicivora stanowią głównie mrówki i termity[5]. Zimą żerują głównie na ziemi, latem wolą polować z gałęzi. Prócz mrówek i termitów jedzą również chrząszcze, prostoskrzydłe, pluskwiaki i gąsienice, dwuparce i solfugi; również owoce[11].
Okazjonalnie gniazduje kooperatywnie; parze pomagają wtedy ich młode z poprzedniego lęgu[11]. Sezon lęgowy trwa od września do grudnia w Botswanie, od sierpnia do kwietnia w RPA[5]. Smolarek łuskowany gniazduje w norach długich na 30–150 cm. Wydrąża je samemu w piaszczystych skarpach lub nad norą mrównika afrykańskiego (Orycteropus afer). Kopią oba ptaki z pary, zajmuje im to 8 do 10 dni. Gniazdo to miseczka z suchych traw i korzeni. W zniesieniu znajduje się 2–7 jaj (zwykle 3)[11] o wymiarach 25–26 na 19 mm[8]. Samica wysiaduje przez 14–15 dni. Młode są karmione przez oba ptaki z pary, czasem także pomocników. Opuszczają gniazdo po 15–18 dniach, a przez kolejne 7–10 nadal wymagają karmienia przez rodziców. Później nadal jednak używają nor jako schronienia i miejsca odpoczynku[11].
Niekiedy pasożytami lęgowymi smolarków łuskowanych stają się miodowody duże (Indicator indicator). Jaja bywają zjadane przez Rhabdomys pumilio[11].
IUCN uznaje smolarka łuskowanego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1998 (stan w 2020). BirdLife International ocenia trend populacji na stabilny[10]. Ptak pospolity w całym swoim zasięgu, rzadszy jedynie we wschodniej części zasięgu; w Zimbabwe stwierdzony zaledwie dwukrotnie[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
