Skala TORRO

Skala intensywności tornad TORRO – skala mierząca intensywność tornada. Jest skalą otwartą, ale zwykle podaje się ją w przedziale pomiędzy T0 a T10, ze względu na znikome prawdopodobieństwo wystąpienia tornada o wietrze powyżej 134 m/s (482 km/h). Została zaproponowana przez Terence'a Meadena z Tornado and Storm Research Organisation (TORRO), brytyjskiej organizacji meteorologicznej, jako rozwinięcie skali Beauforta^[1].

Historia i związek ze skalą Beauforta

Skala była testowana w latach 1972–1975. Została opublikowana na spotkaniu Royal Meteorological Society w 1975. Intensywność T0 jest odpowiednikiem 8. stopnia w skali Beauforta i jest skorelowana ze skalą B wzorem:

B = 2(T + 4)

i odwrotnie:

T = B/2 - 4

Skala Beauforta	B	8	10	12	14	16	18	20	22	24	26	28
Skala TORRO	T	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Skala Beauforta została wprowadzona w 1805, a w latach 20. XX wieku dopracowano ją, uwzględniając w niej prędkość wiatru^[2]. Wyraża prędkość wiatru (v) wzorem:

v = 0.837 B^3/2 m/s

Wzór

Skala jest określona wzorem:

${\displaystyle T=(v/2.365)^{2/3}-4}$

gdzie:

${\displaystyle T}$ – stopień w skali TORRO,

${\displaystyle v}$ – prędkość wiatru mierzona jako 3-sekundowy poryw 10 m nad poziomem terenu

Stopnie skali TORRO

Stopień	Prędkość wiatru (szacowana)			Potencjalne szkody (tylko orientacyjnie określone)	Przykład zniszczeń (tylko orientacyjny)
	mph	km/h	m/s
T0	39–54	61–86	17–24	Lekkie tornado. Luźna, lekka ściółka podnoszona z ziemi. Namioty poważnie uszkodzone. Niektóre dachówki zerwane. Połamane drobne gałęzie. Ścieżka tornada widoczna w uprawach.
T1	55–72	87–115	25–32	Słabe tornado. Cięższa ściółka unosi się w powietrzu. Leżaki przenoszone przez wiatr. Lekkie konstrukcje (takie jak szopy) nieznacznie uszkodzone. Zerwane dachówki. Uszkodzenia kominów. Drewniane płoty przewrócone. Żywopłoty i drzewa nieznacznie uszkodzone.
T2	73–92	116–147	33–41	Umiarkowane tornado. Przewrócone przyczepy kempingowe. Lekkie konstrukcje (jak szopy ogrodowe) zniszczone. Uszkodzenia dachów krytych dachówką i kominów. Duże gałęzie drzew skręcone lub odłamane, małe drzewa wyrwane z korzeniami. Słabe ceglane ściany zburzone. Wybite szyby w oknach.
T3	93–114	148–184	42–51	Mocne tornado. Przyczepy kempingowe zniszczone. Garaże i budynki gospodarcze o słabej konstrukcji zniszczone. Szkielet dachu odsłonięty. Niektóre z większych drzew połamane lub wyrwane z korzeniami. Gruz przenoszony na znaczne odległości.
T4	115–136	185–220	52–61	Silne tornado. Samochody osobowe przemieszczane. Całe dachy zrywane z niektórych domów. Całkowicie odsłonięte belki stropowe z mocniejszych murowanych domów. Liczne drzewa wyrwane z korzeniami lub połamane. Znaki drogowe wygięte. Gruz przenoszony na odległość do 2 km.
T5	137–160	221–259	62–72	Intensywne tornado. Cięższe pojazdy silnikowe (np. 4-tonowe ciężarówki) unoszone w powietrze. Zerwane całe dachy, uszkodzone ściany szczytowe. Przedmioty (np. meble) wyssane na zewnątrz z domów. Słabsze budynki całkowicie zniszczone. Słupy energetyczne zniszczone.
T6	161–186	260–299	73–83	Średnio niszczycielskie tornado. Domy o mocnej konstrukcji ulegają poważnym uszkodzeniom lub są całkowicie niszczone. Cegły i elementy konstrukcji stają się niebezpiecznymi pociskami unoszącymi się w powietrzu. Słupy sieci wysokiego napięcia powyginane lub zniszczone. Drobne przedmioty (jak np. sztućce) wbite w ściany. Małe konstrukcje mogą być unoszone w powietrze i przenoszone w inne miejsca bez znacznych uszkodzeń.
T7	187–212	300–342	84–95	Silnie niszczycielskie tornado. Domy murowane całkowicie zniszczone. Budynki magazynowe o konstrukcji stalowej zniszczone lub poważnie uszkodzone. Lokomotywy przewrócone. Drzewa częściowo obdarte z kory przez unoszony w powietrzu gruz.
T8	213–240	343–385	96–107	Dotkliwie niszczycielskie tornado. Samochody osobowe przenoszone na duże odległości. Niektóre budynki fabryczne o stalowej konstrukcji poważnie uszkodzone lub zniszczone. Stalowe elementy konstrukcji rozrzucane na znacznym obszarze. Poważne zniszczenia na obrzeżach ścieżki tornada.
T9	241–269	386–432	108–120	Druzgocąco niszczycielskie tornado. Wiele budynków o stalowej konstrukcji całkowicie zniszczonych. Lokomotywy unoszone w powietrze i przenoszone na pewne odległości. Pozostałe pnie drzew całkowicie obdarte z kory. Do przeżycia mieszkańców konieczne jest ukrycie się w schronie poniżej poziomu gruntu.
T10	270–299	433–482	121–134	Ekstremalnie niszczycielskie tornado. Całe konstrukcje (takie jak solidnie zbudowane domy) podnoszone z fundamentów i przenoszone przez wiatry. Szeroki pas zniszczeń jest w dużej mierze pozbawiony drzew, roślinności i konstrukcji wykonanych przez człowieka – niemal wszystko zmiecione do poziomu gruntu. Wierzchnia warstwa gruntu (na głębokość kilkunastu–kilkudziesięciu centymetrów) zerwana.

T0	T1	T2	T3	T4	T5	T6	T7	T8	T9	T10
Słabe				Silne				Gwałtowne

Źródło: ^[1]

Zobacz też

• skala Beauforta
• skala Fujity
• skala Saffira-Simpsona

Przypisy

1. The Tornado & Storm Research Organisation: The International Tornado Intensity Scale. [dostęp 2020-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-25)]. (ang.).
2. Tornado and Storm Research Organisation: T-scale: Origins and scientific basis.. [dostęp 2020-11-18]. (ang.).