Skałat Stary

Skałat Stary – wieś w rejonie podwołoczyskim obwodu tarnopolskiego, założona w 1295 r. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Skałat Stary w powiecie skałackim województwa tarnopolskiego. Wieś liczy 1081 mieszkańców.

Skałat Stary

Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Rejon	podwołoczyski
Populacja  • liczba ludności • gęstość	1081 635,14 os./km²
Kod pocztowy	47845
Położenie na mapie Ukrainy Skałat Stary
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Skałat Stary
49°28′06″N 25°59′10″E

Historia

W 1939 r. wieś liczyła ok. 2400 mieszkańców, z których 75% stanowili Polacy. W latach 1943–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN - UPA zamordowali tutaj 9 Polaków^[1].

W czasie okupacji niemieckiej mieszkające we wsi polskie rodziny Żądłów i ukraińska rodzina Bomoków udzielały pomocy Żydom, za co po wojnie Instytut Jad Waszem uhonorował tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Antoniego i Marię Żądłów; Michała i Magdalenę Żądłów oraz ich dzieci Kingę i Tadeusza; Mychajła i Mariję Bomoków oraz ich córkę Mariję Markiw z d. Bomok^[2][3][4].

W 1991 r. siostry franciszkanki z Lasek założyły w Starym Skałacie dom zakonny. Od 2012 r. funkcjonuje w nim Centrum rehabilitacji i wczesnej pomocy niewidomym dzieciom oraz ich rodzicom im. Św. Jana Pawła II „Światło Nadziei"^[5]. W 2023 r. siostry franciszkanki wraz z siostrami z Żytomierza otrzymały Medal Świętego Brata Alberta od Fundacji im. Brata Alberta za „wieloletnią pracę na rzecz osób z niepełnosprawnościami, potrzebujących pomocy i ofiar wojny na Ukrainie”^[6].

Przypisy

1. HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 351, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
2. Żądło Antoni & Maria. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
3. Żądło Michał & Magdalena ; Son: Tadeusz ; Daughter: Kinga. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
4. Bomok Mikhail & Maria ; Daughter: Markiv Maria (Bomok). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
5. Z Żytomierza do Lasek [online], Aktualności, 31 marca 2022 [dostęp 2022-09-09] (pol.).
6. Poznaliśmy tegorocznych laureatów Medalu Św. Brata Alberta / Fundacja im. Brata Alberta [online], albert.krakow.pl [dostęp 2023-02-03].

Linki zewnętrzne

• Skałat Stary, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 646., s. 646.
• Skałat Stary na stronie Rady Najwyższej Ukrainy