Sitniczka szczecinowata

Sitniczka szczecinowata (Isolepis setacea (L.) R.Br.) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, Azji i Afryce, skąd został zawleczony do Ameryki Północnej i Południowej oraz Nowej Zelandii i Tasmanii^[4]. W Polsce rośnie w rozproszeniu na obszarze całego kraju, z wyjątkiem części północno-wschodniej^[5].

Sitniczka szczecinowata

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	sitniczka
Gatunek	sitniczka szczecinowata
Nazwa systematyczna
Isolepis setacea (L.) R.Br. Prodr. Fl. Nov. Holl. 222 1810
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski

Morfologia

Pokrój

Kłosek

Pokrój

Roślina tworząca gęste darnie^[6].

Łodyga

Nitkowata, wiotka, o wysokości 2-20 cm^[6].

Liście

Dolne pochwy liściowe purpurowe. Najwyższa pochwa z blaszką. Liście nitkowate, pół obłe, z języczkiem^[6].

Kwiaty

Zebrane w 1-4 kłosy. Przysadki zielonawo-purpurowe lub brunatno-purpurowe, z zieloną smugą. Podsadka dłuższa od kłosa, lecz krótsza od łodygi^[6].

Owoc

Podłużnie żeberkowany orzeszek^[6].

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub hemikryptofit. Kwitnie od lipca do października. Rośnie na wilgotnych, piaszczystych polach, ugorach i brzegach wód. Liczba chromosomów 2n = 28^[7]. Gatunek charakterystyczny zbiorowisk terofitów z rzędu Cyperetalia fusci^[8].

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)^[9]. Znajduje się także w czerwonej księdze gatunków zagrożonych w kategorii LC (najmniejszej troski)^[10].

Przypisy

1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-12-11] (ang.).
3. Isolepis setacea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
4. Isolepis setacea na Plants of the World. [dostęp 2017-12-06]. (ang.).
5. Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001. ISBN 978-83-61191-72-8. Brak numerów stron w książce
6. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969
7. Rutkowski Lucjan: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
8. Matuszkiewicz Władysław: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4. Brak numerów stron w książce
9. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9. Brak numerów stron w książce
10. R.V.R.V. Lansdown R.V.R.V., Isolepis setacea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2017-12-11] (ang.).

Encyklopedie internetowe (takson):

• SNL: bustsivaks

Identyfikatory zewnętrzne:

• BioLib: 42238
• EoL: 1117461
• EUNIS: 187503
• Flora of China: 220006854
• Flora of North America: 220006854
• FloraWeb: 3114
• GBIF: 2713300
• identyfikator iNaturalist: 77517
• IPNI: 309559-1
• ITIS: 508147
• NCBI: 76460
• identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-250537
• Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:309559-1
• Tela Botanica: 36131
• identyfikator Tropicos: 9904879
• USDA PLANTS: ISSE2
• CoL: 3Q9R4