Salamandrowate (Salamandridae) – rodzina płazów z rzędu płazów ogoniastych (Caudata), dość szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Brak jej przedstawicieli w Ameryce Południowej i Środkowej oraz Australii.
Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Salamandrowate
| Salamandridae[1] |
| Goldfuss, 1820[2] |
|
Przedstawiciel rodziny – pacyfotryton kalifornijski (Taricha torosa) |
| Systematyka
|
| Domena
|
eukarionty |
| Królestwo
|
zwierzęta |
| Typ |
strunowce |
| Podtyp |
kręgowce |
| Gromada |
płazy |
| Rząd |
płazy ogoniaste |
| Podrząd |
Salamandroidea |
| Rodzina |
salamandrowate |
| Typ nomenklatoryczny |
|
Salamandra Laurenti, 1768 |
| Synonimy |
|
- Salamandrae Goldfuss, 1820[2]
- Salamandridae – J.E. Gray, 1825[3]
- Salamandroidea – Fitzinger, 1826[4]
- Tritonidae[uwaga 1] Boie, 1828[5]
- Cercopi Wagler, 1828[6]
- Salamandrina – Hemprich, 1829[7]
- Salamandroidea – Schinz, 1833[8]
- Tritones[uwaga 1] Tschudi, 1838[9]
- Tritonides[uwaga 1] Tschudi, 1838[9]
- Pleurodeles[uwaga 2] Tschudi, 1838[9]
- Tritonides Tschudi, 1838[9]
- Pleurodelina[uwaga 2] Bonaparte, 1839[10]
- Salamandrina – Bonaparte, 1839[10]
- Pleurodelae – Fitzinger, 1843[11]
- Salamandrinae[uwaga 3] Fitzinger, 1843[11]
- Tritonines – Bronn, 1849[12]
- Salamandridae – Bronn, 1849[12]
- Pleurodelidae – Bonaparte, 1850[13]
- Pleurodelina – Bonaparte, 1850[13]
- Bradybatina[uwaga 4] Bonaparte, 1850[13]
- Tritonina[uwaga 1] Bonaparte, 1850[13]
- Geotritonidae[uwaga 5] Bonaparte, 1850[13]
- Geotritonina – Bonaparte, 1850[13]
- Seiranotina[uwaga 6] J.E. Gray, 1850[14]
- Pleurodelini – Massalongo, 1853[15]
- Salamandrini – Massalongo, 1853[15]
- Pleurodelidae – Hallowell, 1856[16]
- Seiranotidae – Hallowell, 1856[16]
- Tritonidae – Hallowell, 1856[16]
- Salamandrida – Jan, 1857[17]
- Salamandroidea – Wied-Neuwied, 1865[18]
- Mecodonta Strauch, 1870[19]
- Salamandroideae – Garman, 1884[20]
- Salamandridi – Acloque, 1900[21]
- Tritonidi – Acloque, 1900[21]
- Salamandroideae – Stejneger, 1907[22]
- Salamandroidea – Dunn, 1922[23]
- Salamandroidae – Hay, 1930[24]
- Triturinae[uwaga 1] Brame, 1957[25]
- Voigtiellinae[uwaga 7] Brame, 1958[26]
- Triturinae[uwaga 1] Kuhn, 1965[27]
- Salamandroidia – Dubois, 2005[28]
- Salamandrininae – Dubois & Raffaëlli, 2009[29]
- Salamandroidae – Dubois & Raffaëlli, 2012[30]
|
|
| Podrodziny |
|
3 podrodziny – zobacz opis w tekście |
|
|
|
|
|
Zamknij
Od Wysp Brytyjskich i Skandynawii, na wschód do Uralu i na południe do Półwyspu Iberyjskiego, północno-zachodnia Afryka i Anatolia; północno-środkowe Indie i Chiny do północnego Wietnamu; skrajnie północno-zachodnia Afryka; południowa Kanada i USA do skrajnie północnego Meksyku[31].
Do rodziny tej należy ponad 140 gatunków o małej i średniej wielkości ciała.
U salamandrowatych formy dorosłe nie posiadają skrzeli, lecz oddychają za pomocą płuc oraz przez skórę i błony śluzowe jamy gębowej. Charakterystycznymi cechami budowy szkieletu są: trzony kręgów są tyłowklęsłe, zęby lemieszowo-podniebienne, ustawione w 2 rzędach, są w różny sposób rozchylone lub powyginane. Ten sposób wygięcia czy rozchylenia tych zębów jest ważną cechą gatunkową. Skóra może być gładka lub chropowata i zawiera gruczoły jadowe, które spełniają rolę obrony biernej.
Podczas rozmnażania występuje zapłodnienie wewnętrzne. Samiec nie posiada narządów kopulacyjnych, lecz wytwarza spermatofor, który następnie albo zostaje składany w kloace samicy, albo w wodzie lub na lądzie w jej obecności, a samica go podejmuje. Związany z tym jest charakterystyczny dla danego gatunku rytuał godowy. Ważną rolę w przebiegu godów spełniają substancje zapachowe – feromony, wytwarzane zarówno przez samca, jak i samicę. Składanie jaj, rozwój kijanek i przeobrażenie u większości gatunków tej rodziny odbywa się w wodzie. Wyjątkiem jest salamandra czarna (Salamandra atra), u której rozwój kijanek i przeobrażenie następuje w ciele samicy.
Do rodziny należą następujące podrodziny[31]:
Typ nomenklatoryczny: Triton Laurenti, 1768 (= Triturus Rafinesque, 1815).
Typ nomenklatoryczny: Pleurodeles Michahelles, 1830.
Typ nomenklatoryczny: Salamandrina Fitzinger, 1826.
Typ nomenklatoryczny: Bradybates Tschudi, 1838.
Typ nomenklatoryczny: Geotriton Bonaparte, 1832 (= Lissotriton Bell, 1839).
Typ nomenklatoryczny: Seiranota Barnes, 1826 (= Salamandrina Fitzinger, 1826).
Typ nomenklatoryczny: Voigtiella Herre, 1949.
Salamandridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.). W.F. Hemprich: Grundiss der Naturgeschichte für höhere Lehrenstatlen. Wyd. 2 (Zweite Ausflage). Berlin: August Rüder, 1829, s. xix. (niem.). H.G. Bronn: Handbuch einer Geschichte der Natur. Cz. 5. Sttutgart: E. Schweizerbart, 1849, s. 683. (niem.). Ch.-L. Bonaparte: Conspectus Systematum. Herpetologiae et Amphibiologiae. Wyd. Editio altera reformata. Lugdini Batavorum: E.J. Brill, 1850, s. 1 p. (łac.). A.N.Ch. Acloque: Fauna de France contenant la description de espèces indigènes, disposees en tableaux analytiques, et illustree de figures representant les types caractéristiques des genres. Cz. 1: Mammifères, oiseaux, poissons, reptiles, batraciens, protochordes. Paris: J.B. Balliere et Fils, 1900, s. 491. (fr.). O.P. Hay: Second bibliography and catalogue of the fossil Vertebrata of North America, Publication 390 of the Carnegie Institute of Washington. Cz. 1. Washington D. C.: Carnegie Institution of Washington, 1930, s. 848. (ang.). A.H. Brame Jr.: List World’s Recent Caudata. Los Angele: Prywatne powielanie, 1957, s. 9. (ang.). A.H. Brame Jr.: List World’s Fossil Caudata. Los Angeles: Prywatne powielanie, 1958, s. 4. (ang.). O. Kuhn: Die Amphibien: System und Stammesgeschichte. München: Oeben, 1965, s. 37. (niem.). D. Frost: Salamandridae Goldfuss, 1820. [w:] Amphibian Species of the World 6.1, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2022-05-09]. (ang.).
- W. Juszczyk: Płazy i gady krajowe. Warszawa: PWN, 1974. Brak numerów stron w książce
Identyfikatory zewnętrzne:
