Słownik historii Szwajcarii

Słownik historii Szwajcarii (niem. Historisches Lexikon der Schweiz, fr. Dictionnaire Historique de la Suisse, wł. Dizionario Storico della Svizzera) – encyklopedia poświęcona historii Szwajcarii, której celem jest przedstawienie wyników współczesnych badań historycznych w sposób dostępny dla szerszej publiczności, wydawana równolegle w trzech językach. W wersji drukowanej wydawana jest od 2002 roku.

Słownik historii Szwajcarii

Historisches Lexikon der Schweiz
Dictionnaire Historique de la Suisse
Dizionario Storico della Svizzera

Pierwsze trzy tomy Słownika historii Szwajcarii w trzech językach urzędowych: niemieckim, francuskim i włoskim
Autor	zespół autorów pod red. Marco Jorio
Typ utworu	encyklopedia
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Berno
Język	niemiecki francuski włoski
Data wydania	2002-2014 (wydanie drukowane) Od 1998 (wydanie online)
Wydawca	Historisches Lexikon der Schweiz

Encyklopedia jest publikowana przez fundację pod patronatem Szwajcarskiej Akademii Nauk Humanistycznych i Społecznych (Schweizerische Akademie der Geistes- und Sozialwissenschaften – SAGW) i Szwajcarskiego Towarzystwa Historycznego (Schweizerische Gesellschaft für Geschichte – SGG) i jest finansowana z krajowych grantów badawczych.

Opis

Strona Słownika historii Szwajcarii

Słownik historii Szwajcarii to encyklopedia poświęcona historii Szwajcarii, opracowana zgodnie ze standardami historiografii naukowej. Zawiera naukowo zidentyfikowane informacje zarówno dla użytkowników specjalistycznych, jak i dla ogółu społeczeństwa, dzięki atrakcyjnej i przystępnej formie. Encyklopedia jest edytowana jednocześnie w trzech językach narodowych Szwajcarii: niemieckim (Historisches Lexikon der Schweiz, HLS, w kolorze czerwonym), francuskim (Dictionnaire Historique de la Suisse, DHS, w kolorze niebieskim) i włoskim (Dizionario Storico della Svizzera, DSS, w żółtym). Pierwszy z 13 tomów opublikowano w 2002 roku, ostatni tom w 2014 roku^[1][2]. Treści, prezentowane w trzech językach, odzwierciedlają różnorodność kulturową Szwajcarii i różne realia historyczne jej poszczególnych części i regionów kulturowych. Szczególną uwagę zwraca się na wielojęzyczną terminologię historyczną^[1].

Poprzednikiem Słownika historycznego Szwajcarii był Historyczno-biograficzny leksykon Szwajcarii (Historisch-Biographisches Lexikon der Schweiz – HBLS), który w latach 1921–1934 opublikowało wydawnictwo Victor Attinger. Po kilku nieudanych inicjatywach trzyosobowa grupa robocza SAGW w latach 1985–1987 opracowała koncepcję nowego słownika historycznego Szwajcarii^[3]. Liderem projektu był Marco Jorio. Od 1998 roku dostępna jest wersja internetowa w sieci World Wide Web. Wersja online, e-HLS / e-DHS / e-DSS, zawiera pełną listę słów kluczowych, a także artykuły zatwierdzone przez redaktorów, ale bez ilustracji. Od 2004 roku dostępny jest również e-LIR w języku retoromańskim^[3].

Ponad 36 000 artykułów pogrupowanych jest w cztery główne kategorie^[1]:

• biografie
• artykuły o rodzinach i genealogii
• artykuły o miejscach (gminy, kantony, inne państwa narodowe, twierdze, opactwa, stanowiska archeologiczne)
• artykuły tematyczne (wydarzenia historyczne i terminy, instytucje, wydarzenia).

Redakcja

Redaktorem słownika do 2016 roku była Fundacja Historycznego Słownika Szwajcarii (HLS), założona przez Szwajcarską Akademię Nauk Humanistycznych i Społecznych (SAGW) oraz Szwajcarskie Towarzystwo Historii w 1987 roku. Obecnie redakcją zajmuje się firma Unternehmen der SAGW. Finansowanie zapewnia Konfederacja Szwajcarska zgodnie z artykułem 11 ustęp 6 ustawy federalnej w sprawie wspierania badań i innowacji^[4][5].

Pierwszym redaktorem naczelnym od 1988 roku do końca 2014 był historyk Marco Jorio. Obecny redaktor naczelny Christian Sonderegger został wybrany w 2017 roku^[6]. Redakcja ma siedzibę w Bernie, z oddziałami w Bellinzonie i Chur^[7]. Oprócz 35-osobowego personelu w biurach centralnych, współpracownicy obejmują ok. 100 doradców naukowych, 75 tłumaczy i ok. 2500 autorów haseł. Komitet redakcyjny, który oprócz dyrektora i szefów redaktorów i działów językowych, obejmuje również szefów działu multimediów, publikacji i usług cyfrowych, działa jako organ koordynujący i strategiczny^[7].

Wersja drukowana

Słownik historii Szwajcarii, t. 3, wersja niemiecka

Słownik historii Szwajcarii, t. 3, wersja francuska

Słownik historii Szwajcarii, t. 3, wersja włoska

Historisches Lexikon der Schweiz (HLS) – wersja w języku niemieckim

• Aa – Basel (Fürstbistum), Bd. 1, Schwabe, Basel 2002, ISBN 978-3-7965-1901-7.
• Basel (Kanton) – Bümpliz, Bd. 2, Schwabe, Basel 2003, ISBN 978-3-7965-1902-4.
• Bund – Ducros, Bd. 3, Schwabe, Basel 2004, ISBN 978-3-7965-1903-1.
• Dudan – Frowin, Bd. 4, Schwabe, Basel 2005, ISBN 978-3-7965-1904-8.
• Fruchtbarkeit – Gyssling, Bd. 5, Schwabe, Basel 2006, ISBN 978-3-7965-1905-5.
• Haab – Juon, Bd. 6, Schwabe, Basel 2007, ISBN 978-3-7965-1906-2.
• Jura – Lobsigen, Bd. 7, Schwabe, Basel 2008, ISBN 978-3-7965-1907-9.
• Locarnini – Muoth, Bd. 8, Schwabe, Basel 2009, ISBN 978-3-7965-1908-6.
• Mur – Privilegien, Bd. 9, Schwabe, Basel 2010, ISBN 978-3-7965-1909-3.
• Pro – Schafroth, Bd. 10, Schwabe, Basel 2011, ISBN 978-3-7965-1910-9.
• Schaichet – StGB, Bd. 11, Schwabe, Basel 2012, ISBN 978-3-7965-1911-6.
• Stich – Vinzenz Ferrer, Bd. 12, Schwabe, Basel 2013, ISBN 978-3-7965-1912-3.
• Viol – Zyro, Bd. 13, Schwabe, Basel 2014, ISBN 978-3-7965-1913-0.

Dictionnaire historique de la Suisse (DHS) – wersja w języku francuskim

• Aa – Ban de l’Empire, vol. 1, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2002, ISBN 2-88256-134-2.
• Bandelier – Camuzzi, vol. 2, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2003, ISBN 2-88256-143-1.
• Canada – Derville-Maléchard, vol. 3, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2004, ISBN 2-88256-153-9.
• Desaix – Fintan, vol. 4, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2005, ISBN 2-88256-157-1.
• Firl – Frize, vol. 5, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2006, ISBN 2-88256-167-9.
• Grob – Istighofen, vol.6, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2007, ISBN 2-88256-180-6.
• Italianité – Lozza, vol. 7, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2008, ISBN 978-2-88256-197-8.
• Lü – Muoth, vol. 8, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2009, ISBN 978-2-940418-06-0.
• Mur – Polytechnicum, vol. 9, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2010, ISBN 978-2-940418-18-3.
• Poma – Saitzew, vol. 10, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2011, ISBN 978-2-940418-31-2.
• Sal – Stadtmann, vol. 11, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2012, ISBN 978-2-940418-38-1.
• Staechelin – Valier, vol. 12, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2013, ISBN 978-2-940418-39-8.
• Valkenier – Zyro, vol. 13, Éditions Gilles Attinger, Hauterive 2014, ISBN 978-2-940418-40-4.

Dizionario storico della Svizzera (DSS) – wersja w języku włoskim

• Aa – Basilea, Fadrique de, vol. 1, Armando Dadò, Locarno 2002, ISBN 88-8281-099-2.
• Basilea (cantone) – Calvino, vol. 2, Armando Dadò, Locarno 2003, ISBN 88-8281-125-5.
• Cama – Delz, vol. 3, Armando Dadò, Locarno 2004, ISBN 88-8281-150-6.
• De Man – Flury, vol. 4, Armando Dadò, Locarno 2005, ISBN 88-8281-168-9.
• Fodiga – Greyerz, vol. 5, Armando Dadò, Locarno 2006, ISBN 88-8281-200-6.
• Gribbio – Istruzione pubblica, vol. 6, Armando Dadò, Locarno 2007, ISBN 978-88-8281-206-5.
• Italia – Lugrin, vol. 7, Armando Dadò, Locarno 2008, ISBN 978-88-8281-230-0.
• Luigi – Napoli, vol. 8, Armando Dadò, Locarno 2009, ISBN 978-88-8281-259-1.
• Narbel – Pottu, vol. 9, Armando Dadò, Locarno 2010, ISBN 978-88-8281-277-5.
• Poulet – Sapün, vol. 10, Armando Dadò, Locarno 2011, ISBN 978-88-8281-302-4.
• Saraceni – Starrkirch-Wil, vol. 11, Armando Dadò, Locarno 2012, ISBN 978-88-8281-336-9.
• Statalismo – Valeyres-sous-Ursins, vol. 12, Armando Dadò, Locarno 2013, ISBN 978-88-8281-357-4.
• Valichi – Zyro, vol. 13, Armando Dadò, Locarno 2014, ISBN 978-88-8281-383-3.

Przypisy

1. Historisches Lexikon der Schweiz. Unternehmen der SAGW. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).
2. Historisches Lexikon der Schweiz. Artikel zu Appenzeller Themen. AppenzellDigital.ch. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).
3. Geschichte. Unternehmen der SAGW. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).
4. Unternehmen. Unternehmen der SAGW. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).
5. Historisches Lexikon der Schweiz (HLS). SAGW Schweizerische Akademie der Geistes- und Sozialwissenschaften. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).
6. Zusammensetzung der Kommission. Unternehmen der SAGW. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).
7. Redaktion. Unternehmen der SAGW. [dostęp 2019-06-10]. (niem.).

Linki zewnętrzne

• Słownik historii Szwajcarii – wersja online (jęz. niemiecki, francuski i włoski)
• Słownik historii Szwajcarii – wersja online (jęz. retoromański)