Słoboda (osada)

Słoboda (swoboda) – na Ukrainie i w Rosji nowo powstała osada^[1] z własnym samorządem, której właściciel (państwo, kościół lub szlachta) zwalniał na określony czas (15–25 lat^{[potrzebny przypis]}) ze świadczeń materialnych i robocizny.

Po zakończeniu okresu wolnizny mieszkańcy tracili swoją niezależność. Najwięcej słobód powstało w I połowie XVII wieku na Lewobrzeżnej i Prawobrzeżnej Ukrainie. W Rosji najwięcej słobód powstało w latach 30. i 40. XVII wieku na południowych krańcach Carstwa Rosyjskiego, z ludności przesiedlającej się z Prawobrzeżnej i Lewobrzeżnej Ukrainy (Ukraina Słobodzka).

Na początku XX wieku słobodami na Ukrainie nazywano większe wsie, jak również przyfabryczne osiedla niemające statusu miasteczka.

Zobacz też

• Lacka Słoboda (dzielnica Kijowa)

Przypisy

1. „Słoboda – osada podmiejska, przedmieście”. [w:] Slavica Wratislaviensia: t. 53-58. 1991; „zwolnieni od płacenia poborów i podatków, czyli wolniznę, w języku ukraińskim – „swoboda”, dawniej „słoboda”; Słoboda, Słobodka oznaczały na Białorusi i Ukrainie 'osady, których pierwsi mieszkańcy byli zwolnieni, oswobodzeni na określony czas od pewnych powinności na rzecz właściciela gruntów’, por. rus. słoboda ‘wola, swoboda’, [w:] Leszek Moszyński. Język Kodeksu Zografskiego. 1972;” Wyrzeka się jej szlachta, trzyma się jej mocno lud i cerkiew z tym skutkiem, że chłopi polscy zaludniający nowe ..słobody” – wolnizny częściej ruszczeją niż polonizują się ich autochtoniczni sąsiedzi.” Zaremba. Historia Polski, t. 1; „na Rusi instytucja wolnizny występowała pod nazwą Słoboda „Słownik starożytności słowiańskich. 1991 t. 6, Część 2.

Encyklopedie internetowe (miejscowość):

• Britannica: topic/sloboda
• БРЭ: 3625699