Rozłupnia

Rozłupnia (łac. schizocarpium, ang. schizocarp^[1]) – owoc pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające rozłupki (często nazywane też owockami), w których elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem^[2][3]. Rozłupnie powstają ze słupka zrosłoowockowego (synkarpicznego)^[1], przy czym z pojedynczych owocolistków powstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki (np. u ogórecznikowatych i jasnotowatych). Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym karpoforem^[4]. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny selerowatych i marzanowatych, czteronasienne u ogórecznikowatych i jasnotowatych, wielonasienne u ślazowatych i wilczomleczowatych^[3].

Rozłupnia ślazu zaniedbanego

Rozłupki kminku zwyczajnego

Niektóre rozłupki zaliczane mogą być ze względu na specyficzną budowę do innych typów owoców. Przykładowo wyposażone w skrzydełka rozłupki klonów są skrzydlakami^[4].

Zobacz też

• niełupka
• ziarniak
• orzech