Ropowica przestrzeni przygardłowej

Ropowica przestrzeni przygardłowej (łac. phlegmonae spatii parapharyngealis) – zapalenie ropowicze, będące zwykle powikłaniem stanów zapalnych toczących się w sąsiedztwie przestrzeni przygardłowej. Z powodu licznych połączeń przestrzeni i szerzenia się procesu zapalnego stanowi wciąż groźne dla życia powikłanie, chociaż z powodu rozwoju antybiotykoterapii jest obecnie rzadko spotykanym schorzeniem.

Etiologia

Ropowica przestrzeni przygardłowej jest najczęściej związana z przejściem procesu zapalnego z sąsiednich struktur anatomicznych i stanowi ich powikłanie:

• ropień okołomigdałkowy
• angina
• ropne zapalenie ślinianki przyusznej (szczególnie jej płata głębokiego)
• zmiany zapalne korzeni ostatnich zębów trzonowych szczęki
• zapalenie szczytu piramidy kości skroniowej, które jest usznopochodnym powikłaniem wewnątrzczaszkowym

Do ropowicy przestrzeni przygardłowej dochodzi zwykle na skutek przejścia zakażenia następującymi drogami:

• drogą bezpośrednią (łac. per continuam) – przez ciągłość, poprzez szczeliny tkankowe
• drogą objętych zapaleniem naczyń chłonnych (łac. lymphangitis)
• drogą naczyń żylnych ulegających zakrzepowemu zapaleniu (łac. trombophlebitis)

Objawy

• zwykle ciężki stan ogólny
• wysoka gorączka
• obrzęk i uwypuklenie twarzy na wysokości żuchwy mogące szerzyć się ku dołowi na szyję
• silna bolesność szyi, palpacyjna i przy poruszaniu szyją
• szczękościsk, często znacznie utrudniający badanie jamy ustnej i gardła
• w jamie ustnej widoczne jest uwypuklenie bocznej ściany gardła
• ból gardła po stronie ropowicy i odynofagia
• ślinotok
• bolesne powiększenie węzłów chłonnych szyi
• niekiedy zaburzenia oddychania

Przebieg

Ropowica przestrzeni przygardłowej niekiedy może ulec ograniczeniu tworząc ropień przestrzeni przygardłowej (łac. abscessus spatii parapharyngealis), lub leż rozprzestrzeniać się ku górze w kierunku podstawy czaszki, a dalej do jamy czaszki lub ku dołowi do śródpiersia tylnego, a także do dołu podskroniowego, dołu skrzydłowo-podniebiennego, dna jamy ustnej, dołu zażuchwowego i tkanek miękkich szyi. Czasami może także dochodzić do posocznicy, na skutek przejścia zakażenia do naczyń szyjnych.

Diagnostyka

• TK głowy (i szyi) – określa stopień zajęcia przestrzeni przygardłowej, informuje o ewentualnym utworzeniu ropnia i stopniu rozprzestrzeniania się zakażenia na inne tkanki i przestrzenie

Leczenie

Ropowica przestrzeni przygardłowej jest zawsze wskazaniem do hospitalizacji na oddziale otolaryngologicznym. Leczenie polega na stosowaniu dużych dawek antybiotyków dożylnie o szerokim spektrum działania – głównie cefalosporyny III generacji w połączeniu z metronidazolem. Ponadto stosuje się także nacięcie i szeroki drenaż ropnia z dojścia zewnętrznego.

Linki zewnętrzne

• Obraz ropnia przestrzeni przygardłowej w tomografii komputerowej. aic.cuhk.edu.hk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-12)].

Piśmiennictwo

• Otolaryngologia kliniczna. red. A. Zakrzewski. PZWL. Warszawa 1981. ISBN 83-200-0326-1
• Otorynolaryngologia praktyczna - podręcznik dla studentów i lekarzy. Tom II. red. G. Janczewki. wyd. Via Medica. Gdańsk 2005. ISBN 83-89861-36-4

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.