Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Romuald Jan Ochęduszko (ur. 15 stycznia 1911 w Sanoku, zm. 13 maja 1944 pod Monte Cassino) – podporucznik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
.jpg)
 | |
 podporucznik piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
2 Korpus Polski (PSZ), |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
Romuald Jan Ochęduszko urodził się w Sanoku 15 stycznia 1911 jako syn Stanisława i Franciszki z domu Mołczan[1]. W rodzinnym mieście ukończył szkołę podstawową, po czym od 1922 do 1927 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Królowej Zofii w Sanoku[2]. W 1926 ukończył czwartą klasę[3][4]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 1928 został uznany przynależnym do gminy Sanok[5]. Po przerwaniu nauki szkolnej przez kolejne lata do 1939 pracował jako sekretarz Sądu Grodzkiego w Sanoku[1]. W tym czasie dokształcał się. W dniu 15 sierpnia 1938 zawarł związek małżeński z nauczycielką Janiną Sobolak (ur. 1914)[1]. Do 1939 był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[6][7][8].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez sowietów, internowany i deportowany w głąb ZSRR. Na mocy układu Sikorski-Majski w 1941 odzyskał wolność, po czym wstąpił w Tockoje do formującego się 2 Korpusu Polskiego, gdzie trafił do szeregów 5 Dywizji jako żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie[9].
Po ewakuacji wojsk przeszedł szlak wojskowy przez Iran, Irak, Palestynę (tam ukończył szkołę oficerską), Liban, Egipt, po czym trafił do Włoch, gdzie jako kapral podchorąży zdał maturę. Brał udział w kampanii włoskiej w szeregach 18 Lwowskiego Batalionu Strzelców i 15 Wileńskiego Batalionu Strzelców. Poległ w bitwie o Monte Cassino 13 maja 1944[10][11][12] podczas ataku na „Widmo” i zdobywania czwartego bunkra niemieckiego. Bohaterstwo Romualda Ochęduszki opisał Melchior Wańkowicz[13] w rozdziale Polegli w rycerskiej chwale w swojej książce pt. Monte Cassino:
Był lubiany przez żołnierzy z jego drużyny i przez przełożonych. Nie zawiódł ani jednych ani drugich. Spokój i opanowanie, jakie wykazał w czasie długich godzin walki na WIDMIE, były godne podziwu. Zginął nie doczekawszy się urzeczywistnienia swego najgorętszego życzenia – powrotu do Polski. Zginął śmiercią bohatera, spełniając swój najświętszy obowiązek, walki o Polskę.
Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino (taras VII, sektor E, nr 1, ekshumowany)[14][15][16].
Pośmiertnie został awansowany na stopień porucznika. Był jednym z trzech wychowanków sanockiego gimnazjum, którzy polegli pod Monte Cassino i zostali pośmiertnie odznaczeni Orderem Virtuti Militari (prócz niego Władysław Majcher i Leopold Żołnierczyk)[17].
Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 nazwisko Romualda Ochęduszko zostało wymienione w apelu poległych[19] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum[20].
Romuald Ochęduszko został na Cmentarzu Centralnym w Sanoku: w 1962 uhonrowany wśród innych osób wymienionych na tablicy Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej, a ponadto symbolicznie na położonym nieopodal nagrobku Stanisława Ochęduszki (1884-1912).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
