Loading AI tools
organ decyzyjny Unii Europejskiej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rada Unii Europejskiej (fr. Conseil de l'Union européenne, ang. Council of the European Union) – główny organ decyzyjny Unii Europejskiej, posiada siedzibę w Brukseli, a jedynie w kwietniu, czerwcu i październiku spotkania mają miejsce w Luksemburgu. Dawniej była nazywana Radą Ministrów lub Radą Ministrów Unii Europejskiej[1].
Rada UE przybrała obecną nazwę na mocy własnej decyzji w 1993 roku. Jednakże w traktatach stanowiących podstawę Unii cały czas widnieje nazwa Rada (gdyż do 30 listopada 2009 roku była oficjalnie nie organem Unii, ale Wspólnot Europejskich).
Jej spotkania odbywają się w Brukseli w budynku Justus Lipsius[2].
Rada, w zależności od rozpatrywanych spraw, składa się bądź z ministrów spraw zagranicznych każdego z państw członkowskich Unii Europejskiej (jest to wtedy tzw. Rada Ogólna), bądź z takiej samej liczby ministrów innego resortu (Rada Branżowa).
Razem istnieje dziesięć możliwych konfiguracji Rady[3]:
Przewodniczącym Rady jest minister z kraju sprawującego aktualnie prezydencję, z wyjątkiem Rady ds. Zagranicznych, której przewodniczy zawsze wysoki przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Prezydencja Rady przypada co pół roku na kolejne państwo członkowskie.
Obsługę Rady zapewnia Sekretariat, na czele którego stoi sekretarz generalny (obecnie Jeppe Tranholm-Mikkelsen, kadencja 2015–2020). Sekretarz generalny od 18 września 1999 r. do 30 listopada 2009 r. z urzędu pełnił też funkcję wysokiego przedstawiciela do spraw wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Funkcję tę sprawował na mocy decyzji traktatu amsterdamskiego, natomiast utracił na mocy postanowień traktatu lizbońskiego.
Zgodnie z tekstem Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej podstawowymi funkcjami Rady są funkcje prawodawcze i budżetowe. Dzieli je wszakże, jako równorzędny prawodawca, z Parlamentem Europejskim. W tym zakresie i we współpracy z Parlamentem Rada:
Rada wraz z Radą Europejską posiada też kompetencje do podejmowania decyzji w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
Posiada również pewne kompetencje w zakresie wyboru członków innych instytucji
Ponadto jest organem uprzywilejowanym w kwestii kierowania skarg do TSUE o stwierdzenie nieważności aktów prawa wspólnotowego oraz skarg na bezczynność organów.
| Państwo | do 31 X 2004 | od 1 XI 2004 |
|---|---|---|
| Niemcy | 10 | 29 |
| Francja | 10 | 29 |
| Włochy | 10 | 29 |
| Hiszpania | 8 | 27 |
| Polska | 8 | 27 |
| Rumunia | 0 | 14 |
| Holandia | 5 | 13 |
| Grecja | 5 | 12 |
| Czechy | 5 | 12 |
| Belgia | 5 | 12 |
| Węgry | 5 | 12 |
| Portugalia | 5 | 12 |
| Szwecja | 4 | 10 |
| Austria | 4 | 10 |
| Bułgaria | 0 | 10 |
| Słowacja | 3 | 7 |
| Dania | 3 | 7 |
| Finlandia | 3 | 7 |
| Litwa | 3 | 7 |
| Irlandia | 3 | 7 |
| Łotwa | 3 | 4 |
| Słowenia | 3 | 4 |
| Estonia | 3 | 4 |
| Cypr | 2 | 4 |
| Luksemburg | 2 | 4 |
| Malta | 2 | 3 |
W przypadku głosowania większością kwalifikowaną każdemu z państw przypisuje się pewną liczbę głosów ważonych (zob. tabela obok). Przyjęcie aktu następuje w wypadku uzyskania odpowiedniej większości głosów "za":
Dalsze zmiany w sposobie głosowania większością kwalifikowaną wprowadził traktat lizboński. 1 listopada 2014 roku zniesiony został system głosów ważonych, a zastąpił go system podwójnej większości:
Mniejszość blokująca musi obejmować co najmniej 4 państwa, inaczej uznawać się będzie, że nie została osiągnięta. W przypadku, gdy w głosowaniu nie biorą udziału wszyscy członkowie, brana jest pod uwagę liczba państw uczestniczących i ludność zamieszkująca te państwa. Minimalna mniejszość blokująca obejmuje wtedy liczbę państw równą najmniejszej liczbie państw uczestniczących, których łączna ludność jest większa niż 35% łącznej ludności państw uczestniczących, powiększonej o jeden.
W okresie przejściowym, trwającym do 31 marca 2017 roku, każdy z członków Rady mógł zażądać, by podczas głosowania zastosowano nie system podwójnej większości, lecz poprzednio obowiązujący system głosów ważonych.
Deklaracja 7. dołączona do aktu konferencji międzyrządowej, która przyjęła Traktat z Lizbony, stanowi, że członkowie rady reprezentujący 75% liczby członków Rady lub liczby ludności niezbędnej do ustanowienia większości blokującej, mogą zgłosić swój sprzeciw wobec przyjęcia aktu większością kwalifikowaną. Rada musi wówczas uczynić wszystko, w granicach swych uprawnień, by w rozsądnym terminie osiągnąć porozumienie. Szczególną rolę w dążeniu do osiągnięcia porozumienia wyznaczono przewodniczącemu Rady i przewodniczącemu Komisji. Od 1 kwietnia 2017 roku współczynnik 75% został obniżony do 55%. Jest to zmodyfikowana do nowych potrzeb wersja kompromisu z Janiny.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
