Loading AI tools
Rada Miasta Poznania (1919–1939) – polski organ samorządowy gminy miejskiej Poznania, funkcjonujący od momentu przejęcia władzy w mieście przez Polaków w 1919 do wybuchu II wojny światowej w 1939.
Ordynacja miejska z 1853 gwarantowała gminie miejskiej samorząd. Gmina we własnym zakresie powoływała do życia organy samorządowe i administrację. Od 1919 zmienił się sposób wyboru Rady Miejskiej. Dotychczasowa Rada, wybrana za czasów pruskich, została rozwiązana przez Komisariat Naczelnej Rady Ludowej 14 stycznia 1919. Regulamin wyborczy z 18 lutego 1919 znosił system plutokratyczny na rzecz wyborów równych, tajnych, bezpośrednich, powszechnych i proporcjonalnych.
Rada swoją działalność opierała na pruskim regulaminie z 12 grudnia 1900 (spolszczonym i zatwierdzonym w 1922). Przewidywał on istnienie wewnątrz Rady komisji stałych (np. prawnicza, finansowo-budowlana, wyborcza, tramwajowa) i powoływanych doraźnie (np. Komisja dla Spolszczenia Ulic). Posiedzenia odbywały się raz w tygodniu, brali w nich udział także członkowie Zarządu Miasta. Obowiązywał zakaz łączenia stanowiska radnego ze stanowiskiem w Magistracie.
Rady Miasta funkcjonowały w okresach 4-letnich. Wybierano 60 radnych (po zmianie prawa w 1934[1]: 64 radnych, a w 1938: 72 radnych); liczba ta była ustalana na podstawie liczebności miasta, jednak mimo wzrostu liczby mieszkańców Poznania nie zmieniano jej do 1934 (np. w 1931 liczba radnych powinna wynosić 72). W momencie ustąpienia radnego lub jego śmierci był on zazwyczaj zastępowany inną osobą. Rada na pierwszym posiedzeniu w wyborach tajnych wybierała Prezydium w składzie: przewodniczący (na okres 1 roku), zastępca przewodniczącego (na okres 1 roku), sekretarz, zastępca sekretarza, ławnik. Po zmianie prawa w 1934[1] przewodniczącym Prezydium był prezydent miasta.
Rok sprawozdawczy Rady Miasta zaczynał się 1 kwietnia i trwał do 31 marca kolejnego roku. Sprawozdania przez pierwsze 10 lat od 1919 publikowano na wzór wcześniejszych pruskich sprawozdań, w celach porównawczych. Od roku sprawozdawczego 1929/1930 publikowane były w corocznym Sprawozdaniu Zarządu Stołecznego Miasta Poznania[2].
Rada uważana była za reprezentację gminy: podejmowała uchwały w sprawie gminy oraz nadzorowała ich wykonanie, opiniowała urzędników, powoływała naczelników obwodów miejskich (kilkadziesiąt osób) na 6-letnią kadencję.
Rada Miasta, na wniosek Magistratu, przyznawała honorowe obywatelstwo miasta Poznania. W okresie 1919–1939 zostało ono przyznane: Wojciechowi Trąmpczyńskiemu, Ignacemu Paderewskiemu, Cyrylowi Ratajskiemu.
Wybory odbyły się w niedzielę 23 marca 1919 według nowej ordynacji. Nowa Rada wybrana została w wyborach równych, tajnych, bezpośrednich, powszechnych i proporcjonalnych. Komisarzem wyborczym został nadburmistrz Poznania Jarogniew Drwęski. Utworzony został Komitet Wyborczy Miasta Poznania (przewodniczącym został Karol Rzepecki), oraz Biuro Wyborcze (kierownik Kazimierz Krajna).
Wyborcza polska "Lista Nr 5" zawierała 60 kandydatów. Oprócz tego swoje listy zgłosiły również PPS (Lista Nr 3), socjaldemokraci (Lista Nr 1), Niemcy (Lista Nr 4) i Żydzi (Lista Nr 2). W wyborach "Lista Nr 5" uzyskała 66% (41 mandatów), lista niemiecka 28% (17 mandatów), Socjaldemokratyczna Partia Niemiec 3,1% (1 mandat), żydowska 2% (1 mandat), lista PPS 0,7% (brak przedstawiciela w Radzie). Frekwencja wyborcza wyniosła 80% (na 108 406 uprawnionych).
Pierwsze posiedzenie miało miejsce 8 kwietnia 1919. Ogółem Rada odbyła 102 posiedzenia, na których frekwencja wynosiła przeciętnie ok. 70% (42-43 osoby). Rada liczyła 60 członków.
Wśród radnych utworzyły się 3 frakcje: Ludowe Koło Radzieckie (14 radnych), Polskie Koło Radzieckie (10 radnych) i Demokratyczne Koło Radzieckie (17 radnych).
Działalność Rady: wybór Jarogniewa Drwęskiego na stanowisko prezydenta Poznania (14 kwietnia 1919), sprawy zaopatrzenia miasta, walka z bezrobociem, budowa nowych mieszkań (osiedle robotnicze na Górczynie), odbudowa szkolnictwa (przywrócenie pierwotnej roli szkół przerobionych w czasie wojny na lazarety).
Lista członków
- Adamczak Franciszek[3][4]
- Ballenstaedt Adam[3][5]
- Bobowski Kazimierz[3][4]
Bresiński Stanisław[3][4][6]- Budzyński Franciszek[3][7]
- Cybichowski Stefan[3][5]
- Dankowski Władysław[3][4]
Domagalski Stanisław[3][5][8]- Folleher Wiktor[3][4]
- dr Gantkowski Paweł[3][5]
- Grzegorzewicz Stanisław[3][4]
- Hedinger Witold[3][5]
- Kałamajski Stefan[3][7]
- Kliszyński Bolesław[3][4]
- Kłos Adam[3][7]
Krajna Kazimierz[3][6][7]- Krause Teodor[3][7]
- Kucharski Stanisław[3][7]
- Leitgeber Roman[3][5]
ks. Maliński Kazimierz[3][4][6]- dr Mieczkowski Władysław[3][5]
- dr Mroczkowski Stanisław[3][4]
- Offierski Stanisław[3][7]
- dr Paczkowski Romuald[3][5]
- dr Pernaczyński Stanisław[3][5]
- Robiński Stanisław[3][4]
- Sieradzki Józef[3][5]
dr Stelmachowski Bronisław[3][5][6]- dr Stark Karol[3][5]
- Stolpe Stanisław[3][7]
- Swiniarska Zofia[3][5]
- dr Szulczewski Bronisław[3][5]
Szymański Jan[3][4][8]Tucholski Józef[3][5][6]- Wybieralski Bolesław[3][7]
- Siemianowski Józef[3][7]
Drozdowska Franciszka[3][4][6]- Suchowiak Henryk[3][5]
- Bugzel Czesław[3][4]
- Wysocki Stanisław[3][4]
- Krzyżaniak Seweryn[3][5]
Matuszewski Tadeusz[9][10]dr Kollenscher Max[6][11]- Gutsche Paul[12]
Schulz Georg[6][12]Gattig Artur[6][12]Busse Albert[6][12]Oelsner Sally[6][12]dr Brosse Hans[6][12]dr Landsberg Max[6][12]Bahr Erhard[6][12]- Albold Fritz[12]
- Mucha Michael[12]
- Henisch Bruno[12]
- Gaertig Wilhelm[12]
Selle Anna[6][12]dr Nebe Hans[6][12]Priebe Hedwig[6][12]Hoese Wilhelm[6][12]Stelzer Erich[6][12]- Banc Edmund[13]
- Pendowski Seweryn[13]
- Drabętowicz Franciszek[13]
- Wolniewicz Nikodem[13]
- Kolska Konstancja[13]
- Kossowski Michał[13]
- dr Meissner Czesław[13]
- Topolski Józef[14]
- Korzeniewski Mieczysław[13]
- Viktor Simon[13]
- Heimann Julius[13]
- Koffer Karol[13]
- Kammel Rohert[13]
- Wollheim Jakub[13]
- Bloch Otto[13]
- Brinkhoff Ernst[13]
- Menzel Helena[13]
- Matthes Hermann[13]
Wybory do Rady Miejskiej odbyły się 18 grudnia 1921[15][16][17]. Pierwsze posiedzenie Rady miało miejsce 17 stycznia 1922. Ogółem Rada odbyła 125 posiedzeń, na których średnia frekwencja wynosiła 72% (43 osoby).
Lista członków
dr Mieczkowski Władysław[18]- Budzyński Franciszek
Cybichowski Stefan[6]- Hedinger Witold
- Krause Teodor
- Krzyżaniak Seweryn
Kucharski Stanisław[6]- Leitgeber Roman
- dr Paczkowski Romuald
- dr Pernaczyński Stanisław
- Suchowiak Henryk
Swinarska Zofia[6]dr Szulczewski Bronisław[8]- Wybieralski Bolesław
- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz
- Kierski Kazimierz
- Pluciński Maksymilian
- dr Grossmann Maria
- Ziembiński Kazimierz
- Koralewski Marcin
- Lisiecki Franciszek
dr Nowakowski Kazimierz[6]- Habel Franciszek
Laurentowski Kazimierz[6]- Maciejewski Stanisław
ks. Kościelski Bolesław[8]- Zugehoer Leon
- Rutter Stanisław
- Grzegorzewicz Stanisław
- Noskowicz Mieczysław
dr Englich Józef[8]- Cofta Stanisław
- Bugzel Czesław
- Maliński Józef
- dr Piechocki Stefan
- Metelski Jan
- Czyszewski Kazimierz
ks. Maliński Kazimierz[6]Mańkowski Franciszek[6]Błaszczyk Michał[6]- dr Stark Karol
- Ciszak Antoni
- Siemianowski Józef
Wachowiak Andrzej[6]- Ballenstaedt Adam
- Chrzanowski Józef
Andrzejewski Roman[6]Lampkowski Kazimierz[6]- Kulus Jan
- Kołdrowicz Leon
- dr Seydlitz Mieczysław
- dr Surzyński Leon
- Stachecki Ludwik
- Mechliński Stanisław
- Śniady Ludwik
- Turtoń Stanisław
- Topolski Józef
Szczepaniak Leon[6]- ks. Klinke Josef
Loewenthal Wilhelm[6]Kossowski Michał[19]- Sieradzki Józef[13]
- Kowalewski Franciszek[13]
- Sujek Maksymilian[13]
- Babst Franciszek[13]
- Kostecka Joanna[13]
- Malinowski Mieczysław[13]
- Perliński Antoni[13]
- Pietrzak Jan[13]
- Spiżewska Stanisława[13]
- Szwedek Władysław[13]
- Hollnak Adam[13]
- dr Krotoski Kazimierz[13]
- Libera Stanisław[13]
- Dworczyk Mieczysław[13]
- Banc Edmund[13]
- Biliński Jan[13]
Folleher Wiktor[8][13]- Grześkowiak Wojciech[13]
Wybory do Rady Miejskiej odbyły się 4 października 1925 (informację o wyborach podano 17 lipca 1925)[20]. Komisja Wyborcza składała się z Teodora Krausego i Franciszka Budzyńskiego (ZLN), Mieczysława Niewiteckiego (NPR) i Edmunda Banca (ChD) oraz członka Magistratu Zygmunta Zaleskiego. Po ogłoszeniu terminu wyborów rozmaite organizacje przystąpiły do kampanii politycznej, często zwalczając się nawzajem. Politycy agitowali za pomocą ogłoszeń w gazetach lub publikowanych w prasie grafomańskich, anonimowych wierszy:
Pójdźcie, o męże, pójdźcie wszyscy razem,
Jeśli dla miasta jest w was miłość szczera,
W przyszłą niedzielę będzie wam nakazem
Oddanie kartki z mianem Hedingera.
autor ps. "Świerszcz", Kurier Poznański z 1 października 1925
Komisja Wyborcza zatwierdziła 7 list: Nr 1: Lewicy Związków Zawodowych, Nr 2: Polskiej Partii Socjalistycznej i Rady Związków Zawodowych, Nr 4: Polskiego Związku Lokatorów, Nr 5: Związku Inwalidów Wojennych, Nr 6: Koła Obywatelskiego i Chrześcijańskiej Demokracji, Nr 7: Narodowej Partii Robotniczej, Nr 8: Żydowskiego Komitetu Wyborczego. Frekwencja wyborcza wyniosła 61% (na 115 794 uprawnionych). Listy uzyskały poparcie: Nr 1[21]: 1,3% (0 mandatów), Nr 2[22]: 13,4% (8 mandatów), Nr 4[23]: 2,6% (2 mandaty), Nr 5[24]: 4,7% (1 mandat), Nr 6[25][26]: 53,2% (34 mandaty), Nr 7[27]: 24,3% (15 mandatów), Nr 8[28]: 0,5% (0 mandatów).
Pierwsze posiedzenie Rady odbyło się 5 stycznia 1926. Przeciętna liczba obecnych na posiedzeniach rady wynosiła 43 (72%). Działalność Rady: uchwała o zorganizowaniu Powszechnej Wystawy Krajowej w 1929.
Kadencja Rady trwała do 31 grudnia 1929.
Lista członków
- Adamek Władysław[27]
- Altmann Maksymilian[22]
- Ballenstedt Adam[27]
- Banc Edmund[26]
- Borysiak Władysław[27]
- Bresiński Stanisław[26]
- Budzyński Franciszek[25]
Bugzel Czesław[26][29]- Chałupka Wawrzyniec[22]
- Chmielewski Czesław[27]
- Cofta Stanisław[26]
- Czapracki Leonard[22]
- ks. Dymek Walenty[26]
- Frąckowiak Ignacy[22]
- dr Grossmann Maria[25]
- Grzegorzewicz Stanisław[26]
- Hedinger Witold[25]
- dr Jagielski Bolesław[26]
- Jakubowicz Józef[27]
- Jańczewski Stanisław[26]
- Kałamajski Stefan[25]
Kasprzak Franciszek[27][30]- Klimaszewski Stanisław[22]
- Klóskowski Leonard[26]
- Koralewski Marcin[26]
- Kowalewski Franciszek[22]
Kozielewski Józefat[25][31]Krause Teodor[25][32]- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz[25]
- Kubiaczyk Józef[23]
- Kucharski Stanisław[25]
- Leitgeber Roman[25]
- Libera Stanisław[25]
- Maćkowiak Stanisław[26]
- Mechliński Stnnisław[24]
- dr Paczkowski Romuald[25]
- Pawłowski Józef[27]
- Pietrzak Jan[27]
- Pinkowski Bolesław[25]
Pluciński Maksymilian[25][33]- Rakowicz Stefan[25]
- Roszak Adam[27]
Rutter Stanisław[25][34]- Sieradzki Józef[27]
- Smoczyńska Anna[25]
- Śniady Ludwik[22]
- Sobkowiak Ludwik[27]
- Sobolewski Jan[25]
- Stachecki Ludwik[24]
- dr Stark Karol[27]
- Stefański Władysław[27]
- Stürmer Maksymilian[25]
- Suchowiak Henryk[25]
- dr Surzyński Leon[27]
- Szulc Józef[26]
- Turtoń Stanisław[22]
- Tylczyński Józef[26]
- Woźniak Jan[27]
- Wybieralski Bolesław[25]
- Zugehoer Leon[25]
- Borys Jan[35]
- Górski Mikołaj[36]
- Danecki Bolesław[37]
- Niewitecki Mieczysław[38]
- Matelski Jan[39]
- Antoni Chilomer[40]
Wybory do Rady Miejskiej odbyły się 6 października 1929. Przed wyborami, od lipca 1929 rozpoczęła się kampania wyborcza. Frekwencja wyborcza wyniosła 55,2% (uprawnionych do głosowania: 135 540) i była najniższą w okresie 1919-1939. Zostało zatwierdzonych 11 list wyborczych, które uzyskały poparcie: Lista niemiecka (Nr 1): 3,3% (2 mandaty), Polska Partia Socjalistyczna i Rada Związków Zawodowych (Nr 2): 3,9% (2 mandaty), Blok Jedności Robotniczej (Nr 3): 6,9% (4 mandaty), Blok Rzemieślniczo-Gospodarczy (Nr 4): 4,6% (3 mandaty), Polski Związek Lokatorów (Nr 5): 1,6% (1 mandat), Polski Blok Demokratyczny (Nr 6): 3,2% (2 mandaty), Narodowo-Chrześcijańskie Zjednoczenie Pracy (Nr 7): 11% (7 mandatów), Związek Inwalidów Wojennych (Nr 8): 3,7% (2 mandaty), Narodowy Obóz Gospodarczy (Nr 10): 53,3% (33 mandaty), Demokratyczny Blok Pracy Gospodarczej (Nr 11): 7,1% (4 mandaty), PPS dawna Frakcja Rewolucyjna – Blok Demokratyczny (Nr 12): 1,4% (0 mandatów). Wybory wyróżniały się spośród innych ostrością walk politycznych. Były to ostatnie wybory przed 1939 oparte na demokratycznej ordynacji wyborczej, następne (w 1933 i 1938) oparte były na nowych, sanacyjnych ustawach samorządowych, które były niekorzystne dla słabszych partii.
Wybrana Rada odbyła 104 posiedzenia (w tym 1 nadzwyczajne).
Okres sprawozdawczy: 1930
Rada odbyła 25 posiedzeń plenarnych, pierwsze 8 stycznia 1930 (na którym wybrano prezydium rady). Średnia frekwencja na posiedzeniach wyniosła 75% (45 osób). Działalność Rady: ul. Wodna – uchwalenie budowy domu i łaźni, Droga Warszawska i ul. Palacza – plan zagospodarowania: małe domy w ulgowych cenach, Główna i ul. Kopanina – plan zagospodarowania: mały przemysł i rzemiosło w ulgowych cenach, Wilda – uchwalenie budowy szkoły powszechnej, gazownia miejska – uchwalenie przebudowy pieców komorowych, Hotel Polonia – przeznaczenie części na mieszkania, dom dla samotnych, podatek od psów – podwyższenie stawki, bilanse przedsiębiorstw miejskich, budżet 1930/1931, Powszechna Wystawa Krajowa – uchwalenie kupna nieruchomości, pawilonów i kiosków powystawowych.
Lista członków
- Adamek Władysław
- Augustyniak Antoni[41][42]
- Borys Jan[41][43]
- Bresiński Stanisława[43]
- Brygier Jan
- Budzyński Franciszek[42][43][44]
- Bzyl Antoni[43]
- Chwiałkowski Marcin
- Drobnik Jerzy[41][43]
- Gładysz Wiktor[41][42]
- Goebel Józef Teofil[41][45][46]
- Górnicki Artur Władysław[41][43]
- Górski Mikołaj[41][42][43]
- dr Grossmanówna Maria[41][43]
- Grzegorzewicz Stanisław[46]
- Hedinger Witold
- Jakubowicz Józef[41][43]
- Jasiński Józef
- Kałamajski Stefan[41][43][44]
- Kowalewski Franciszek[43]
- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz[45]
- Libera Stanisław[41][42][43][44]
- Maciejewski Stanisław[41][43]
- dr Machowski Walenty[42][43]
- Maćkowiak Wiktor[41][43][44]
- Małkiewicz Józef[41][43]
- Mazurkiewicz Edward[41]
- Namysł Ewaryst[43]
- Noskowicz Mieczysław
- dr Paczkowski Romuald[43][44][47]
- Pawlak Walenty[41][43]
- Piestrzyński Ryszard[42]
- dr Pinkowski Bolesław[45]
- Piszczoła Franciszek
- Pokrywka Wawrzyn
- ks. Prądzyński Józef[42][44]
- ks. Putz Narcyz[41][43]
- Rakowicz Stefan[41][43]
- Ratajczakowa Stanisława
- Rhode Artur
- Rybelski Jan[41][42]
- Skotarek Jan[41][43]
- Smoczyńska Anna[41][42]
- Śniady Ludwik
- Sobolewski Jan[41][43][46]
- dr Stark Karol[43]
- Staszak Józef[41][43]
- Stempniewicz Stanisław[41][42][43][46]
- Suchowiak Henryk[43]
- dr Surzyński Leon
- Szułczyński Stanisław
- dr Taylor Edward[43][45][48]
- Tylczyński Józef[41][43][44][49]
- Wachowiak Andrzej[42]
- Wojtkowiak Kazimierz[41]
- Wybieralski Bolesław[41][44][50]
- Zakrzewski Władysław
- Żółtowski Tadeusz[43]
- dr Zöckler Paweł
- Zugehoer Leon[41][46]
Rada odbyła 21 posiedzeń plenarnych. Średnia frekwencja na posiedzeniach wyniosła 70% (41 osób). Działalność Rady: odmiastowienie Teatru Polskiego, podatek od kin – obniżenie do 30%, podatek od rozrywek – zwolnienie od podatku przedstawień teatralnych w Teatrze Wielkim, Teatrze Polskim, Teatrze Nowym i Teatrze Popularnym, kredyty na zatrudnienie bezrobotnych, uchwalenie przebudowy dawnych pawilonów PWK na przytułki dla bezdomnych i małe mieszkania, bilanse przedsiębiorstw miejskich, budżet 1931/1932, dodatkowe kredyty na 1929/1930. Rada liczyła 59 członków na koniec okresu sprawozdawczego.
Lista członków
- Adamek Władysław
- Augustyniak Antoni[41][42]
- Borys Jan[41][43]
- Bresiński Stanisław[41][43]
- Brygier Jan
- Budzyński Franciszek[41][42][43][44][46]
- Bzyl Antoni[43]
- Chwiałkowski Marcin
- Drobnik Jerzy[41][43]
- Gładysz Wiktor[41][42]
- Goebel Józef Teofil[41][45]
- Górnicki Artur Władysław[41][43]
- Górski Mikołaj[41][42][43]
- dr Grossmanówna Maria[43]
- Grzegorzewicz Stanisław
- Hedinger Witold
- Jakubowicz Józef[41][43][46]
- Jasiński Józef
- Kałamajski Stefan[41][43][44]
- Kowalewski Franciszek[43]
- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz[45]
- Libera Stanisław[41][42][43][44]
- Maciejewski Stanisław[41][43][46]
- dr Machowski Walenty[42][43]
- Maćkowiak Wiktor[41][43][44]
- Małkiewicz Józef[41][43]
- Mazurkiewicz Edward[41]
- Namysł Ewaryst[43]
- Noskowicz Mieczysław
- dr Paczkowski Romuald[43][44][47]
- Pawlak Walenty[41][43]
- Piestrzyński Ryszard[42]
- dr Pinkowski Bolesław[41][45]
- Piszczoła Franciszek
- Pokrywka Wawrzyn
- ks. Prądzyński Józef[42][44]
- ks. Putz Narcyz[41][43]
- Rakowicz Stefan[41][43]
Ratajczakowa Stanisława- Rhode Artur[43]
- Rybelski Jan[41][42]
- Skotarek Jan[43]
- Smoczyńska Anna[41][42][46]
- Śniady Ludwik
- Sobkowiak Ludwik[42]
- Sobolewski Jan[41][43]
- dr Stark Karol[43]
- Staszak Józef[41][43]
- Stempniewicz Stanisław[41][42][43]
- Suchowiak Henryk[43]
- dr Surzyński Leon
- Szułczyński Stanisław
- dr Taylor Edward[43][45][48]
- Tylczyński Józef[41][43][44][49]
Wachowiak Andrzej- Wojtkowiak Kazimierz[41]
- Wybieralski Bolesław[41][44][50]
- Zakrzewski Władysław
- Żółtowski Tadeusz
- dr Zöckler Paweł
- Zugehoer Leon[41][46]
Rada odbyła 19 posiedzeń plenarnych i jedno nadzwyczajne z powodu śmierci przewodniczącego rady Witolda Hedingera. Średnia frekwencja na posiedzeniach wyniosła 75% (45 osób). Działalność Rady: wybór miejsca pod pomnik Wilsona, kredyty na zatrudnienie bezrobotnych, podatek widowiskowy od kinematografów: obniżenie w okresie od 15 maja 1931 do 31 sierpnia 1931, sprawy dotyczące przejęcia przez gminę Poznań gruntów pofortecznych, oprotestowanie oświadczenia w sprawie korytarza polskiego wydanego przez Boraha (senatora USA), uchwalenie 2-letniego przestoju w zatwierdzaniu wniosków na budowę nowych kiosków, bilanse przedsiębiorstw miejskich, budżet 1932/1933. Rada liczyła 59 członków na koniec okresu sprawozdawczego.
Lista członków
- Adamek Władysław
- Augustyniak Antoni[41][42]
- Bigalke Leon[13]
- Borys Jan[41][43]
- Bresiński Stanisław[41][43]
- Brygier Jan
- Budzyński Franciszek[41][43][44][46][49]
- Bzyl Antoni[43]
- Cebulski Walenty[13]
Chwiałkowski Marcin[6]Drobnik Jerzy[6][41][43]- Filipowski Stanisław[13][41][43]
- Gładysz Wiktor[41][42]
- Goebel Józef Teofil[41][45]
- Górnicki Artur Władysław[41][43]
- Górski Mikołaj[41][42][43]
- dr Grossmanówna Maria[43]
- Grzegorzewicz Stanisław
Hedinger Witold[51]- Jakubowicz Józef[41][43][46]
- Jasiński Józef
- Kaczmarkowa Jadwiga[13][43]
- Kałamajski Stefan[41][43][44]
- Kowalewski Franciszek[43]
- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz[45]
- Libera Stanisław[41][42][43][44]
- Maciejewski Stanisław[41][43][46]
- dr Machowski Walenty[42][43]
- Maćkowiak Wiktor[41][43][44]
- Małkiewicz Józef[41][43]
Mazurkiewicz Edward[8][41]- Mikołajczak Walenty[13]
- Namysł Ewaryst[43]
- Noskowicz Mieczysław
- dr Paczkowski Romuald[43][44][47]
- Pawlak Walenty[41][43]
- Pawłowska Teodora[13][41]
- Piestrzyński Ryszard[42]
- dr Pinkowski Bolesław[41][45]
- Piszczoła Franciszek
- Płonczyński Władysław[13]
- Pokrywka Wawrzyn
- ks. Prądzyński Józef[42][44]
- ks. Putz Narcyz[41][43]
- Rakowicz Stefan[41][43]
- Rhode Artur[43]
- Rybelski Jan[41][42]
- Skotarek Jan[43]
- Smoczyńska Anna[41][42][43][46]
- Śniady Ludwik
- Sobkowiak Ludwik[42]
- Sobolewski Jan[41][43]
- dr Stark Karol[43]
- Staszak Józef[41][43]
- Stempniewicz Stanisław[41][42][43]
Suchowiak Henryk[6][43]- dr Surzyński Leon
Szułczyński Stanisław[6]- dr Taylor Edward[43][44][45]
- Tylczyński Józef[41][42][43][48]
- Wojtkowiak Kazimierz[41]
- Wybieralski Bolesław[41][44][50]
- Zakrzewski Władysław
- Żółtowski Tadeusz
- dr Zöckler Paweł
- Zugehoer Leon[41][46]
Rada odbyła 19 posiedzeń plenarnych. Średnia frekwencja na posiedzeniach wyniosła 72% (43 osób). Działalność Rady: wybory wiceprezydenta, utworzenie fundacji im. Witolda Hedingera, ul. Mostowa – rozbudowa domu dla starców, wykupy terenów pod ulice, bilanse przedsiębiorstw miejskich, korekta budżetu 1932/33, budżet 1933/1934. Rada liczyła 60 członków na koniec okresu sprawozdawczego.
Lista członków
- Adamek Władysław[43]
- Augustyniak Antoni[41][42]
- Ballenstaedt Adam[13]
Bigalke Leon[6]- Borys Jan[41][43]
- Bresiński Stanisław[41][43]
- Brygier Jan
- Budzyński Franciszek[41][43][44][46][49][52]
- Bzyl Antoni[43][52]
- Cebulski Walenty
- Cofta Stanisław[13]
- Filipowski Stanisław[41][43][52]
- Gładysz Wiktor[41][42]
- Goebel Józef Teofil[41][43][45][52]
- Godlewski Feliks
- Górnicki Artur Władysław[41][43][52]
- Górski Mikołaj[41][42][43]
- dr Grossmanówna Maria[43]
- Grzegorzewicz Stanisław
- Hetmaniak Wacław[13]
- Jakubowicz Józef[41][43][46]
Jasiński Józef[6]- Kaczmarkowa Jadwiga[43]
- Kałamajski Stefan[41][43][44]
- Kowalewski Franciszek[43]
- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz[45]
- Libera Stanisław[41][42][43][44][52]
- Maciejewski Stanisław[41][43][46]
- dr Machowski Walenty[42][43]
- Maćkowiak Wiktor[41][43][44]
- Małkiewicz Józef[41][43]
- Mikołajczak Walenty
- Namysł Ewaryst[43]
- Noskowicz Mieczysław
- dr Paczkowski Romuald[43][44][47]
- Pawlak Walenty[41][43]
- Pawłowska Teodora[41]
- Piestrzyński Ryszard[42]
dr Pinkowski Bolesław[6]- Piszczoła Franciszek
- Płonczyński Władysław
- Pokrywka Wawrzyn
- ks. Prądzyński Józef[42][44]
- ks. Putz Narcyz[41][43][52]
- Rakowicz Stefan[41][43]
- Rhode Artur
- Rybelski Jan[41][42]
- Skotarek Jan[43][53]
- Smoczyńska Anna[41][42][43][46]
- Sobkowiak Ludwik[41][42]
dr Stark Karol[6]- Staszak Józef[41][43]
- Stempniewicz Stanisław[41][42][43]
- dr Surzyński Leon
dr Taylor Edward[6]- Türk Leon
- Tylczyński Józef[41][42][43][44]
- Wojtkowiak Kazimierz[41]
- Wybieralski Bolesław[41][43][44]
- Zakrzewski Władysław
- Żółtowski Tadeusz
- dr Zöckler Paweł
- Zugehoer Leon[46]
Rada odbyła 19 posiedzeń, w tym jedno nadzwyczajne z okazji Święta Morza 28 czerwca 1933. Rada funkcjonowała do końca 1933. 26 listopada 1933 odbyły się wybory do nowej Rady.
Lista członków
- Adamek Władysław
- Augustyniak Antoni
- Ballenstaedt Adam
- Borys Jan
- Bresiński Stanisław
- Brygier Jan
- Budzyński Franciszek
- Bzyl Antoni
- Cebulski Walenty
- Cofta Stanisław
- Filipowski Stanisław
- Gładysz Wiktor
- Goebel Józef Teofil
- Godlewski Feliks
- Górnicki Artur Władysław
- Górski Mikołaj
- dr Grossmanówna Maria
- Grzegorzewicz Stanisław
- Hetmaniak Wacław
- Jakubowicz Józef
- Kaczmarkowa Jadwiga
- Kałamajski Stefan
- Kowalewski Franciszek
- dr Krzyżankiewicz Włodzimierz
- Libera Stanisław
- Maciejewski Stanisław
- dr Machowski Walenty
- Maćkowiak Wiktor
- Małkiewicz Józef
- Mikołajczak Walenty
- Namysł Ewaryst
- Noskowicz Mieczysław
- dr Paczkowski Romuald
- Pawlak Walenty
- Pawłowska Teodora
- Piestrzyński Ryszard
- Piszczoła Franciszek
- Płonczyński Władysław
- Pokrywka Wawrzyn
- ks. Prądzyński Józef
- ks. Putz Narcyz
- Rakowicz Stefan
- Rhode Artur
- Rybelski Jan
- Skotarek Jan
- Smoczyńska Anna
- Śniady Ludwik
- Sobolewski Jan
- Sobkowiak Ludwik
- Staszak Józef
- Stempniewicz Stanisław
- dr Surzyński Leon
- Türk Leon
- Tylczyński Józef
- Wojtkowiak Kazimierz
- Wybieralski Bolesław
- Zakrzewski Władysław
- Żółtowski Tadeusz
- dr Zöckler Paweł
- Zugehoer Leon
26 listopada 1933 odbyły się wybory do nowej Rady Miejskiej. Na podstawie Ustawy z 23 marca 1933 o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294) funkcję przewodniczącego Rady od 13 lipca 1933 pełnił prezydent miasta, a liczba radnych wybranych w wyborach została zwiększona z 60 do 64. Nowa Rada rozpoczęła funkcjonowanie 1 stycznia 1934, a pierwsze posiedzenie odbyła 3 stycznia 1934. Rada odbyła 43 posiedzenia (w tym 5 nadzwyczajnych).
Lista członków
- Arlt Henryk
- Augustyniak Antoni[54]
- Bederski Bogdan[54]
- Boch Józef
- Borys Jan[42][54]
- Budzyński Franciszek[55]
- Bukowski Marcin
- Chmielewski Stanisław
- Cieślicki Aleksander[42]
dr Dalbor Władysław[54][56]- Dankowski Roman[54]
- Dutkowska Elźbieta
- Dziurkiewicz Stanisław
- Frąckowiak Kazimierz[42][54][57]
- Giełdzik Feliks
- Gładysz Wiktor[42]
- Głowacki Józef[42][54]
- Goebel Józef[54][57]
- Górnicki Artur Władysław[54][57]
- dr Janowicz Józef[54]
- Jarochowski Bohdan[42][54][57]
- Jeske Stanisław[54]
- Jesse Jan
- Kabaciński Piotr
- Kamasa Stefan
- Kolska Konstancja
- Kunca Stanisław
- Liczbiński Ignacy[54]
- Libera Stanisław[42][54]
- dr Machowski Walenty[42][54]
- Małecki Antoni[54]
- Małkiewicz Józef[42][54]
- Mróz Stanisław[54]
- Oleksy Jakób
- Orpel Franciszek
- Paetz Wojciech
- dr Parczewska Stanisława
- Pawłowska Teodora[54]
- ks. Pawłowski Bolesław
- Piestrzyński Ryszard[42]
- Pluciński Maksymilian[54]
- Płonka Wincenty[54]
- Poraziński Franciszek[54]
- ks. Prądzyński Józef[42]
- Przybylski Kazimierz[54]
- Radajewski Stefan[54]
- Ratajczak Antoni
- Rausch Ignacy
- Roszak Adam
- Rozwadowski Wojciech
- dr Różycka Sabina[54]
- Skotarczak Wiktor
- Słuszkiewicz Jan[54]
- Smoczyńska Anna[42][54]
- Sobczak Wojciech[54]
- Sowówna Aniela
- Stark Jan[54][57]
- dr Surzyński Leon[42][54]
- Szymański Leonard[54]
- Wilczyńska Janina
- Witkowski Franciszek
- Woźnicka Julia
- Zawadzki Stanisław[54][57]
- Zawidzki Marian[54]
- Zieliński Antoni
Okres sprawozdawczy: 1934 – 1935
Rada odbyła 26 posiedzeń, w tym 2 nadzwyczajne: z okazji mianowania Cyryla Ratajskiego honorowym obywatelem Poznania (25 kwietnia 1934) oraz dla uczczenia zmarłego Ministra Spraw Wewnętrznych Bolesława Pierackiego (15 lipca 1934). Rada liczyła 64 członków na koniec okresu sprawozdawczego.
Lista członków
- Arlt Henryk
- Augustyniak Antoni
- Bederski Bogdan
- Boch Józef
- Borys Jan
- Budzyński Franciszek
- Bukowski Marcin
- Chmielewski Stanisław
- Cieślicki Aleksander
- Dankowski Roman
- Dutkowska Elźbieta
- Dziurkiewicz Stanisław
- Frąckowiak Kazimierz
- Giełdzik Feliks
- Gładysz Wiktor
- Głowacki Józef
- Goebel Józef
Górnicki Artur Władysław[6]- dr Janowicz Józef
- Jarochowski Bohdan
- Jeske Stanisław
- Jesse Jan
- Kabaciński Piotr
- Kamasa Stefan
- Kolska Konstancja
- Kunca Stanisław
- Leitgeber Andrzej[13]
- Libera Stanisław
- Liczbiński Ignacy
- dr Machowski Walenty
- Małecki Antoni
- Małkiewicz Józef
- Mróz Stanisław
- Oleksy Jakób
- Orpel Franciszek
- Paetz Wojciech
- dr Parczewska Stanisława
Pawłowska Teodora[6]ks. Pawłowski Bolesław[6]- Piestrzyński Ryszard
- Pluciński Maksymilian
- Płonka Wincenty
- Poraziński Franciszek
- ks. Prądzyński Józef
- Przybylski Kazimierz
- Radajewski Stefan
- Ratajczak Antoni
- Rausch Ignacy
- Roszak Adam
- Rozwadowski Wojciech
- dr Różycka Sabina
- Skotarczak Wiktor
- Słuszkiewicz Jan
- Smoczyńska Anna
- Sobczak Wojciech
- Sowówna Aniela
- Stark Jan
- dr Surzyński Leon
- Szymański Leonard
- Wilczyńska Janina
- Witkowski Franciszek
- Witkowski Teodor[13]
- Woźnicka Julia
- Zaremba-Rychwalski Lucjusz[13]
- Zawadzki Stanisław
- Zawidzki Marian
- Zieliński Antoni
Okres sprawozdawczy: 1935 – 1936
Rada odbyła 12 posiedzeń plenarnych i 3 nadzwyczajne: z powodu śmierci Józefa Piłsudskiego (13 maja 1935), posiedzenie w sprawie zmiany nazwy części ulic Zwierzynieckiej, św. Marcina, Wyjazdowej na Aleję Marszałka Piłsudskiego (12 czerwca 1935) oraz posiedzenie na którym wybrano delegatów do Zgromadzeń Okręgowych z okazji wyborów do Sejmu (22 lipca 1935). Średnia frekwencja na posiedzeniach wyniosła 84% (53 osób). Rada liczyła 63 członków na koniec okresu sprawozdawczego.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych dnia 25 września 1935 wydało zarządzenie rozwiązujące Radę Miasta. Naczelny Trybunał Administracyjny 7 grudnia 1936 uchylił to zarządzenie. Rada została przywrócona z nieznacznymi zmianami osobowymi (wynikającymi ze śmierci lub ustąpienia radnych).
Lista członków (do 26 września 1935)
- Arlt Henryk
- Augustyniak Antoni
- Bederski Bogdan
- Boch Józef
- Borys Jan
- Bukowski Marcin
- Chmielewski Stanisław
- Cieślicki Aleksander
- Dankowski Roman
- Dutkowska Elźbieta
- Dziurkiewicz Stanisław
- Frąckowiak Kazimierz
- Giełdzik Feliks
- Gładysz Wiktor
- Głowacki Józef
- Goebel Józef
- dr Janowicz Józef
- Jarochowski Bohdan
- Jeske Stanisław
- Jesse Jan
- Kabaciński Piotr
- Kamasa Stefan
- Kolska Konstancja
- Kunca Stanisław
- Leitgeber Andrzej
- Libera Stanisław
- Liczbiński Ignacy
- dr Machowski Walenty
- Maciejewski Wojciech
- Małecki Antoni
- Małkiewicz Józef
- Mróz Stanisław
- Olekszy Jakób
- Orpel Franciszek
- Paetz Wojciech
- dr Parczewska Stanisława
- Piestrzyński Ryszard
- Pluciński Maksymilian
- Płonka Wincenty
- Poraziński Franciszek
- ks. Prądzyński Józef
- Przybylski Kazimierz
- Radajewski Stefan
- Ratajczak Antoni
- Rausch Ignacy
- Roszak Adam
- Rozwadowski Wojciech
- dr Różycka Sabina
- Skotarczak Wiktor
- Słuszkiewicz Jan
- Smoczyńska Anna
- Sobczak Wojciech
- Sowówna Aniela
- Stark Jan
- dr Surzyński Leon
- Szymański Leonard
- Wilczyńska Janina
- Witkowski Franciszek
- Woźnicka Julia
- Zaremba-Rychwalski Lucjusz
- Zawadzki Stanisław
- Zawidzki Marian
- Zieliński Antoni
Okres sprawozdawczy: 1936 – 1937
Rada funkcjonowała na podstawie wyroku Najwyższego Trybunału Administracyjnego z 7 grudnia 1936 unieważniającego zarządzenie MSW o rozwiązaniu Rady. Rada odbyła pierwsze posiedzenie 18 stycznia 1937, na drugim posiedzeniu – 22 stycznia 1937 – przewidziane były wybory prezydenta miasta. Większość radnych i ich zastępców nie chciała dokonywać wyboru prezydenta i złożyła swoje mandaty. Tym sposobem MSW rozwiązało kolejny raz Radę w dniu 25 stycznia 1937.
Lista członków (7 grudnia 1936 – 25 stycznia 1937)
- Arlt Henryk
- Augustyniak Antoni
- Bederski Bogdan
- Boch Józef
- Borys Jan
Budzyński Franciszek- Bukowski Marcin
- Chmielewski Stanisław
- Cieślicki Aleksander
- Dankowski Roman
- Dutkowska Elźbieta
- Dziurkiewicz Stanisław
- Eliński Józef[58]
- Frąckowiak Kazimierz
- Giełdzik Feliks
- Gładysz Wiktor
- Głowacki Józef
- Goderski Walenty[59]
- Goebel Józef
- Grześkowiak Leon[60]
- dr Janowicz Józef
Jarochowski Bohdan[8]- Jeske Stanisław
- Jesse Jan
- Kabaciński Piotr
Kamasa Stefan- Kolska Konstancja
- Kujawa Tomasz[61]
- Kultys Władysław[62]
- Kunca Stanisław
- Leitgeber Andrzej
- Libera Stanisław
- Liczbiński Ignacy
- dr Machowski Walenty
- Maciejewski Wojciech
- Małecki Antoni
- Małkiewicz Józef
- Mróz Stanisław
- Nowakowski Kazimierz[63]
- Olekszy Jakób
- Orpel Franciszek
- Paetz Wojciech
- dr Parczewska Stanisława
Piestrzyński Ryszard- Pluciński Maksymilian
- Płonka Wincenty
- Poraziński Franciszek
- ks. Prądzyński Józef
- Przybylski Kazimierz
- Radajewski Stefan
- Ratajczak Antoni
Rausch Ignacy[8]Roszak Adam- Rozwadowski Wojciech
dr Różycka Sabina- Skotarczak Wiktor
- Słuszkiewicz Jan
- Smoczyńska Anna
- Sobczak Wojciech
Sowówna Aniela- Stachecki Ludwik[64]
- Stark Jan
- dr Surzyński Leon
Szymański Leonard- Weber Stefan[65]
- Wilczyńska Janina
- Witkowski Franciszek
- Witkowski Stefan[66]
- Woźnicka Julia
- Zaremba-Rychwalski Lucjusz
- Zawadzki Stanisław
- Zawidzki Marian
- Zieliński Antoni
Ze względu na rozwiązanie Rady 25 stycznia 1937 i dwukrotne odraczanie wyborów 23 lipca 1937 oraz 22 stycznia 1938 w tym okresie funkcję Rady Miasta pełnił Magistrat. Odbył on 51 posiedzeń.
1 października 1938 wyznaczono wybory do Rady Miejskiej na 18 grudnia 1938. Wybory odbyły się według nowej ordynacji, wybrano 72 osoby. Pierwsze posiedzenie Rady miało miejsce 13 stycznia 1939. Działalność Rady: uchwalenie budżetu na 1939/1940. 25 kwietnia 1939 Rada obchodziła 20-lecie.
Lista członków[67]
- Adamkiewicz Walenty
- Augustyniak Antoni
- Bernacki Witold
- Bestrzyński Olech
- Borys Jan
- Bross Kazimierz
- Celichowski Stanisław
- Chełmikowski Marian
- Chmielewski Stanisław
- Chybiński Aleksander
- Cybichowski Stefan
- Cygański Kazimierz
- Czajka Kazimierz
- Czarczyński Adam
- Czysz Wiktor
- Durczak Władysław
- Dziurkiewicz Stanisław
- Gładysz Wiktor
- Goebel Józef
- Grządzielski Walenty
- Hauser Edmund
- Hensel Maksymilian
- Jagielski Leon
- Janowicz Józef
- Jelewski Leonard
- Jeske Stanisław
- Kaczmarek Jakub
- Kaniewski Feliks
- Kolska Konstancja
- Koluśniewski Walenty
- Konopiński Alfons
- Kośmicki Józef
- Koziołek Brunon
- Libera Stanisław
- Maciejewski Wojciech
- Małkiewicz Józef
- Nalaskowski Leonard
- Napieralski Kazimierz
- Olekszy Jakub
- Olkiewicz Wojciech
- Orpel Franciszek
- Paetz Wojciech
- Pawlak Michał
- Pawłowski Stanisław
- Piasecki Stanisław
- Pluciński Maksymilan
- Promiński Franicszek
- Przesławski Józef
- Przybylski Kazimierz
- Rossa Antoni
- Rotnicki Czesław
- Rozwadowski Wojciech
- Rybczyński Franciszek
- Sempiński Kazimierz
- Skrzypczak Jan
- Smoczyńska Anna
- Sobczak Wojciech
- Stark Jan
- Staroń Piotr
- Stasiński Michał
- Stehbach Stanisław
- Stempniewicz Stanisław
- Suwalski Maksymilian
- Szalbierz Teofil
- Śniegocki Henryk
- Teichert Jan
- Turk Leon
- Wiaranowski Antoni
- Więckowski Erwin
- Wolniewicz Ignacy
- Woroch Michał
- Wróblewski Marcin
- Zysnarski Kazimierz
| Od | Do | Przewodniczący | Zastępca przewodniczącego | Sekretarz | Zastępca sekretarza | Ławnik | Protokolant | Inni członkowie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 8 kwietnia 1919 | 1920 | Władysław Mieczkowski[18] | Stanisław Bresiński | Kazimierz Krajna | Adam Kłos | Franciszek Adamczak | Andrzej Kaźmierczak[68] Nikodem Tyrakowski | |
| 1920 | 1921 | Stanisław Grzegorzewicz | Teodor Krause | Nikodem Tyrakowski[69] | ||||
| 1921 | 1922 | |||||||
| 1922 | 1923 | Bolesław Wybieralski | Witold Hedinger | Kazimierz Ziembiński | Marcin Koralewski | |||
| 1923 | 7 maja 1924 | Czesław Bugzel[70] | Teodor Krause | Józef Maliński | Jan Matelski | |||
| 7 maja 1924 | 1925 | Witold Hedinger[51] | ||||||
| 1925 | 1926 | |||||||
| 1926 | 1927 | Józef Tylczyński | Stanisław Kucharski | |||||
| 1927 | 1929 | Franciszek Kasprzak | ||||||
| 1929 | 8 stycznia 1930 | Józef Tylczyński | Stanisław Libera[71] | Stanisław Grzegorzewicz | Ludwik Sobkowiak[71] | Teodor Krause, Franciszek Kasprzak | ||
| 8 stycznia 1930 | 1932 | Bolesław Wybieralski | Stefan Kałamajski | Stanisław Libera | Leon Zugehoer | |||
| 1932 | 10 lutego 1932 | Józef Tylczyński | Stefan Kałamajski | Cyryl Wysiński[72] | ||||
| 6 kwietnia 1932 | 13 lipca 1933[1] | Romuald Paczkowski[73] | ||||||
| 13 lipca 1933 | 30 września 1934 | Cyryl Ratajski[74] | ||||||
| 2 października 1934 | 1937 | Erwin Więckowski[75] | ||||||
| 1937 | 1938 | Tadeusz Ruge[75] |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
