Puccinia adoxae

Puccinia adoxae R. Hedw. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)^[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożytujący na piżmaczku wiosennym (Adoxa moschatellina)^[2]. Jest pasożytem obligatoryjnym, u porażonych roślin wywołuje chorobę zwaną rdzą^[3]. Występuje w Europie i Ameryce Północnej (USA)^[4].

Puccinia adoxae

Objawy porażenia liścia piżmaczka wiosennego
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	rdze
Rząd	rdzowce
Rodzina	rdzowate
Rodzaj	rdza
Gatunek	Puccinia adoxae
Nazwa systematyczna
Puccinia adoxae R. Hedw. Fl. franç., Edn 3 (Paris) 2: 220 (1805)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy^[5]:

• Dasyspora adoxae (R. Hedw.) Arthur 1906
• Dicaeoma adoxae (R. Hedw.) Gray 1821
• Micropuccinia adoxae (R. Hedw.) Arthur & H.S. Jacks. 1921
• Puccinia saxifragarum G. Winter 1881
• Uredo adoxae (R. Hedw.) Auersw. 1854

Rozwój i morfologia

Jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest też rdzą niepełnocyklową – wytwarza tylko jeden rodzaj zarodników – teliospory^[2]. Poraża liście piżmaczka wiosennego wraz z ogonkami liściowymi. Tworzą się na nich ciemnobrązowe plamy. Pod skórką w obrębie plam znajdują się telia z teliosporami. Często plamy znajdują się na nabrzmieniach podobnych do galasów^[2]. W okresie dojrzewania zarodników telia pęcznieją, co powoduje pęknięcia skórki, przez które zarodniki wydostają się na zewnątrz^[3].

Gatunki podobne

Na piżmaczku wiosennym pasożytują jeszcze 2 inne gatunki grzybów z rodzaju Puccinia: Puccinia albescens i Puccinia argentata^[6]. P. albescens na piżmaczku morfologicznie różni się nieznacznie, ale zasadniczo odróżnia się cyklem rozwojowym – wytwarza wszystkie 5 typowych dla rdzy zarodników^[2].