Przeciętne wynagrodzenie – średnia płaca (w danym kraju, sektorze gospodarki, przedsiębiorstwie). Przeciętne wynagrodzenie oblicza się, dzieląc wynagrodzenia naliczone za okres sprawozdawczy przez liczbę pracowników, z wyłączeniem osób przebywających naurlopie macierzyńskim.
Przeciętne wynagrodzenie w Polsce obliczane jest przez Główny Urząd Statystyczny. GUS cyklicznie publikuje kilka rodzajów danych o przeciętnych wynagrodzeniach, dotyczących różnych obszarów gospodarki, z których najszerszy wskaźnik to przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej. Dane o przeciętnych wynagrodzeniach od 1992 r. podawane są w ujęciu brutto tj. razem z podatkiem dochodowym PIT, a od 1999 r. razem ze składkami na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe.
W gospodarce narodowej
Wskaźnik przeciętnych wynagrodzeń realnych w stosunku do 1995 r.Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej od 1950 roku (w cenach stałych)
Obejmuje wszystkie podmioty gospodarki narodowej, w tym jednostki o liczbie pracujących do 9 osób[2].
Dane o tym przeciętnym wynagrodzeniu dotyczą pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych w przeliczeniu na pełnozatrudnionych. GUS oblicza przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, przyjmując:
wynagrodzenia osobowe bez wynagrodzeń osób wykonujących pracę nakładczą, uczniów oraz osób zatrudnionych za granicą,
wypłaty z tytułu udziału w zysku do podziału i w nadwyżce bilansowej w spółdzielniach,
dodatkowe wynagrodzenia roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej,
honoraria wypłacone niektórym grupom pracowników za prace wynikające z umowy o pracę np. dziennikarzom[3]
Dane o przeciętnym wynagrodzeniu w gospodarce narodowej są publikowane kwartalnie, a w lutym za cały poprzedni rok. W 2018 r. wyniosło ono 4 585,03 zł brutto[4] (około 3 261 zł netto).
Więcej informacji Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 1950–2022, Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w latach 1950-2022 ...
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 1950–2022
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w latach 1950-2022[8]
Część składowa przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Obejmuje tylko podmioty, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, prowadzące działalność gospodarczą w zakresie m.in.: leśnictwa, rybołówstwa, górnictwa, przetwórstwa przemysłowego, budownictwa, handlu, usług hotelarskich i gastronomicznych, naprawy pojazdów, transportu, informacji, komunikacji. W grudniu 2016 r. przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 5 798,9 tys. osób[15]. Dane o przeciętnym wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw są publikowane co miesiąc, kwartalnie, a w styczniu za cały poprzedni rok. W 2016 r. wyniosło ono 4 277,03 zł brutto[16] czyli było o 5,7% wyższe od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ogółem (4 047,21 zł brutto). We wrześniu 2019 wyniosło 5 084,56 zł[17].
W sektorze mikroprzedsiębiorstw
Część składowa przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Obejmuje tylko podmioty o liczbie pracujących do 9 osób. W 2015 r. przeciętna liczba zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w tych podmiotach wyniosła – 1 314,2 tys. osób, a liczba zatrudnionych ogółem – 3 764,2 tys. osób. GUS informuje o przeciętnym wynagrodzeniu w sektorze mikroprzedsiębiorstw co roku w publikacji: „Działalność gospodarcza przedsiębiorstw o liczbie
pracujących do 9 osób”. W całym 2015 r. przeciętne wynagrodzenie w sektorze mikroprzedsiębiorstw wyniosło 2 397 zł brutto[18] czyli było o 38,5% niższe od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ogółem (3 899,78 zł brutto w 2015 r.).
Struktura wynagrodzeń
Struktura wynagrodzeń brutto w październiku danego roku (w jednostkach powyżej 9 osób).
Co 2 lata GUS publikuje dane o strukturze wynagrodzeń w październiku, ale w przeciwieństwie do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ogółem badanie dotyczy tylko jednostek zatrudniających powyżej 9 osób.
Więcej informacji Rok, Minimalne wynagrodzenie ustawowe ...
Struktura wynagrodzeń brutto według zawodów w październiku danego roku[19][20][21] (w jednostkach zatrudniających powyżej 9 osób)
