Preben Kaas

Preben Kaas (ur. 30 marca 1930 w Aalborgu, zm. 27 marca 1981 w Kopenhadze) – duński komik, aktor, scenarzysta i reżyser filmowy. Zagrał w 55 filmach od 1943, aż do 1980 roku. Znany jest najbardziej z roli Harry’ego Dynamita z duńskiej serii komedii kryminalnej Gang Olsena.

Preben Kaas

Data i miejsce urodzenia	30 marca 1930 Aalborg, Dania
Data i miejsce śmierci	27 marca 1981 Kopenhaga, Dania
Zawód	aktor, scenarzysta, komik, reżyser filmowy
Współmałżonek	Bodil Nymark Nielsen (1957–?; rozwód) Ulla Steen Kaas (1961–1967; rozwód) Anne Mari Lie (1970–1975; rozwód) Lisbet Dahl (1977–1981; jego śmierć)
Lata aktywności	1943–1980

Życiorys

Preben Kaas był synem kapelmistrza Roberta Edvard Louisa Kaas (ur. 16 sierpnia 1886 w Kopenhadze, zm. 4 czerwca 1972 tamże)^[1] oraz Marthy Tømmerup (ur. 27 marca 1886, zm. ?)^[2]. Miał także siostrę, Annelisę Kaas (ur. 30 kwietnia 1916, zm. ?)^[3]. Został ochrzczony w Katedrze św. Oskara w Aalborgu(inne języki) (duń. Ansgars Kirke)^[4].

W 1970 otrzymał nagrodę Bodil(inne języki) dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej, w filmie Gang Olsena w potrzasku^[5].

Był czterokrotnie żonaty. 3 kwietnia 1957 ożenił się z Bodil Nymark Nielsen, z którą miał dwójkę dzieci, jednak doszło do rozwodu. W latach 1961–1967 był żonaty z Ullą Kaas Larsen. Mieli dwoje dzieci: córkę Lone i syna Jeppe Kaasa (ur. 23 listopada 1966), aktora, kompozytora muzyki filmowej i bandleadera. 31 października 1970 poślubił Anne Marie Lie, z którą miał syna Nikolaja Lie Kaasa (ur. 22 maja 1973), aktora. W 1975 rozwiódł się. 25 września 1977 ożenił się z Lisbet Dahl.

27 marca 1981 w Kalkbrænderihavnen(inne języki) (część portu Nordhavnen(inne języki)) w Kopenhadze znaleziono utopione ciało Prebena Kaasa^[6]. Prawdopodobnie było to samobójstwo, gdyż znaleziono przy nim tylko buty i bawełniany płaszcz^[6]. Został pochowany na cmentarzu Søndermark(inne języki) w Kopenhadze^[7][8].

Dyskografia

Albumy

Rok	Tytuł	Wytwórnia	Informacje	Źródło
1964	Preben Kaas Og Jørgen Ryg	Polydor	Album został nagrany z Jørgenem Rygem	[9]
1966	At Tænke Sig...	Polydor	Album został nagrany z Bodilem Udsenem, Kirsten Walther, Olem Montym, Dirchem Passerem i Ulfem Pilgaardem
1972	Der Er Nu Noget Ved Pi’er	His Master’s Voice(inne języki)
1975	Cirkusrevyen 75	EMI	Album został nagrany z Jørgenem Rygem, Lisbet Dahl i Lilią Broberg

Filmografia

Rok	Tytuł	Gatunek	Rola	Reżyser	Scenarzysta
1943	S.O.S. – kindtand	Krótkometrażowy	–	Astrid Henning-Jensen, Bjarne Henning-Jensen	Astrid Henning-Jensen, Bjarne Henning-Jensen
	En pige uden lige	Familijny	–	Ole Berggreen, Jon Iversen	Oscar Wennersten
	Naar man kun er ung	Familijny	–	Bjarne Henning-Jensen	Astrid Henning-Jensen, Bjarne Henning-Jensen
	Det ender med bryllup	Komedia	Piccolo	Lau Lauritzen młodszy	Peter Lind
1945	Czerwone łąki(inne języki) (duń. De røde enge)	Dramat wojenny	Erik	Bodil Ipsen, Lau Lauritzen młodszy	Leck Fischer, Ole Juul
1946	Jeg elsker en anden	Familijny	Blomsterbud	Lau Lauritzen młodszy, Alice O’Fredericks	Grete Frische
1947	Familien Swedenhielm	Familijny	Kontorassistent	Lau Lauritzen młodszy	Hjalmar Bergman, Leck Fischer
	Dzieci z jednego podwórka(inne języki) (duń. De pokkers unger)	Familijny	Børge	Astrid Henning-Jensen, Bjarne Henning-Jensen	Fleming Lynge, Estrid Ott
1948	Penge som græs	Komedia	Piccolo	Svend Methling	Leck Fischer, Niels Hoff, Kristian Møller
1957	Bundfald	Dramat, kryminał	Egon	Palle Kjærulff-Schmidt, Robert Saaskin	Palle Kjærulff-Schmidt
	Sønnen fra Amerika	Familijny	Preben	Jon Iversen	Jon Iversen, Paul Sarauw, Johan Skjoldborg
	Far til fire og onkel Sofus	Komedia familijna	Peters ven	Alice O’Fredericks	Engholm, Hast
1958	Stof til eftertanke	Krótkometrażowy	–	Jens Henriksen	Jens Henriksen
	Seksdagesløbet	Dramat	Benny Brun	Jørgen Roos	Erik Balling, Tørk Haxthausen
	Soldaterkammerater	Komedia	Ole Sørensen (615)	Sven Methling	Bob Ramsing, Henrik Sandberg
	Andre folks børn	Familijny	Kommis Søren	Nic. Lichtenberg	Kirsten Bundgaard
1959	Helle for Helene	Familijny	Kyssende bargæst	Gabriel Axel	Børge Müller
	De sjove år	Familijny	Madsen	Palle Kjærulff-Schmidt, Robert Saaskin	Palle Kjærulff-Schmidt, Klaus Rifbjerg
	Soldaterkammerater rykker ud	Komedia	Ole Sørensen (615)	Sven Methling	Bob Ramsing
1960	Poeten og Lillemor og Lotte	Komedia	Journalisten	Erik Balling	Erik Balling, Jørgen Mogensen
	Den sidste vinter	Dramat wojenny	Gustav	Frank Dunlop, Anker Sørensen, Edvin Tiemroth	Karl Bjarnhof, Basil Dawson, P.C. Green, Jørgen Roos, C.C. Vassar
	Skibet er ladet med	Komedia	Betjent Mortensen	Peer Guldbrandsen	Peer Guldbrandsen
	Soldaterkammerater på vagt	Komedia	Ole Sørensen (615)	Sven Methling	Bob Ramsing, Preben Kaas
1961	Løgn og løvebrøl	Komedia	Fotograf	Peer Guldbrandsen	Peer Guldbrandsen
	To skøre ho’der	Komedia familijna	Preben Bruun	Paul Hagen, Preben Kaas	Preben Kaas, Paul Hagen
	Soldaterkammerater på efterårsmanøvre	Komedia	Ole (615)	Sven Methling	Carl Ottosen, Henrik Sandberg
1962	Soldaterkammerater på sjov	Komedia	Ole (615)	Sven Methling	Carl Ottosen, Sven Methling
1963	Skyggen af en helt	–	Seumas Shields	Hans-Henrik Krause	Sean O’Casey
1964	Selvmordsskolen	Komediodramat	Søn	Knud Leif Thomsen	Knud Leif Thomsen
	Don Olsen kommer til byen	Komedia familijna	Fjernsynsmand	Anker Sørensen	Bent Christensen, Knud Poulsen, Aage Stentoft, Tage Vandsted
1965	Mor bag rattet	Familijny	Lykkes far som ung	Erik Dibbern	Erik Dibbern, Lise Nørgaard
1966	Nu stiger den	Familijny	Klamm 2.	Annelise Hovmand	Jørgen Hartmann-Petersen, Annelise Hovmand
	Pigen og greven	Familijny	Skuespiller	Finn Henriksen	Carl Ottosen
	Et minde om to mandage	–	–	Astrid Henning-Jensen	Arthur Miller
1967	Jeg – en marki	Komedia	Wydawca	Mac Ahlberg, Peer Guldbrandsen	Peer Guldbrandsen
	Ung vrede	Dramat	Cliff Lewis	Carlo M. Pedersen	Finn Methling, Margit Laub, John Osborne
	Cirkusrevyen 67	Komedia muzyczna	Różne role	Preben Kaas	Preben Kaas, Povl Sabroe
	Martha	Komedia familijna	Kokken	Erik Balling	Henning Bahs, Preben Kaas, Erik Balling
	Onkel Joakims hemmelighed	Familijny	Esben Andersen	Carl Ottosen	Carl Ottosen, Eva Eklund, Poul Mogensen
1968	Soldaterkammerater på bjørnetjeneste	Komedia	Szeregowy 12	Carl Ottosen	Carl Ottosen
1969	Gang Olsena w potrzasku (Olsen-banden på spanden)	Komedia kryminalna	Harry „Dynamit”	Erik Balling	Erik Balling, Henning Bahs
1970	Præriens skrappe drenge	Komedia, western	Ben	Carl Ottosen	Carl Ottosen
	Rend mig i revolutionen	Komedia	Gonzales	Erik Balling	Henning Bahs, Erik Balling
1971	Musik og ord	–	Różne role	–	–
	Hvor er liget, Møller?	Komedia kryminalna	Møller	Preben Kaas	Preben Kaas
	Guld til præriens skrappe drenge	Komedia, western	Ben	Finn Karlsson	Finn Karlsson, Carl Ottosen
	Gang Olsena jedzie do Jutlandii (Olsen-banden i Jylland)	Komedia kryminalna	Betterøv	Erik Balling	Henning Bahs, Erik Balling
1973	På’en igen Amalie	Komedia familijna	Andreasen	Preben Kaas	Charlotte Georg, Ole Georg
	I din fars lomme	Dramat, familijny	Ojciec	Lise Roos, Anker Sørensen	Lise Roos, Anker Sørensen
	Slap af	Krótkometrażowy	Robert	Palle Skibelund	Erik Knudsen
	Gang Olsena w amoku (Olsen-banden går amok)	Komedia kryminalna	Harry „Dynamit”	Erik Balling	Erik Balling, Henning Bahs
1974	Mafiaen – det er osse mig!	Komedia kryminalna	Valde Sørensen	Henning Ørnbak	Lise Nørgaard
	Den meget talende barber	Komedia	Giftefogeden	Kirsten Stenbæk	Bent Grasten, Ludvig Holberg, Kirsten Stenbæk
1970–1974	Huset på Christianshavn	Komedia familijna	Harald, Knold, Redaktor, Fuld kunde	Tom Hedegaard, Erik Balling, Ebbe Langberg	Benny Andersen, Henning Bahs, Erik Balling (...)
1975	Piger i trøjen	Komedia	Barman	Finn Henriksen	Finn Henriksen
1976	Spøgelsestoget	Familijny	Richard Winther	Bent Christensen	Bent Christensen, Leif Panduro, Arnold Ridley
	Julefrokosten	Komedia	Hans Jensen	Finn Henriksen	Finn Henriksen, Ole Boje
1977	Alt på et bræt	Komedia kryminalna	Arthur Gabrielsen	Gabriel Axel	Ole Boje
1978	Firmaskovturen	Komedia	Hans Jensen	John Hilbard	Ole Boje, John Hilbard
	Lille spejl	Komedia	Sandra	Edward Fleming	Edward Fleming
	Fængslende feriedage	Komedia familijna	Galleriejer Toft	Finn Henriksen	Finn Henriksen, Poul-Henrik Trampe
1979	Måneskin	Dramat	Kurt	Hans Christian Nørregaard	Franz-Xaver Kroetz, Hans Christian Nørregaard
1980	Sådan er jeg osse	Dramat	Stines far	Lise Roos	Lise Roos
1981	D*A*S*K	Komedia	Martin Alexander	Per Wiking	Jørgen Hartmann-Petersen
	Mændenes Forbund	Dramat	Rejsekonsulenten	Franz Ernst	Kristen Bjørnkjær

Przypisy

1. Robert Edvard Louis Kaas [online], Geni.
2. Martha Tømmerup [online], Geni.
3. Annelise Kaas [online], Geni.
4. Wyznaniowa księga metrykalna dla Parafii Naszego Zbawiciela w Aalborgu („1924–1933”, s. 110; odnośnik 113, nr 19) na stronie Arkivalieronline.dk, Duńskich Archiwów Narodowych.
5. Årets vindere [online], Bodilprisen (duń.).
6. Karina Svensgaard (2012-11-02): Sandheden om Preben Kaas’ død: Kørte IKKE sin bil i havnen. B.T Nyheder. [dostęp 2018-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-03)]. (duń.).
7. Preben Kaas. Gravsted. [dostęp 2018-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-03)]. (duń.).
8. Preben Kaas (1930-1981) [online], Find A Grave (ang.).
9. Preben Kaas Discography at Discogs [online], Discogs (ang.).

Linki zewnętrzne

• Preben Kaas w bazie IMDb (ang.)
• Preben Kaas w bazie Filmweb

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 6981149296208980670003
• GND: 1236929713
• BIBSYS: 1020468

Encyklopedie internetowe:

• DSDE: Preben_Kaas