Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Popielak pylasty, płaskotka pylasta (Imshaugia aleurites (Ach.) S.L.F. Mey.) – gatunek grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Imshaugia, Parmeliaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisany został w 1799 r. przez E. Achariusa jako Lichen aleurites. Do rodzaju Imshaugia przeniósł go w 1805 r. S. L. F. Meyer i nazwa nadana przez tegoż autora jest według Index Fungorum prawidłowa. Niektóre synonimy nazwy naukowej:
Nazwy polskie według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Plecha listkowata, nieregularna lub tworząca rozetki o średnicy do 5(8) cm. Jest to plecha heteromeryczna z glonami protokokkoidalnymi z rodzaju Trebouxia, posiadająca zarówno korę górną, jak i dolną. Do podłoża przylega ściśle. Górna powierzchnia ma barwę od jasnoszarej do ciemnoszarej i jest głęboko wcinana. Jej odcinki o długości 0,5–1 cm i szerokości 0,5–3 mm stykają się brzegami lub nieco zachodzą na siebie. Są karbowane lub wcinane i mają zaokrąglone końce. Dolna powierzchnia ma barwę od białawej do jasnobrunatnej, jest gładka lub pomarszczona i są na niej nieliczne, jasne chwytniki[4]. Reakcje barwne: plecha K + żółty, górna kora i rdzeń K + głęboki żółty, C-, P + głęboki żółty, pomarańczowy lub czerwonawy[5].
Charakterystyczną cechą jest występowanie na górnej powierzchni bardzo licznych izydiów. Mają wysokość do 2 mm, są cylindryczne, proste lub rozgałęzione i mają barwę szarą, żółtobrązową lub brązowoczarną. Często zlewają się z sobą tworząc ziarnistą sorediowo-izydiową masę[5]. Często posiadają urwistki. Natomiast apotecja lekanorowe występują bardzo rzadko. Mają średnicę do 4(6) mm, czerwonobrunatne tarczki i na ich brzeżku plechowym często występują izydia lub urwistki. W jednym worku powstaje po 8 jednokomórkowych, bezbarwnych askospor o elipsoidalnym kształcie i rozmiarach 5-9 × 3,5 μm[4].
Metabolity wtórne. Górna kora zawiera atranorin i chloroatranorin, rdzeń kwas tamnoliowyi dekarboksytamnoliowy[5].
Na półkuli północnej rozprzestrzeniony jest szeroko, na południowej podano jego stanowiska tylko w Republice Południowej Afryki, Australii i wyspie Wong[6]. W Polsce występuje na całym obszarze[4]. Był gatunkiem ściśle chronionym[7], od 17 października 2014 podlega ochronie częściowej[8].
Główne siedlisko jego występowania to kora drzew, zarówno liściastych, jak i iglastych, oraz drewno, wyjątkowo tylko występuje na skałach[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.jpg)
