Pomnik Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik Kazimierza Wielkiego – pomnik konny króla Kazimierza Wielkiego autorstwa Mariusza Białeckiego w Bydgoszczy.
 Widok o zmierzchu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Typ obiektu | |
| Projektant |
Mariusz Białecki |
| Data budowy | |
| Data odsłonięcia | |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°07′13″N 17°59′55″E | |
Idea wniesienia pomnika Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy zrodziła w czasie obchodów 650. rocznicy lokacji miasta w 1996 roku[1]. W tym samym roku powstał Społeczny Komitet Budowy Pomnika Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy na czele którego stanęła Felicja Gwincińska. [2]. Pomnik miał być hołdem oddanym królowi, który symbolizuje wielkość i pomyślność Polski, a dla Bydgoszczy zasłużył się poprzez wydanie aktu lokacyjnego 19 kwietnia 1346 r., ulokowanie w mieście starostwa oraz budowę okazałego zamku, który aż do czasu zniszczenia podczas szwedzkiego potopu gościł w swych murach niemal wszystkich polskich królów.
Pieniądze początkowo pochodziły wyłącznie ze zbiórek społecznych, a od 2000 r. w budowę włączyły się władze miasta. Niewielkie kwoty przekazało również stowarzyszenie Bidegast skupiające Niemców pochodzących z Bydgoszczy[3] oraz prywatne osoby z Niemiec[4].
27 czerwca 2001 r. rada Miasta Bydgoszczy przyjęła uchwałę o realizacji pomnika[5]. 16 sierpnia 2001 r. ogłoszono ogólnopolski konkurs na projekt monumentu, który rozstrzygnięto 14 marca 2002 r.[2]. Wpłynęły nań 32 prace artystów z całego kraju. Jury pod przewodnictwem prof. Sławoja Ostrowskiego postanowiło przyznać pierwszą nagrodę rzeźbiarzowi Mariuszowi Białeckiemu z Gdańska[2].
Praca rzeźbiarska z gipsu, będąca wzorem do wykonania odlewu powstała w pracowni autora w Rodowie koło Kwidzyna[3]. Odlew pomnika wykonano natomiast w pracowni Roberta Sobocińskiego w Siemianowie pod Śremem przez poznańską pracownię rzeźby "Art-Product"[5]. Cokół monumentu wykonała z czerwonego granitu szwedzkiego firma "Euro-Granit" z Gniewkowa[5].
Na lokalizację pomnika wybrano początkowo Plac Teatralny[3]. Rozważane były również inne lokalizacje: Stary Rynek, Rybi Rynek, Wyspa Młyńska, skwer przy Brdzie, park Kazimierza Wielkiego, Plac Weyssenhoffa i inne[5]. Ostatecznie 10 stycznia 2006 r. Społeczny Komitet zadecydował o postawieniu monumentu przy ul. Pod Blankami, w miejscu, gdzie dawnej znajdował się mur miejski. Zaletą tej lokalizacji była możliwość podziwiania pomnika przez kierowców i pasażerów pojazdów poruszających się ulicą Wały Jagiellońskie.
10 lipca 2006 r. wmurowano akt erekcyjny[1], natomiast uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 26 października 2006 r.[6] Tego dnia odbyła się uroczysta sesja rady miasta. Monument został odsłonięty przez prezydenta miasta Konstantego Dombrowicza i Felicję Gwincińską przy hymnie polskim odśpiewanym przez chór Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego oraz pokazie fajerwerków[6].
Od 2006 r. przy pomniku organizowane są okolicznościowe imprezy: turnieje rycerskie[7], pokazy strojów z epoki kazimierzowskiej, inscenizacje nadania praw miejskich Bydgoszczy[8].
Od 2017 miejsce manifestacji antyrządowych, m.in. przeciwko reformie sądownictwa[9].
W 2018 wysunięto koncepcję przesunięcia pomnika na Stary Rynek. Monument miał stanąć w jego południowej części, na osi ul. Mostowej, na cokole umiejscowionym na kilku stopniach. Przewidywano instalację iluminacji pomnika[10]. Projekt wywołał liczne kontrowersje społeczne[11][12], w związku z czym prezydent miasta odstąpił od jego realizacji[13].
Rzeźba przedstawia króla w zbroi siedzącego na koniu. Kazimierz Wielki w prawej ręce trzyma berło, a w lewej zwój, który wyobraża akt lokacyjny Bydgoszczy. Twarz monarchy, wzorowana na portrecie Jana Matejki - wyraża dostojeństwo i powagę. Korona, berło, ostrogi z gwiaździstym bodźcem odwzorowują grobowe insygnia królewskie Kazimierza Wielkiego znalezione w 1869 r. w jego wawelskim sarkofagu.
Figura wykonana z brązu stoi na granitowym cokole o wadze 20 ton. Wymiary pomnika wynoszą: 5 m wysokości i 7 m. długości[3]. Łącznie z cokołem monument ma 7 m wysokości. Rzeźba waży 3 tony i została przewieziona z pracowni odlewniczej do Bydgoszczy przy pomocy wojska[1]. Na cokole umieszczono tablicę pamiątkową z napisem: "Kazimierz III Wielki król Polski 1333-1370 Założyciel miasta Bydgoszczy 19 IV 1346"[5].
W otoczeniu pomnika urządzono alejki, posadzono ozdobne rośliny i zainstalowano oświetlenie[14]. Koszt pomnika szacowany początkowo na 400 tys. zł[2], wyniósł ostatecznie 800 tys. zł[6].
Z przodu
Podczas święta
Zbliżenie
Wieczorem
W nocy
Zbliżenie
Tablica
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
