Pomnik Bitwy pod Oliwą

Pomnik Bitwy pod Oliwą – nieistniejący już pomnik, znajdujący się niegdyś na Oksywiu w Gdyni przed gmachem Dowództwa Floty na wysepce obecnego ronda Bitwy pod Oliwą. Upamiętniał zwycięską bitwę pod Oliwą stoczoną ze Szwedami w 1627. Został odsłonięty 10 lutego 1934, w dniu święta Marynarki Wojennej, przez dowódcę floty, kontradmirała Józefa Unruga. Fundatorem byli oficerowie, podoficerowie i marynarze Marynarki Wojennej RP.

Pomnik Bitwy pod Oliwą
w Gdyni
(nieistniejący)

Państwo	Polska
Miejscowość	Gdynia (Oksywie)
Typ obiektu	monument
Fundator	oficerowie, podoficerowie i marynarze Marynarki Wojennej RP
Całkowita wysokość	5 m
Data odsłonięcia	10 lutego 1934
Data likwidacji	1939
Położenie na mapie Gdyni Pomnik Bitwy pod Oliwą w Gdyni (nieistniejący)
Położenie na mapie Polski Pomnik Bitwy pod Oliwą w Gdyni (nieistniejący)
Położenie na mapie województwa pomorskiego Pomnik Bitwy pod Oliwą w Gdyni (nieistniejący)
54°32′32,5″N 18°32′52,5″E

Pomnik składał się z monumentu o wysokości 5 m zbudowany na planie kwadratu o boku 1,5 m, na którym umieszczona była tablica z napisem: Na pamiątkę zwycięskiej Bitwy pod Oliwą – marynarze Polski Odrodzonej 1627–1927. Umieszczono również tablicę z nazwiskami marynarzy poległych w czasie wojny polsko-bolszewickiej. W dwie ściany monumentu (wschodnią i zachodnią) wmurowane zostały kamienne dzioby okrętów, po trzy na ścianie, jeden nad drugim. Niedaleko monumentu znajdowały się dwie lufy armatnie wydobyte z dna Zatoki Gdańskiej oraz kule armatnie i kotwica pochodzące z czasów bitwy. Lufy zostały wkomponowane w bramę Dowództwa Floty w specjalnych wnękach i znajdują się tam do dziś.

Do wybuchu wojny, przed pomnikiem odbywały się różne uroczystości. Pomnik został zniszczony w 1939 podczas kampanii wrześniowej przez Niemców, po zdobyciu Oksywia.

Pomnik Bitwy pod Oliwą (Oliwa, na Wzgórzu Pachołek) - pomnik, w aktualnej formie powstał w roku 1975 z wykorzystaniem XIX-wiecznej konstrukcji architektonicznej memoriału Królowej pruskiej Luizy (cokół i obelisk wykonane w roku 1889) uzupełnionej współczesnymi tablicami oraz rzeźbą przedstawiającą głowę króla Zygmunta III Wazy umieszczoną na szczycie (obecnie niezachowaną), stan na 2014 r.

Bibliografia

• Na Oksywiu stanie pomnik bitwy morskiej pod Oliwą, Dziennik Gdyński, 23 sierpnia 1929
• Pomnik bitwy pod Oliwą, Dziennik Gdyński, 11 marca 1934
• Mieczysław Filipowicz. Wspomnienia z Oksywia. „Rocznik Gdyński”. nr 6, s. 203, 1985.
• Robert Hirsh: Przewodnik po zabytkach Oksywia. Gdynia: Urząd Miasta Gdyni, 2006, s. 11. ISBN 83-907114-2-7.

Linki zewnętrzne

• Pomnik we wrześniu 1939, niezniszczony po zdobyciu Oksywia