Podatność magnetyczna

Podatność magnetyczna – współczynnik proporcjonalności w równaniu określającym wielkość namagnesowania jako funkcję natężenia pola magnetycznego^[1]:

${\displaystyle M=\chi H,}$

gdzie:

${\displaystyle M}$ – namagnesowanie (moment magnetyczny jednostki objętości substancji),

${\displaystyle \chi }$ – objętościowa podatność magnetyczna,

${\displaystyle H}$ – natężenie pola magnetycznego.

Podatność magnetyczna jest w systemie SI wielkością bezwymiarową.

W zależności od właściwości substancji jej podatność magnetyczna zmienia się dość zasadniczo. Gdy:

• ${\displaystyle \chi <0}$ – substancja jest diamagnetykiem, co oznacza że pole magnetyczne jest „wypychane” z takiego ciała (maleje gęstość strumienia pola magnetycznego w porównaniu z próżnią),
• ${\displaystyle \chi =0}$ – brak podatności, np. dla próżni,
• ${\displaystyle \chi >0}$ – substancja jest paramagnetykiem, co oznacza że pole magnetyczne jest „wciągane” do takiego ciała (rośnie gęstość strumienia pola magnetycznego w porównaniu z próżnią),
• ${\displaystyle \chi \gg 0}$ – substancja jest ferromagnetykiem.

Pomimo obowiązującego układu jednostek SI, w literaturze przy zagadnieniach zajmujących się podatnością magnetyczną, nadal często stosuje się stary układ CGS. W rozpatrywanych zagadnieniach wygodne jest stosowanie pojęć podatności określonej ilości materii. Może to być:

• objętościowa podatność magnetyczna ${\displaystyle (\chi _{V})}$ – podatność przypadająca na jednostkową objętość materii; w układzie CGS jest wielkością bezwymiarową;
• molowa podatność magnetyczna, ${\displaystyle (\chi _{m}){:}}$

${\displaystyle \chi _{m}=V_{m}\chi }$

gdzie:

${\displaystyle V_{m}}$ – objętość molowa.

• podatność magnetyczna molowa pierwiastka, która jest jednym z częściej spotykanych; jest to podatność magnetyczną materiału, w przeliczeniu na ilość moli wybranego pierwiastka w jednym molu substancji. Zwykle przeliczenie jest na atomy pierwiastków od których pochodzi magnetyzm. Jednostką podatności w układzie CGS wówczas będzie:

${\displaystyle \left[\chi _{M}\right]=\mathrm {\frac {cm^{3}}{mol\ X}} ,}$

gdzie mol X będzie oznaczało mol atomów pierwiastka X.

Zobacz też

• prawo Curie
• prawo Curie-Weissa
• temperatura Curie

Przypisy

1. Podatność magnetyczna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-22].

Bibliografia

• Tadeusz Magiera: Wykorzystanie magnetometrii do oceny zanieczyszczenia gleb i osadów jeziornych, Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2004 (ISBN 83-913824-8-6; PL ISSN 0208-4112)

Kontrola autorytatywna (wielkość fizyczna):

• LCCN: sh85079750
• GND: 4168567-2
• NKC: ph122547
• J9U: 987007543556705171

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3958720
• Britannica: science/magnetic-susceptibility
• SNL: magnetisk_susceptibilitet
• Catalana: 0235399