Plug and play

Plug and play, PnP (w tłumaczeniu z angielskiego: podłącz i używaj) – określenie zdolności komputera do pracy z urządzeniami peryferyjnymi zaraz po ich podłączeniu, bez konieczności ingerencji użytkownika w konfigurację sprzętową komputera. Nazwa Plug and Play jest kojarzona z firmą Microsoft, która użyła jej jako pierwsza (w odniesieniu do Windows 95) – jednak wcześniej kilka innych firm stosowało już tę technikę. W tej chwili jest to ogólnie przyjęta nazwa standardu.

Ten artykuł dotyczy terminu z zakresu informatyki. Zobacz też: zespół muzyczny Plug&Play.

Mysz komputerowa - urządzenie plug and play

Zasada działania

Plug and play wymaga współpracy zarówno ze strony sprzętu komputerowego, jak i oprogramowania. Rozwiązane jest to w ten sposób, że każde urządzenie ma nadany określony kod identyfikacyjny, a oprogramowanie zainstalowane na komputerze rozpoznaje go i na jego podstawie rozpoczyna współpracę z tym urządzeniem. Inną funkcjonalnością wymaganą od sprzętu jest, aby potrafił on rozpoznać zmianę w konfiguracji polegającą na dodaniu lub odłączeniu konkretnego urządzenia. Przykładami na pełne wprowadzenie w życie tych założeń są współczesne gniazda USB oraz FireWire.

Po podłączeniu urządzenia do systemu komputerowego system operacyjny musi zinterpretować zmianę. Rozwiązaniem jest tu sprawdzanie, czy ze strony szyny danych nadeszło przerwanie informujące o zmianie konfiguracji i odczytanie informacji o tym, co faktycznie się zdarzyło. Gdy już zostanie wykryte miejsce, w którym nastąpiła zmiana, system sprawdza informacje o tym urządzeniu. Jeśli je rozpozna, załaduje odpowiedni sterownik urządzenia, co umożliwi jego prawidłową pracę.

Kłopoty z wprowadzeniem

System plug and play nie został wprowadzony bez przeszkód. Szyna komunikacyjna ISA, na której wówczas były oparte komputery PC, nie umożliwiała nadawania urządzeniom identyfikatorów pozwalających na automatyczne ich rozpoznawanie. Z tego też powodu początkowo technika ta okazała się bardzo zawodna. Wtedy to w związku z częstymi konfliktami przerwań IRQ(inne języki) powstało (spotykane do dziś) złośliwe określenie angielskie plug and pray (podłącz i módl się). Z czasem jednak problem ten został rozwiązany, głównie dzięki wyparciu złącz ISA i stosowaniu magistral PCI, które od początku współpracowały z tym standardem.