Pit stop, postój w boksach[1] – angielskie określenie oznaczające zatrzymanie się pojazdu uczestniczącego w wyścigu samochodowym na stanowisku obsługi technicznej. Postoje takie w wyścigach Formuły 1 wykorzystywane są na wymianę opon, czasem także na usunięcie drobnych usterek (np. wymianę uszkodzonego spojlera lub innego fragmentu nadwozia itp.), a w innych seriach wyścigowych (np. w amerykańskich IndyCar[2]) również na uzupełnienie paliwa.
Formuła 1
Począwszy od sezonu 2010 pit stopy zmieniły nieco swoją rolę, gdyż wtedy FIA zabroniła tankowania samochodu podczas wyścigu[b]. Postoje w boksie przez to stały się krótsze[c], a wymiana czterech kół często trwa poniżej 3 sekund[d] (rekordowym czasem może się poszczycić zespół McLaren , który podczas Grand Prix Kataru w 2023 roku w samochodzie swojego kierowcy Lando Norrisa wymienił 4 koła w czasie 1,80 sekundy). Po tej zmianie przepisów w przeciętnym wyścigu mającym długość około 300 kilometrów kierowcy zatrzymują się na pit stop dwukrotnie. Strategia jednego pit stopu jest możliwa w niewielu przypadkach. Zależne to jest od ustawień samochodu, typu użytych opon, pogody w dniu wyścigu itp. Każdy zjazd na pit stop łączy się z koniecznością przejechania części okrążenia toru po specjalnie wyznaczonej trasie wzdłuż stanowisk obsługi, zwanej pit lane („uliczka z kanałami”); na odcinku tym kierowcy muszą znacznie zwolnić, nie przekraczając prędkości 80 km/h (podczas niektórych GP 60 km/h)[e], co powoduje, że cała ta operacja: zjazd z toru, zatrzymanie, wymiana opon, wyjazd na tor łączy się ze stratą w sumie około dwudziestu sekund (w zależności od konfiguracji toru i samego pit lane).
Strategia wybrana przez zespół w wyścigu czasem decyduje o zwycięstwie, ogromny wpływ ma także sprawność zespołu obsługującego samochód. Czasem kluczowe znaczenie ma moment podjęcia decyzji o zmianie strategii, co zdarza się szczególnie wtedy, kiedy w trakcie wyścigu istotnie zmienia się pogoda; jeśli niespodziewanie zacznie padać deszcz trzeba porzucić zaplanowaną strategię i nakazać kierowcy zjazd na niezaplanowany wcześniej pit stop po to, aby wymienić opony na takie, które zapewnią pojazdowi optymalną przyczepność na mokrej nawierzchni. Zwlekanie z tą decyzją może doprowadzić do tego, że pojazd będzie miał skłonność do poślizgu i kierowca będzie zmuszony jechać znacznie wolniej; z drugiej jednak strony czasem może się okazać, że po kilku minutach deszcz ustąpi i nawierzchnia szybko wyschnie, co może uczynić wymianę opon niepotrzebną albo wręcz utrudniającą jazdę[f].
Uwagi
- Zdjęcie zespołu Renault wykonane zostało podczas wyścigu w roku 2008, a więc przed zmianą przepisów zakazującą tankowanie podczas pit stopu; u dołu zdjęcia widoczni są dwaj członkowie zespołu w czarnych kaskach (a więc odmiennych niż noszą pozostali – żółto-pomarańczowe), które wyróżniają personel odpowiedzialny za tankowanie: trzymają oni grubą srebrną rurę, którą dostarczane jest paliwo do samochodu.
- Wcześniej, do roku 1994, również nie wolno było tankować na pit stopach w F1.
- Dawniej, kiedy dozwolone było tankowanie, czas ten w F1 wynosił zazwyczaj około 8–10 sekund.
- Możliwe jest to między innymi dlatego, że personel obsługujący każdy samochód podczas pit stopu liczy w F1 około dwudziestu osób[3] o ściśle określonych obowiązkach (w tym np. po trzech ludzi do każdego z czterech kół; oprócz nich kilku mających inne zadania); w innych seriach wyścigowych personel bywa mniejszy, np. w IndyCar może liczyć najwyżej sześć osób[2], wobec czego czas obsługi samochodu podczas pit stopu jest znacząco dłuższy, i wynosi nie mniej niż kilkanaście sekund[4].
- Złamanie tego ograniczenia karane jest najczęściej nakazem dodatkowego przejazdu przez pit lane (kara drive through; przejazd taki, nawet bez zatrzymania, równoznaczny jest ze stratą kilkunastu sekund) lub – jeśli do wykroczenia doszło podczas treningu – karą pieniężną.
- Opony przeznaczone do jazdy po mokrej nawierzchni zachowują się na nawierzchni suchej gorzej niż takie, które przeznaczono do używania specjalnie na torze suchym.
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
