Patriarchat (ustrój)

Patriarchat – system społeczny, w którym władza, dziedziczenie i sukcesja przynależą do mężczyzn^[1].

Patriarchat oznacza dosłownie „rządy ojca”^[2]^[3] i wywodzi się z greckiego πατριάρχης (patriarkhēs)^[4], będącego złożeniem słów πατριά (patria), „rodowód, pochodzenie”^[5] (od πατήρ patēr, „ojciec”^[6]) oraz ἄρχω (arkhō), „rządzić, panować”^[7].

Historycznie termin patriarchat używany był w odniesieniu do autokratycznych rządów męskiej głowy rodziny, jednakże począwszy od końca XX wieku coraz częściej pojawia się w odniesieniu do systemów społecznych, w których władza pozostaje przede wszystkim w rękach dojrzałych mężczyzn^[8]^[9]^[10]. Częściowo stało się to za sprawą pisarek związanych z feminizmem drugiej fali, postulujących wyzwolenie kobiet spod męskiej dominacji poprzez odpowiednie zrozumienie patriarchalnych relacji społecznych^[11]^[12]. Owo rozumienie patriarchatu rozwijano, by wyjaśnić go raczej jako fenomen społeczny niż biologiczny^[9].

patriarchalizm

[1]
patriarchat, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-03-07].
[2]
Patriarchy. W: Ferguson, Kathy E.: Women's Studies Encyclopedia, Volume 2. Tierney, Helen. Greenwood Publishing, 1999, s. 1048. ISBN 978-0-313-31072-0.
[3]
Patriarchal Ideology of Motherhood. W: Green, Fiona Joy: Encyclopedia of Motherhood, Volume 1. O'Reilly, Andrea. SAGE, 2010, s. 969. ISBN 978-1-4129-6846-1.
[4]
patriarchy. Oxford Dictionaries. [dostęp 2019-01-04].
[5]
πατρι-ά | Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek–English Lexicon. www.perseus.tufts.edu.
[6]
πα^τήρ | Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek–English Lexicon. www.perseus.tufts.edu.
[7]
ἄρχω | Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek–English Lexicon. www.perseus.tufts.edu.
[8]
Patriarchy. W: Fenella Cannell, Sarah Green: The Social Science Encyclopedia. Taylor & Francis, 1996, s. 592. ISBN 978-0-41-510829-4.
[9]
patriarchy. W: Michelle Meagher: The Concise Encyclopedia of Sociology. John Wiley & Sons, 2011, s. 441–442. ISBN 978-1-4051-8353-6.
[10]
Patriarchy. W: Rosemary Hennessy: Encyclopedia of Social Theory. Routledge, 2012, s. 420–422. ISBN 978-1-13-678694-5.
[11]
Patriarchy. W: Jean Gardiner: Encyclopedia of Political Economy, Volume 2: L–Z. Routledge, 1999, s. 843–846. ISBN 978-0-41-518718-3.
[12]
Patriarchy. W: International Encyclopedia of Social Policy. Routledge, 2013, s. 987–. ISBN 978-1-13-661004-2.

[pwn-1] [1]
patriarchat, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-03-07].

[fer1048-2] [2]
Patriarchy. W: Ferguson, Kathy E.: Women's Studies Encyclopedia, Volume 2. Tierney, Helen. Greenwood Publishing, 1999, s. 1048. ISBN 978-0-313-31072-0.

[gre969-3] [3]
Patriarchal Ideology of Motherhood. W: Green, Fiona Joy: Encyclopedia of Motherhood, Volume 1. O'Reilly, Andrea. SAGE, 2010, s. 969. ISBN 978-1-4129-6846-1.

[oxdic-4] [4]
patriarchy. Oxford Dictionaries. [dostęp 2019-01-04].

[patria-5] [5]
πατρι-ά | Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek–English Lexicon. www.perseus.tufts.edu.

[pater-6] [6]
πα^τήρ | Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek–English Lexicon. www.perseus.tufts.edu.

[arkho-7] [7]
ἄρχω | Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek–English Lexicon. www.perseus.tufts.edu.

[cangre592-8] [8]
Patriarchy. W: Fenella Cannell, Sarah Green: The Social Science Encyclopedia. Taylor & Francis, 1996, s. 592. ISBN 978-0-41-510829-4.

[mea441442-9] [9]
patriarchy. W: Michelle Meagher: The Concise Encyclopedia of Sociology. John Wiley & Sons, 2011, s. 441–442. ISBN 978-1-4051-8353-6.

[hen420422-10] [10]
Patriarchy. W: Rosemary Hennessy: Encyclopedia of Social Theory. Routledge, 2012, s. 420–422. ISBN 978-1-13-678694-5.

[gar843846-11] [11]
Patriarchy. W: Jean Gardiner: Encyclopedia of Political Economy, Volume 2: L–Z. Routledge, 1999, s. 843–846. ISBN 978-0-41-518718-3.

[fitz987-12] [12]
Patriarchy. W: International Encyclopedia of Social Policy. Routledge, 2013, s. 987–. ISBN 978-1-13-661004-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Patriarchat (ustrój)

Wikiwand in your browser!

Patriarchat (ustrój)

Wikiwand in your browser!

Etymologia i użycie

Zobacz też

Przypisy