Patibulum

Patibulum – pozioma belka krzyża przeznaczonego do ukrzyżowania. Mogło być przymocowywane dwie lub trzy stopy poniżej górnego końca słupa pionowego, ale najczęściej przez Rzymian używana była postać litery Ττ, o układzie w kształcie tej litery. W tym przypadku patibulum umieszczano na szczycie słupa.

Człowiek niosący patibulum

Patibulum ważyło około 45 kg. Do niego przybijano ręce skazańca, kiedy leżał on na ziemi. Potem sznurami podnoszono krzyżowanego do góry^[1].

Nazwa

Słowo patibulum pochodzi od łacińskiego słowa „patulus” oznaczającego „otwarty, szeroki, rozciągnięty”.

Ukrzyżowanie Jezusa a patibulum

Według starożytnych pism i tradycji chrześcijańskiej, Jezus z Nazaretu poniósł mękę na krzyżu na Golgocie^[2]. W powszechnym wyobrażeniu Jezus niósł na Kalwarię cały krzyż, choć zdaniem części naukowców było to samo patibulum. W łacińskiej Wulgacie w Nowym Testamencie słowo to nie występuje. W Starym Testamencie występuje w formach patibulo i patibulis w 9 miejscach: Rdz 40:22, Lb 25:4, Pwt 21:22, Jz 8:29, 10:27, Est 2:23, 6:4, 7:10 i 9:13.

Pomimo tradycyjnych przedstawień ukrzyżowania na krzyżu łacińskim, ewangeliści używają greckich określeń stauros oraz ksylon.

Zobacz też

• Graffiti Aleksamenosa