Parki krajobrazowe w Polsce
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Park krajobrazowy – jedna z form ochrony przyrody w Polsce, określonych w Ustawie o ochronie przyrody z 2004 roku. Parki krajobrazowe chronią obszary ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe i walory krajobrazowe w celu ich zachowania i promowania w duchu zrównoważonego rozwoju[1].
Idea ochrony krajobrazowej rozwinęła się po II wojnie światowej w Wielkiej Brytanii i w Niemczech, inspirując podobne rozwiązania w kolejnych państwach.
W Polsce pierwszy park krajobrazowy powołano w 1976 r. na Pojezierzu Suwalskim[2]. Do 2001 r. powołano kolejne 120 parków. 122. parkiem został utworzony w 2009 r. w Wielkopolsce Nadgoplański Park Tysiąclecia, jednak powstał on w wyniku podziału starszego parku na część wielkopolską i kujawsko-pomorską. W 2018 powołano Park Krajobrazowy Góry Łosiowe. W 2019 część Pszczewskiego Parku Krajobrazowego leżącego na terenie województwa wielkopolskiego przekształcono w dwa nowe parki krajobrazowe: Miedzichowski oraz Doliny Kamionki[3][4]. Według stanu na początek 2020 r. w Polsce istnieje 125 parków krajobrazowych o łącznej powierzchni 26 141,6821 km², co stanowi 8,36% powierzchni Polski[5].
Parki krajobrazowe w Polsce nie osiągają dużych rozmiarów w porównaniu do europejskich odpowiedników. Największy Park Krajobrazowy Doliny Baryczy zajmuje 870,4 km²[6], zaś najmniejszy Miedzichowski Park Krajobrazowy ma zaledwie 14,3 km².
Na obszarze parków dopuszcza się działalność gospodarczą, jednak z ograniczeniami wynikającymi z celów ochronnych[7][8]. Parki służą także rekreacji krajoznawczej, wypoczynkowi oraz edukacji ekologicznej.
Od 2009 r. parki tworzone są mocą uchwały sejmiku województwa, wcześniej przez rozporządzenie wojewody, po uzgodnieniu z miejscową radą gminy. Zmiana ustawy jest krytykowana przez stowarzyszenia ekologiczne i naukowców, ponieważ w jej efekcie działalność parków została znacząco ograniczona i nie mogą one wypełniać swoich zadań[9][10]. Zmiany skrytykowała także Najwyższa Izba Kontroli w 2012 r.[11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
