Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parfien Gawriłowicz Kisielew (lub Parfemon Kisielow, niekiedy także Kozłow[1]) (ros. Парфен Гаврилович Киселев, ur. 1870, zm. ?) – rosyjski chłop, jeden ze świadków zbrodni katyńskiej.
Od 1907 roku mieszkał niedaleko Katynia. Był stróżem w daczy NKWD i mieszkał najbliżej miejsca egzekucji w Lesie Katyńskim (według danych Józefa Mackiewicza ok. 600 metrów od miejsca zakopania zwłok na uroczysku Kozie Góry[uwaga 1]). W marcu–kwietniu 1940 roku jako jedyny z rosyjskich świadków zbrodni słyszał odgłosy rozstrzeliwań polskich oficerów przez funkcjonariuszy radzieckich służb specjalnych. We wrześniu 1941 roku pracował jako palacz w niemieckim szpitalu wojskowym w Gniezdowie i opowiedział polskiemu robotnikowi przymusowemu, że latem 1940 roku NKWD woziło do Lasu Katyńskiego „polskich szpiegów”[2]. W kwietniu 1942 roku poinformował o zbrodni na oficerach dziesięciu polskich robotników pracujących w okolicy w niemieckiej organizacji Todt. 17 lub 18 lutego 1943 roku wskazał Niemcom dokładne miejsce, gdzie znajdowały się masowe mogiły polskich oficerów, a 27 lutego 1943 roku złożył zeznanie, które zostało ujawnione przez radio niemieckie 13 kwietnia 1943 roku. Następnie występował jako świadek wobec przyjeżdżających na miejsce osób i komisji sprowadzonych przez Niemców. W czerwcu 1943 roku jego fotografia ukazała się na okładce francuskiej wersji czasopisma „Signal” (wraz z fotografią prof. François Naville’a)[3]. Obok Iwana Kriwoziercowa był jednym z głównych rosyjskich świadków zbrodni katyńskiej.
Po zajęciu okolic Katynia przez Armię Czerwoną we wrześniu 1943 roku został aresztowany przez NKWD wraz z synem i zmuszony do zmiany swoich wcześniejszych zeznań. W styczniu 1944 roku został jednym ze świadków radzieckiej tzw. Komisji Burdenki[4]. Oświadczył wówczas, że Gestapo zmusiło go do złożenia zeznań, że to NKWD rozstrzelało polskich oficerów oraz że wskutek bicia stracił słuch i miał uszkodzone prawe ramię[5] (obrażenia te mógł odnieść podczas wymuszania na nim zeznań przez NKWD[uwaga 2]). Kisielew złożył zeznania przed Komisją Burdenki, by uniknąć kary za współpracę z Niemcami; w efekcie sprawa karna przeciwko niemu i jego synowi została umorzona i obaj zostali zwolnieni z więzienia[6]. Jego dalsze losy nie są znane (według niektórych źródeł „zaginął”[7]).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.