Paradisaea

Paradisaea – rodzaj ptaków z rodziny cudowronek (Paradisaeidae).

Paradisaea[1]
Linnaeus, 1758[2]
Samiec cudowronki wielkiej (P. apoda)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	cudowronki
Rodzaj	Paradisaea
Typ nomenklatoryczny
Paradisaea apoda Linnaeus, 1758
Synonimy
Paradisea[a] Linnaeus, 1766[3] Samalia Thon, 1838[4] Uranornis Salvadori, 1876[5] Paradisornis Finsch & A.B. Meyer, 1885[6] Trichoparadisea A.B. Meyer, 1893[7]
Gatunki
7 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Gwinei i pobliskich wyspach^[8].

Morfologia

Długość ciała samców 30–43 cm, samic 29–35 cm, masa ciała samców 158–300 g, samic 115–210 g^[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w 1. tomie 10. edycji jego dzieła Systema Naturae^[2]. Gatunkiem typowym jest cudowronka wielka (Paradisaea apoda).

Etymologia

• Paradisaea (Paradisea): łac. paradisus „raj”, od gr. παραδεισος paradeisos „raj, park” (królów perskich), od staroperskiego pairi-daēza „ogród otoczony murem”. Marynarze Magellana dowiedzieli się od moluckich tubylców, że egzotyczne ptaki rajskie pochodzą z nieba i są nazywane „ptakami bogów”^[10].
• Samalia: rodzima, nowogwinejska nazwa samaliek dla cudowronki^[11]. Typ nomenklatoryczny: Paradisaea apoda Linnaeus, 1758.
• Uranornis: gr. ουρα oura „ogon”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[12]. Typ nomenklatoryczny: Paradisea rubra Daudin, 1800.
• Paradisornis: gr. παραδεισος paradeisos „raj, park” (królów perskich), od staroperskiego pairi-daēza „ogród otoczony murem”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[13]. Typ nomenklatoryczny: Paradisornis rudolphi Finsch & A.B. Meyer, 1885.
• Trichoparadisea: gr. θριξ thrix, τριχος trikhos „włosy”; rodzaj Paradisaea Linnaeus, 1758^[14]. Typ nomenklatoryczny: Paradisea guilielmi Cabanis, 1888.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[15]:

• Paradisaea rudolphi (Finsch & A.B. Meyer, 1885) – cudowronka błękitna
• Paradisaea guilielmi Cabanis, 1888 – cudowronka białopióra
• Paradisaea rubra Daudin, 1800 – cudowronka czerwona
• Paradisaea decora Salvin & Godman, 1883 – cudowronka złotogrzbieta
• Paradisaea minor Shaw, 1809 – cudowronka mniejsza
• Paradisaea apoda Linnaeus, 1758 – cudowronka wielka
• Paradisaea raggiana P.L. Sclater, 1873 – cudowronka krasnopióra

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Paradisaea Linnaeus, 1758.