Płotycz

Płotycz (ukr. Плотича, Płotycza) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie tarnopolskim. W 2001 roku liczyła ok. 1,3 tys. mieszkańców.

Płotycz

Pałac
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Rejon	tarnopolski
Powierzchnia	2,210 km²
Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość	1271 575,11 os./km²
Nr kierunkowy	+380 352
Kod pocztowy	47704
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Płotycz
Położenie na mapie Ukrainy Płotycz
49°37′28″N 25°33′37″E

Położenie

Wieś leży nad Seretem, 8 km na północny zachód od Tarnopola^[1].

Historia

Pomnik pomordowanych Polaków

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z pierwszej połowy XVI wieku^[2]. Według miejscowej tradycji od XVII wieku Płotycz niezmiennie należał do Korytowskich^[1]. Na przełomie XIX i XX w. jej właścicielem był Juliusz Korytowski^[3][4].

W II Rzeczypospolitej miejscowość stanowiła początkowo samodzielną gminę jednostkową. 1 sierpnia 1934 roku w ramach reformy na podstawie ustawy scaleniowej została włączona do zbiorowej gminy wiejskiej Hłuboczek Wielki w powiecie tarnopolskim, w województwie tarnopolskim. W tym czasie ludność wsi była w znacznej większości polska^[1][5].

W czasie okupacji niemieckiej polski mieszkaniec wsi Jan Czaban wraz z synem Kazimierzem udzielał pomocy Żydom. W 2017 roku Instytut Jad Waszem uhonorował ich tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata^[6].

Podczas ataków banderowskich na Polaków w Płotyczu istniała silna polska samoobrona^[1]. 8 marca 1944 roku Niemcy spacyfikowali wieś zabijając 40 mężczyzn. Zdaniem H. Komańskiego i Sz. Siekierki oraz G. Rąkowskiego przyczyną egzekucji był donos ukraiński^[1][7]. Mimo pacyfikacji, w sprawozdaniu Komitetu Ziem Wschodnich z grudnia 1944 roku Płotycz był wymieniany jako jedno ze skupisk Polaków w powiecie tarnopolskim^[8].

W 2008 roku na miejscowym cmentarzu odsłonięto pomnik ku czci zabitych^[9].

Zabytki

• pałac w stylu klasycystycznym, który przetrwał dwie wojny światowe^[10]. Wybudowany pod koniec XVIII w. przez Felicjana Korytowskiego. Współcześnie (2005 rok) mieści się w nim szpital^[1].
• kościół katolicki z 1868 roku mieszczący groby Korytowskich. W 2005 roku był nieużywany i zdewastowany^[1].
• cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy z 1900 roku^[1].
• zabytkowy park pałacowy (10,2 ha)^[1]

Urodzeni w Płotyczy

• Jerzy Baworowski – polski poseł, ziemianin
• Jan Maciej Jasielski – kapitan Wojska Polskiego

Zobacz też

• Płotycza

Przypisy

1. GrzegorzG. Rąkowski GrzegorzG., PawełP. Luboński PawełP., Podole. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część II, Pruszków: Rewasz, 2006, s. 130-131, ISBN 83-89188-46-5, OCLC 69287000.
2. В. Романів, В. Хорош: Плотича. [W:] Тернопільський енциклопедичний словник. редкол.: Г. Яворський та ін.. T. 3: П—Я. Тернопіль : Видавничо-поліграфічний комбінат «Збруч», 2008, s. 97—98. ISBN 978-966-528-279-2. (ukr.)
3. Kronika. Odznaczenia papieskie. „Kurier Lwowski”. 9 (110), s. 4, 1891-04-21. [dostęp 2017-12-27].
4. Wykaz Członków i Posłów Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na VI. peryod w roku 1892. Lwów: 1892, s. 6. [dostęp 2017-12-27].
5. Według spisu powszechnego z 1931 r. 1187 Polaków i 31 Ukraińców. - Grzegorz Hryciuk, "Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948", Toruń 2005, ISBN 83-7441-121-X, s. 230
6. Czaban Jan ; Son: Kazimierz. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-09-05]. (ang.).
7. HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939–1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 379, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
8. Lucyna Kulińska, Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. Tom I. Kraków 2002, ISBN 83-88527-32-0, s. 333
9. Na rubieży, nr 99, s.48
10. RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 149-153, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).

Bibliografia

• Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Płotycza 1.) wś, pow. tarnopolski. [W:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. VIII. Warszawa, 1880–1902, s. 322.

Linki zewnętrzne

• Płotycza 1.) wś, pow. tarnopolski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 322.
• Zady 6.) gajówka w Płotyczu, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 254.