Orisa
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Orisa (hindi ओड़िशा[2], trb.: Oriśa, trl.: Oṛiśā; orija ଓଡ଼ିଶା, trb.: Oriśa, trl.: Oṛiśā; ang. Odisha[3]; do 2011 hindi उड़ीसा, trb.: Urisa, trl.: Uṛīsā; ang. Orissa) – jeden ze stanów Indii położony we wschodniej części kraju, nad Zatoką Bengalską. Głównymi miastami poza stolicą są: Katak i Puri.
| stan | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Kod ISO 3166-2 |
IN-OR |
| Gubernator |
Murlidhar Chandrakant Bhandare |
| Premier | |
| Powierzchnia |
155 707 km² |
| Populacja (2011) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
269,4 os./km² |
| Języki urzędowe | |
Położenie na mapie Indii | |
| Strona internetowa | |
Większą część terytorium zajmuje Wyżyna Dekan. Najwyżej wznosi się masyw Simlipali. Jego najwyższy szczyt, Meghasani, osiąga 1165 m n.p.m. Największą rzeką jest Mahanadi, której delta zajmuje dużą część powierzchni stanu. Orisa leży w strefie klimatu zwrotnikowego pośredniego, o odmianie monsunowej. Lasy, zajmujące 40% powierzchni, obfitują w cenne gatunki drzew (m.in. drzewo tekowe i sandałowe).
Stan Orisa dzieli się na następujące okręgi:
Przemysł
Orisa jest regionem górniczo-rolniczym. Region ten jest pierwszym w Indiach producentem rud żelaza i manganu. Ponadto prowadzi się wydobycie rud chromu, boksytów i toru.
Intensywnie rozwija się nowoczesny przemysł informatyczny oraz hutnictwo aluminium i żelaza, produkcja stali i przetwórstwo naftowo-chemiczne.
Mimo rozwoju nowocześniejszych gałęzi przemysłu duże znaczenie nadal mają stare: włókiennictwo i przemysł spożywczy.
Rolnictwo
W ostatnim czasie rolnictwo traci na znaczeniu, choć większość ludzi nadal pracuje w tym dziale. Głównymi uprawami są: ryż, rośliny strączkowe, rośliny oleiste i juta. Hoduje się bydło, bawoły i owce.
W regionie tym dochodzi od sierpnia 2008 roku do zamieszek na tle religijnym, które wybuchają na tle działalności hinduskich ekstremistów. W ich wyniku tysiące chrześcijan (szacuje się tę liczbę na 50 000[4]) musiało szukać schronienia w lasach i w strefach zamkniętych. Zanotowano również 200 ofiar śmiertelnych[5].
Główną arterią komunikacyjną jest biegnąca wzdłuż wybrzeża droga z Ćennaju do Kolkaty. Największym portem morskim jest Paradip. Stopniowo wzrasta jednak znaczenie dwóch innych portów: Dhamry i Gopalpuru.
Orisa jest stanem obfitującym w zabytki. Największym centrum turystyki jest Bhubaneśwar. Znajduje się tam około 150 świątyń pochodzących z VII–XVI wieku. Znana jest zwłaszcza świątynia Lingaradży z XI wieku. Dużymi centrami ruchu turystycznego są ponadto: Puri (znajduje się tu świątynia Śri Mandir z XII i XIII wieku, ponadto odbywa się festiwal Rath Yatra) i Konarak (atrakcją jest zespół zabytkowych świątyń hinduistycznych). Największym kąpieliskiem jest Gopalpur.
W 1999 roku cyklon tropikalny 05B spustoszył wybrzeże Orisy, zabijając około 10 000 osób.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
