Remove ads
Tucz (opas, opasanie) – bardzo intensywne karmienie zwierzęcia przeznaczonego na ubój[1]. Celem tuczu jest przekształcenie podawanych zwierzęciu pasz na mięso i tłuszcz. Tucz różni się w zależności od gatunku zwierzęcia[1].
Słowem tucz określa się trzodę chlewną, a słowem opas bydło i inne przeżuwacze[2] oraz konie. Określenie opas oznacza też utuczone już bydło, np. opasy na sprzedaż. Utuczone świnie określa się natomiast mianem tuczników[3].
Tuczyć można zarówno samce jak i samice, jednak w przypadku samców wiąże się to prawie zawsze z kastracją. Wykastrowany samiec dużo szybciej przybiera na wadze, poza tym jego mięso ma lepszy smak[3]. Poszczególne rodzaje tuczu w przypadku trzody chlewnej można wyróżnić na podstawie tempa przyrostów, celu (pożądanego produktu) oraz rodzaju paszy podawanej zwierzęciu. W tuczu drobiu można również oprzeć podział o sposób podawania paszy – tuczu może być dobrowolny lub przymusowy[2].
Remove ads
W Polsce obecnie popularny jest tucz zbożowy. Dawniej w żywieniu świń wykorzystywano ziemniaki, serwatkę, kiszonkę z wilgotnego ziarna kukurydzy - CCM oraz odpadki kuchenne[4].
Czynniki decydujące o wynikach tuczu: właściwości genetyczne, żywienie, masa ubojowa, warunki utrzymania, zdrowie świń[4].
Systemy tuczu trzody chlewnej
- Tucz drobnotowarowy - prowadzony jest w gospodarstwach indywidualnych. Cechuje się nierentownością i sezonowością[5].
- Tucz wielkotowarowy (przemysłowy) - prowadzony jest na masową skalę, charakteryzuje się tzw. zamkniętym cyklem produkcji. Zalety systemu przemysłowego to mały nakład pracy, łatwość zarządzania, rytm produkcyjny równomierny w ciągu całego roku, wykorzystanie potencjału produkcyjnego zwierząt, niski koszt ogólny, wysoki zysk w stosunku do kosztów. Pierwsze fermy tuczu przemysłowego zaczęły powstawać od lat 60 XX w[5].
- Włoski system Gi-Gi - nazwa od firmy Gi-Gi która na początku lat 60. zbudowała fermę produkującą 36500 tuczników rocznie w cyklu zamkniętym. Wydajność fermy wynosiła 100 tuczników na dzień[5].
- Tucz nakładczy, farmerski, usługowy, kontraktowy jest to system produkcji trzody chlewnej w systemie "tuczarnia pusta – tuczarnia pełna". Ten system produkcji jest coraz popularniejszy w Polsce.
Opłacalność tuczu trzody chlewnej
Minimalne założenia technologiczne opłacalności produkcji trzody chlewnej w Polsce rok 2016[6].
| Zużycie paszy (kg/rok) | typowe min. wartości |
| - locha | < 1100 |
| - tucznik | < 260 |
| - warchlak | < 30 |
| Wiek tucznika (dni) | 160 |
| Termin odsadzenia (dni) | 21 - 28 |
| Okres odchowu warchlaka (dni) | 50 - 60 |
| Okres tuczu (dni) | < 90 |
| Długość cyklu lochy (dni) | 145 - 150 |
| Częstotliwość oproszeń rok | > 2,4 |
| Ilość sztuk w miocie (szt.) | 11 - 14 |
| Upadki (%) | |
| - prosiąt | 5 - 7 |
| - warchlaków | 2 - 3 |
| - tuczników | < 1 |
| Inseminacja (% loch) | 100 |
| Remont loch (% sztuk) | 40 |
| Skuteczność krycia (%) | > 90 |
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads