Omieg kozłowiec[4] (Doronicum clusii (All.) Tausch) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w górach środkowej i południowej Europy – w Pirenejach, Alpach i Karpatach. W Polsce wyłącznie w Tatrach i jest tu rośliną pospolitą[5].
Morfologia
- Łodyga
- Delikatnie owłosiona wyrasta z różyczki liści odziomkowych. Jest wzniesiona, dość gruba i nie rozgałęzia się. Ma wysokość do 40 cm. Na szczycie łodygi pojedynczy koszyczek kwiatowy[6].
- Liście
- Szorstko owłosione liście odziomkowe ułożone w rozetę przy ziemi. Wyrastają na ogonkach, mają okrągławo-jajowaty lub podługowaty kształt, są całobrzegie lub nieco ząbkowane. Wyrastające naprzemianlegle liście łodygowe są wąskoowalne lub lancetowate, siedzące. Wszystkie liście są gęsto i szorstko owłosione z wszystkich stron kędzierzawymi, prostymi lub splątanymi włoskami (bez gruczołków)[6][7].
- Kwiaty
- Pojedynczy koszyczek kwiatowy złożony z żółtych żeńskich kwiatów języczkowych na zewnątrz i obupłciowych rurkowych kwiatów wewnętrznych. Średnica kwiatostanu około 6 cm. Okrywa koszyczka z wełnisto owłosionymi i pokrytymi gruczołkami łuskami[6].
- Owoc
- Niełupka z puchem kielichowym[7].
Biologia i ekologia
- Rozwój: bylina. Kwitnie w drugiej połowie czerwca. Im wyżej rośnie, tym pora kwitnienia późniejsza. Roślina wiatrosiewna[6].
- Siedlisko: wysokogórskie murawy i ziołorośla na podłożu bezwapiennym. Jedna z najbardziej wysokogórskich roślin, (oreofit), występuje od wysokości 1400 m n.p.m. Główny obszar jej występowania to dwa najwyższe piętra Tatr: piętro halne i turniowe. W Tatrach jest rośliną pospolitą. Swoim zasięgiem sięga na najwyższe szczyty Tatr (Gerlach, 2655 m n.p.m.)[5]
Nazewnictwo
- Górale nazywali ongiś omieg „kozim zielem” – wierzyli, że likwiduje zawroty głowy i dlatego kozice wykopują i zjadają jego kłącza[6].
- Często mylony jest z arniką górską. Nieprawidłowo nazywany jest też kozłowcem górskim[6].
- Gatunkowa nazwa łacińska pochodzi od francuskiego botanika Charlesa de L'Écluse, znanego też pod nazwiskiem Clusiusa[5].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.