Nowy Sącz (stacja kolejowa)

Nowy Sącz – główna stacja kolejowa^[3] w Nowym Sączu, w województwie małopolskim. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca regionalnego^[4].

Nowy Sącz

nr rej. A-653 z 19 grudnia 1991
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Nowy Sącz
Data otwarcia	1876[1]
Poprzednie nazwy	Neu Sandec (1876–1918) Nowy Sącz (1918–1939) Neu Sandez (1939–1945)
Dane techniczne
Liczba peronów	2[2]
Liczba krawędzi peronowych	3[2]
Kasy
Linie kolejowe
96 Tarnów – Leluchów 104 Chabówka – Nowy Sącz
Położenie na mapie Nowego Sącza Nowy Sącz
Położenie na mapie Polski Nowy Sącz
Położenie na mapie województwa małopolskiego Nowy Sącz
49°36′24″N 20°42′09″E

Ruch pasażerski

Rok	Wymiana pasażerska na dobę
2017[5]	700-999
2022[6]	1 400

Historia

Stacja posiada 2 tory zasadnicze i 7 dodatkowych oraz nastawnię dysponującą i 2 nastawnie wykonawcze. W czasie okupacji wykorzystywany przez armię niemiecką. W przeddzień wyparcia sił niemieckich przez oddziały Armii Czerwonej, 15 stycznia 1945 roku o godzinie 12:50 grupa złożona z 14 samolotów IŁ-2 z 525. Pułku lotnictwa szturmowego zaatakowała stację kolejową oraz stojące na peronach składy, powodując tylko niewielkie straty^[7]. Wnętrze dworca straciło jednak swój pierwotny charakter podczas przebudowy dokonanej w latach 80. XX wieku. Przed stacją, na początku al. Batorego, w grudniu 2009 stanął naturalnej wysokości pomnik „Sądecki kolejarz” autorstwa miejscowego artysty rzeźbiarza – Adama Janczego. Pomnik sfinansowany w całości przez miasto^[8]. Pomnik przedstawia kolejarza idącego do pracy, trzymającego w ręku charakterystyczny kuferek.

We wrześniu 2013 rozpoczął się remont budynku dworca^[9]. Podczas remontu dworca, zostało wymienione pokrycie dachowe, wykonano także nową elewację. Zamontowano również nowe okna i drzwi oraz zmodernizowano część podłóg. Obiekt został także przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. 18 grudnia 2014 odnowiony dworzec został oficjalnie otwarty^[10].

Budynek dworca

Obecny budynek stacji pochodzi z 1909 kiedy to zastąpiono zbyt mały dla potrzeb ruchu stary dworzec. Został przebudowany i zmodernizowany w latach 1977–1983. Wyburzono wtedy ściany i pomieszczenia wewnętrzne, dokonując nowego podziału przestrzeni, poprzez wykonanie antresoli na piętrze, gdzie znalazła miejsce poczekalnia. Wzniesiony w stylu secesyjnym (projekt związany ze „szkołą wiedeńską”) na planie wydłużonego prostokąta, pięcioczęściowy z ryzalitami bocznymi i wysokim ryzalitem środkowym^[11]. Budynek podzielony jest trzema piętrowymi pawilonami, z których środkowy – stanowiący główne wejście dworcowe – zwieńczony jest łamanym dachem. Elewacja frontowa dworca zdobiona jest sztukaterią. Od strony peronów zachowało się pulpitowe zadaszenie wsparte na ozdobnych, żeliwnych słupach. Taka bryła budynku z secesyjnym detalem architektonicznym, jest często spotykana na terenach byłej Galicji, gdzie prowadzono budowę według ujednoliconych projektów austriackich władz kolejowych.

Galeria

• 
  Pomnik "Sądecki kolejarz" (marzec 2015)
• 
  Dworzec od strony miasta
• 
  Wnętrze dworca
• 
  Górskie pejzaże Edmunda Cieczkiewicza
• 
  Tablica pamięci akcji Żołnierzy Wyklętych na stacji kolejowej