Niszczyciele rakietowe typu 45

Niszczyciele rakietowe typu 45 – brytyjskie niszczyciele rakietowe obrony powietrznej obszaru działań floty, zaplanowane jako następcy niszczycieli typu 42. Wejście do służby w Royal Navy pierwszego okrętu tego typu (HMS Daring), odbyło się w 2009^[1].

Niszczyciele typu 45

HMS Dragon
Kraj budowy	Wielka Brytania
Użytkownicy	Royal Navy
Stocznia	BAE Yarrow
Wejście do służby	23 lipca 2009
Zbudowane okręty	6
Okręty w służbie	6
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	7300 t
Długość	152 m
Szerokość	21 m
Zanurzenie	5 m
Napęd	2 turbiny gazowe WR-21 o mocy 25 MW z systemami chłodzenia i odzyskiwania energii, napędzające 2 śruby
Prędkość	29 węzłów
Zasięg	7000 mil morskich przy prędkości 18 węzłów
Załoga	190
Uzbrojenie	16 wyrzutni pocisków przeciwlotniczych Aster 30, 32 wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych Aster 15 1 działo 114mm mk 8 mod 1 2 zestawy obrony bezpośredniej Vulcan Phalanx 2 działka 30 mm
Wyposażenie lotnicze	2 śmigłowce AW159 Wildcat lub 1 Merlin

Historia

Na początku lat 90. Wielka Brytania wraz z 7 innymi europejskimi państwami wchodziła w skład konsorcjum, którego celem było opracowanie wspólnego projektu fregaty rakietowej NFR-90 dla państw NATO. Po fiasku tego projektu w 1992, Wielka Brytania przystąpiła wraz z Francją i Włochami do prac nad fregatami rakietowymi typu Horizon. W związku jednak ze znacznymi rozbieżnościami co do parametrów technicznych i zastosowania nowych okrętów, ostatecznie wycofała się z tego projektu w 1999 i postanowiła, bazując na doświadczeniach wyniesionych z programu Horizon, opracować własny typ okrętów rakietowych. Znaczenie miały też naciski przemysłu brytyjskiego na zbudowanie własnych okrętów. Głównym wykonawcą nowych okrętów, klasyfikowanych jako niszczyciele rakietowe, został koncern zbrojeniowy BAE Systems. Okręty zaprojektowano głównie do zapewnienia obrony przeciwlotniczej zgrupowaniom floty i zastąpienia w służbie niszczycieli rakietowych typu 42. W 2000 zostało złożone zamówienie na budowę 6 okrętów tego typu z możliwością poszerzenia zamówienia o dwie dalsze jednostki. Stępkę pod pierwszy okręt typu HMS „Daring” położono 28 marca 2003, wodowanie nastąpiło 1 lutego 2006, 25 września 2008 r. zakończono morskie próby stoczniowe, a wejście do służby odbyło się w 2009^[2].

W konstrukcji okrętów zastosowano najnowsze rozwiązania w zakresie technologii stealth, które znacznie ograniczyły echo radiolokacyjne okrętu i jego emisję w podczerwieni (według niepotwierdzonych spekulacji, skuteczna powierzchnia odbicia odpowiada łodzi rybackiej)^[3]. Zdecydowano się na napęd w całości turboelektryczny, który stanowią dwie turbiny gazowe o mocy nominalnej po 21 500 kW (28 800 shp), napędzające agregaty elektryczne produkcji Coverteam, które zasilają dwa silniki elektryczne Coverteam o mocy po 20 000 kW (27 000 shp), napędzające dwie pięciopłatowe śruby o stałym skoku^[4]. Napęd pomocniczy stanowią dwa silniki wysokoprężne Wärstilä 12V200D o mocy po 2 000 kW, napędzające agregaty pomocnicze^[4]. Dzięki napędowi elektrycznemu znacznie zwiększyły się możliwości w zakresie zwalczania okrętów podwodnych. Okręty budowane są w technologii „blokowej” co w praktyce oznacza, że duże jego segmenty powstają w postaci gotowych sekcji, łączonych ze sobą w stoczni.

Zasadnicze uzbrojenie okrętów stanowi 48 pionowych wyrzutni rakietowych pocisków przeciwlotniczych Aster, zgrupowanych na pokładzie dziobowym (sześć ośmiokomorowych zestawów). Standardowo przenoszą one 16 pocisków dalekiego zasięgu Aster 30 (zasięg 3–100 km, pułap do 20 km) i 32 pociski średniego zasięgu Aster 15 (zasięg 1,7–30 km, pułap do 10 km)^[5]. Za blokiem wyrzutni rakiet przeciwlotniczych mogą być zamontowane dwie poczwórne wyrzutnie dla 8 pocisków przeciwokrętowych RGM-84 Harpoon (pochodzące z wycofywanych fregat typu 23), aczkolwiek zwykle podczas pokoju nie są one zainstalowane^[5].

Uzbrojenie artyleryjskie stanowi jedna armata uniwersalna kalibru 113 mm Mk 8 Mod 1 L/55 na pokładzie dziobowym^[5]. Nominalnie armata ma kaliber 4,5" (114 mm). Jej donośność wynosi 22 km, a szybkostrzelność maksymalna 26 strz/min^[6]. Pociski burzące z zapalnikiem zbliżeniowym (stosowane przeciw celom powietrznym) mają masę 20,9 kg^[6]. Okręty mają ponadto dwa zestawy obrony bezpośredniej Vulcan Phalanx Block 1B na śródokręciu, na burtach^[6]. Uzbrojenie uzupełniają dwa działka 30 mm DS30M Mark 2^[6].

W opinii specjalistów, niszczyciele typu 45 są jak na swoją wielkość i przeznaczenie niedozbrojone, co wynika z mniejszej liczby pocisków rakietowych, niż amerykańskie odpowiedniki – jednocześnie użyte pociski zajmują dużo miejsca i wysokość ich kontenerów wymagała umieszczenia kryjącej je pokładówki na pokładzie dziobowym^[5]. Kontrowersyjna jest też decyzja o braku uzbrojenia torpedowego, w związku z tym jedyne możliwości zwalczania okrętów podwodnych zapewniają śmigłowce pokładowe^[6]. Okręty mogą przenosić dwa śmigłowce AgustaWestland AW159 Wildcat, względnie jeden może być zamieniony na większy AW101 Merlin^[7].

Budowane okręty

Niszczyciele rakietowe typu 45
Nazwa	Numer taktyczny	Początek budowy	Wodowanie	Wejście do służby
Daring	D32	28 marca 2003	1 lutego 2006	23 lipca 2009
Dauntless	D33	26 sierpnia 2004	23 stycznia 2007	3 czerwca 2010
Diamond	D34	25 lutego 2005	27 listopada 2007	5 maja 2011
Dragon	D35	19 grudnia 2005	17 listopada 2008	20 kwietnia 2012
Defender	D36	31 lipca 2006	21 października 2009	21 marca 2013
Duncan	D37	26 stycznia 2007	11 października 2010	26 września 2013

Przypisy

1. UK Royal Navy Commissions Type 45 Destroyer HMS Daring. [dostęp 2012-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-31)].
2. UK Royal Navy Commissions Type 45 Destroyer HMS Daring. [dostęp 2012-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-31)].
3. Lipiecki 2018 ↓, s. 90.
4. Lipiecki 2018 ↓, s. 91, 98.
5. Lipiecki 2018 ↓, s. 92-93.
6. Lipiecki 2018 ↓, s. 94-95.
7. Lipiecki 2018 ↓, s. 97-98.

Bibliografia

• Sławomir Lipiecki. Duma Albionu. Niszczyciele rakietowe Typu 45. „Nowa Technika Wojskowa”. 7/2018, s. 88-98, lipiec 2018. ISSN 1230-1655.

Linki zewnętrzne

• TYPE 45 DESTROYERS. [dostęp 2013-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)]. (ang.).
• Royal Navy Matters Type 45 page. navy-matters.beedall.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-12)].
• HMS Defender Type 45 Class Destroyer