Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle właśc. Catherine Marie-Agnès Fal de Saint Phalle (ur. 29 października 1930 w Neuilly-sur-Seine, zm. 21 maja 2002 w San Diego) – francuska rzeźbiarka i malarka.

Niki de Saint Phalle

Niki de Saint Phalle (1964)
Imię i nazwisko	Catherine Marie-Agnès Fal de Saint Phalle
Data i miejsce urodzenia	29 października 1930 Neuilly-sur-Seine
Data i miejsce śmierci	21 maja 2002 San Diego
Narodowość	francuska
Dziedzina sztuki	malarstwo, rzeźbiarstwo
Epoka	sztuka współczesna
Strona internetowa

Nany

Niki de Saint Phalle (1970), zdj. Lothar Wolleh

Życiorys

Będąc nastolatką, pracowała jako modelka. Jej zdjęcia ukazały się m.in. w czasopismach „Life” i „Vogue”^[1]. W 1949 poślubiła amerykańskiego pisarza Harry’ego Mathewsa, małżeństwem byli do 1961. Z tego związku urodziło się dwoje dzieci^[2]. W latach 50. zrezygnowała z kariery modelki i zaczęła malować. Wpływ na porzucenie dotychczasowego stylu życia miało przeżyte w tym okresie załamanie nerwowe – malarstwo było rodzajem terapii.

Po rozwodzie z Mathewsem związała się ze szwajcarskim rzeźbiarzem Jeanem Tinguelym^[3]. Na początku lat 60. zasłynęła jako autorka serii obrazów-tarcz strzelniczych. We wnętrzu białego obrazu de Saint Phalle ukrywała pojemniki z farbą, które po jego przestrzeleniu wypływały i malowały dzieło^[4]. W tej samej dekadzie stworzyła swoje pierwsze rzeźby.

Międzynarodową sławę przyniosły jej gigantyczne plenerowe rzeźby i instalacje realizowane wspólnie z Tinguelym. Jako materiału używała poliestru, dzięki czemu jej rzeźby są bardzo kolorowe. W swoich pracach często wykorzystywała motyw kobiecego ciała.

Do najbardziej znanych realizacji artystki należy pokazana w 1966 w Moderna Museet w Sztokholmie olbrzymka – Nana: Hon. En Kathedral (Ona. Katedra), zrealizowana wspólnie z Tinguelym i Per Olofem Ultvedtem^[5]. W długim na 28, szerokim na 9 i wysokim na 6 metrów leżącym na plecach ciele Nany, do którego wchodziło się przez pochwę, umieszczono m.in. kino, ławeczkę dla zakochanych, bar coca-colowy, akwarium czy planetarium oraz szereg instalacji i prac realizujących przedsięwzięcie artystów. Przez pępek zwiedzający wychodzili do Niebieskiej werandy – swoistego hołdu dla Yves’a Kleina.

Od 1994 mieszkała w San Diego^[6], gdzie zmarła 21 maja 2002^[2][7] z powodu niewydolności płuc^[2][6].

Niektóre dzieła artystki

• Fontanna Strawinskiego przed Centrum Pompidou w Paryżu^[8]
• Nany na placu w Hanowerze^[5]
• Ogród Tarota w Toskanii^[5][8]
• Sun God(inne języki) na terenie uniwersytetu w San Diego
• Trzy Gracje
• fontanna Lifesaver w Duisburgu (z Jeanem Tinguleym)^[9]