Namban-ji

Nanban-ji (jap. 南蛮寺 czyt. namban-ji, namban-dera; dosł. świątynia południowych barbarzyńców)^{[uwaga 1]} – określenie budynku kościoła chrześcijańskiego w XVI i XVII wieku w Japonii^[1][2].

Nazwa ta przestała funkcjonować po 1614, kiedy podczas prześladowania chrześcijan zniszczono wszystkie kościoły. Obecnie kościół jako instytucja, wspólnota wiernych, nazywa się w języku japońskim kyōkai (教会), a budynek kościelny kyōkai-dō (教会堂)^[3][4][1].

W okresie od 1549 do 1614, gdy tolerowano chrześcijaństwo w Japonii, powstało wiele (ok. 250) kościołów katolickich. Mało jednak o nich wiadomo, chociaż zachowały się ich nieliczne malarskie przedstawienia. Istnieją wzmianki o takich kościołach w Yamaguchi (1551), Bungo, Hirado, Arimie, Nagasaki (p.w. Wszystkich Świętych, Todos os Santos 1569), Osace, Kanazawie, Azuchi i Edo. W stolicy cesarskiej Kioto jezuici zbudowali pierwszy kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w 1569–1576 (odbudowany potem po zniszczeniu i zburzony ostatecznie w 1614). Zachowane wizerunki tych kościołów wskazują, że były to budynki drewniane, kryte dachówką, wznoszone w tradycyjnym stylu japońskim (np. kibitsu-zukuri), czasem były to adaptowane świątynie buddyjskie. Wyróżniały się krzyżem, umieszczonym na dachu, czasem zmianą proporcji wnętrza dla celów kultowych oraz detalami architektonicznymi i dekoracyjnymi (motywy chrześcijańskie). Do dzisiaj zachowały się nieliczne fundamenty tych kościołów^[4][3].

Galeria

• 
  Naizen Kanō (1570-1616) ze szkoły Kanō, Namban-ji (1596-1602)
• 
  Dōmi Kanō (1568-1600), Barbarzyńcy z Południa (1593-1600), widoczny budynek kościoła
• 
  Dzwon kościelny z 1577, przeniesiony do świątyni buddyjskiej Shunkō-in w Kioto
• 
  Pozostałości XVI-wiecznego kościoła Santo Domingo w Nagasaki

Uwagi

1. Nanban → „południowi barbarzyńcy”, tak nazywano Europejczyków, a „południowi”, ponieważ ich statki przybywały od południa. Zetknięcie z Europą wywarło pewien wpływ na sztukę Japonii, co wiązało się z chrześcijańską propagandą wizualną.

Przypisy

1. Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 1010, 1011, 1184. ISBN 4-7674-2015-6.
2. Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Ossolineum, 1984, s. 250. ISBN 83-04-01486-6.
3. John B. Kirby, Jr, From Castle to Teahouse: Japanese Architecture of the Momoyama Period, Tuttle Publishing, 2015, s.265-266, ISBN 978-1-4629-1335-0.
4. Mark Mullins (red.) Handbook of Christianity in Japan [w:] "Handbook of Oriental Studies. Section 5 'Japan'", BRILL, 2003, s.10-19, ISBN 90-04-13156-6