Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Meraxes – wymarły rodzaj dinozaurów, nieptasich teropodów z rodziny karcharodontozaurów. Żył w kredzie późnej na terenach dzisiejszej Argentyny. Meraxes gigas jest jedynym gatunkiem występującym w obrębie swojej rodziny.
| Meraxes | |||
| Peter Makovicky, Juan Canale, Sebastian Apesteguía, 2012 | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | karnozaury | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Meraxes | ||
| Gatunki | |||
| |||
Holotyp Meraxes, o oznaczeniu MMCh-PV65 został odkryty w 2012 r. na terenie argentyńskiej prowincji Neuquén przez zespół paleontologów, któremu przewodniczyli Peter Makovicky (Uniwersytet Minnesoty), Juan Canale oraz Sebastian Apesteguía[1].
W 2022 r., na łamach czasopisma Current Biology przedstawiono analizę skamieniałości Meraxes, jako nowego gatunku teropoda z grupy południowoamerykańskich karcharodontozaurydów[1]. Zanim został uznany za nowy, osobny gatunek, Meraxes figurował pod nazwą Carcharodontosaurus Campanas[2].
Nazwa rodzajowa odwołuje się do smoka, Meraxesa, który pojawia się w uniwersum fantasy autorstwa George’a R.R. Martina[3]. Nazwa gatunkowa gigas odnosi się do dużych rozmiarów tego teropoda.
Na podstawie holotypu oszacowano, że dorosły osobnik mierzył ok. 11 m. długości, przy wadze ok. 3.2-5.3 t[4]. Odkryty Meraxes miał ok. 39–53 lat, co czyni go najstarszym znanym dużym teropodem[2][1].
Oszacowanie danych dotyczących wielkości i wagi Meraxes umożliwiał fakt, że jest to najbardziej kompletny szkielet z rodziny karcharodontozaurów znaleziony na półkuli południowej[1]. Na pierwszy i, jak na razie jedyny odkryty okaz składają się: niemal kompletna czaszka (bez żuchwy), fragmenty kończyn przednich, kończyny tylne, kość łopatkowo-krucza, fragmenty żeber, miednica, kość krzyżowa, elementy kręgów szyjnych i grzbietowych oraz kręgi ogonowe[1].
Meraxes jest kolejnym przykładem zachodzenia ewolucji konwergentnej między rodzinami karcharodontozaurów, alwarezaurów, abelizaurów i tyranozaurów. Wśród wyżej wymienionych rodzin, mimo że ich przedstawicieli nie łączy bezpośrednie pokrewieństwo zachodziły podobne zmiany ewolucyjne. Cechowały się one wzrostem wielkości czaszki, przy jednoczesnej redukcji kończyn przednich[1].
Odkrycie Meraxes dostarcza również kolejnych dowodów na to, że karcharodontozaurydy osiągnęły największą różnorodność na krótko przed wyginięciem, co widoczne jest szczególnie w przypadku licznych, różnych u poszczególnych gatunków wyrostków i guzków na czaszce[1].
Na podstawie analizy filogenetycznej zespół badający skamieniałości Meraxes przypisał go do plemienia Giganotosaurini znajdującego się w rodzinie karcharodontozaurów[1]. Meraxes jest najbardziej bazalnym przedstawicielem w podrodzinie giganotosaurinae[1].
| Carcharodontosauridae |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Meraxes, jak pozostałe giganotozaury występował na terenie dzisiejszej Argentyny. Skamieniałe pozostałości gatunku zostały odkryte w Formacji Huincul w Patagonii. W swoim środowisku Meraxes był drapieżnikiem szczytowym. Ze względu na duże rozmiary prawdopodobnie polował na licznie występujące zauropody[5]. Niewykluczone, że dinozaur ten polował w grupach, co umożliwiałoby mu atakowanie największego z zamieszkujących jego ekosystem zauropoda – argentynozaura.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
