Maszkaron

Maszkaron lub maskaron (z wł. mascherone, w fr. mascaron) – rzeźbiarski motyw dekoracyjny w postaci stylizowanej głowy ludzkiej lub fantastycznej postaci, stosowany w rzeźbie architektonicznej i rzemiośle artystycznym.

Maszkaron – Collegium Maius w Krakowie

Maszkaron na krakowskich Sukiennicach

Zobacz multimedia związane z tematem: Maszkarony

Zobacz hasło maszkaron w Wikisłowniku

Maszkarony zwykle mają zdeformowane groteskowo rysy i fantastyczny układ włosów^[1][2].
Stosowany był jako ozdoba np. kapitelu, wspornika, kolumny, zwornika^[3], najczęściej w okresie gotyku, renesansu, manieryzmu oraz baroku^[1]. Wykonywane były w formie reliefu lub pełnoplastycznej rzeźby^[4]. Wykorzystywane były także jako ozdoba fontann, gdzie stanowiły ujście strumienia wody^[1] oraz jako element groteski, ornametu chrząstkowo-małżowinowego^[4].

Najbardziej znane w Polsce są maszkarony na krakowskich Sukiennicach, a w Europie – na katedrze Notre-Dame w Paryżu.

Przypisy

1. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 252, ISBN 978-83-01-12365-9.
2. Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak). T. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1979, s. 120, ISBN 83-01-00283-2.
3. Architektura i budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1882, s. 224, ISBN 83-204-0291-3.
4. Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. T. 18. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2013, s. 55, ISBN 978-83-213-4726-4.

Bibliografia

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 98. ISBN 83-85001-89-1.
• Praca zbiorowa: Słownik sztuki. Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2008, s.423. ISBN 978-83-7435-816-3.

Kontrola autorytatywna (rzeźba):

• LCCN: sh98002867
• GND: 4226541-1
• BnF: 12162681t
• BNCF: 6213
• NKC: ph122653
• J9U: 987007566220105171

Encyklopedie internetowe:

• Treccani: mascherone
• БРЭ: 2190113
• NE.se: maskaron
• DSDE: maskaron