Masyw Mont Blanc

Masyw Mont Blanc (wł. Massiccio del Monte Bianco, fr. Massif du Mont-Blanc) – masyw górski w Alpach Zachodnich. Leży na pograniczu Szwajcarii (kanton Valais), Francji (departamenty Górna Sabaudia i Sabaudia) i Włoch (region Dolina Aosty). Nazwa masywu pochodzi od najwyższego szczytu – Mont Blanc, który osiąga 4808,72 m^[1] i jest zarazem najwyższym szczytem całych Alp.

Masyw Mont Blanc

Massiccio del Monte Bianco, Massif du Mont-Blanc

Kontynent	Europa
Państwo	Francja  Szwajcaria  Włochy
Najwyższy szczyt	Mont Blanc (4808,72 m n.p.m.)
Jednostka dominująca	Alpy Zachodnie
Położenie na mapie Alp Masyw Mont Blanc
45°50′N 6°51′E

Lodowiec Mer de Glace

Grandes Jorasses

Dôme de Rochefort

Geografowie większości krajów, w tym polskich, uznają masyw Mont Blanc za samodzielny masyw, nie należący do żadnego pasma Alp. Geografowie włoscy uważają masyw Mont Blanc za część Alp Graickich. Innego zdania są geografowie francuscy uważając, że masyw Mont Blanc należy do Alp Sabaudzkich^[2][3].

Na wschodzie przełęcz Col du Grand Ferret oddziela masyw Mont Blanc od Alp Pennińskich, a na zachodzie dolina rzeki Arve i przełęcz Col des Montets od Prealp Francuskich. Na południu od Alp Graickich masyw oddziela Mała Przełęcz Świętego Bernarda^[4][5].

Z ogólnej liczby 82 szczytów powyżej 4000 m n.p.m.w całych Alpach, 28 znajduje się w Masywie Mont Blanc.

Po francuskiej stronie z masywu wypływają rzeki Arve i Isère, a po włoskiej stronie rzeka Dora Baltea. Po szwajcarskiej stronie biorą początek mniejsze, lewe dopływy górnego Rodanu, m.in. Dranse i Trient^[4].

Masyw można podzielić na osiem, dość wyraźnie wyodrębnionych, grup górskich. Są to (licząc od północy):

• Trient,
• Argentière,
• Triolet-Verte,
• Jorasses,
• Aiquilles de Chamonix,
• Mont Blanc,
• Trélatête,
• Monte Berio Blanc-Mont de Mirande^[6][2].

Przebieg granicy włosko-francuskiej w rejonie szczytu Mont Blanc jest kwestią sporów. Według niektórych map i publikacji (głównie francuskich) granica przebiega przez Mont Blanc de Courmayeur, a więc Mont Blanc znajduje się na terytorium Francji. Według map i publikacji włoskich granica przebiega przez szczyt Mont Blanc.

Pod masywem biegnie tunel drogowy o długości 11,6 km, który łączy miejscowość Courmayeur we Włoszech z Chamonix we Francji^[4]. Tunel zyskał złą sławę po wypadku z 24 marca 1999 r., kiedy to zapaliła się ciężarówka, zablokowała tunel i spowodowała pożar trwający 53 godziny. Zginęło wtedy 39 osób.

Szczyty o wysokości ponad 4000 m n.p.m.^[7]:

L.p.	Szczyt	Państwo	Grupa górska	Wysokość (m n.p.m.)
1.	Mont Blanc	Francja- Włochy lub  Francja	Mont Blanc	4810
2.	Mont Blanc de Courmayeur	Włochy lub  Francja- Włochy	Mont Blanc	4748
3.	Mont Maudit	Francja- Włochy	Mont Blanc	4465
4.	Picco Luigi Amedeo	Włochy	Mont Blanc	4460
5.	Dôme du Goûter	Francja- Włochy	Mont Blanc	4303
6.	Mont Blanc du Tacul	Francja	Mont Blanc	4248
7.	Grand Pilier d’Angle	Włochy	Mont Blanc	4234
8.	Grandes Jorasses, Pointe Walker	Francja- Włochy	Jorasses	4208
9.	Grandes Jorasses, Pointe Whymper	Francja- Włochy	Jorasses	4184
10.	Aiguille Verte	Francja	Triolet-Verte	4122
11.	Aiguilles du Diable, Pointe Blanchet	Francja	Mont Blanc	4114
12.	Aiguille Blanche de Peuterey	Włochy	Mont Blanc	4112
13.	Grandes Jorasses, Pointe Croz	Francja- Włochy	Jorasses	4110
14.	Aiguilles du Diable, Pointe Carmen	Francja	Mont Blanc	4109
15.	Grande Rocheuse	Francja	Triolet-Verte	4102
16.	Aiguilles du Diable, La Médiane	Francja	Mont Blanc	4097
17.	Aiguilles du Diable, Pointe Chaubert	Francja	Mont Blanc	4074
18.	Monte Brouillard	Włochy	Mont Blanc	4069
19.	Grandes Jorasses, Pointe Marguerite	Francja- Włochy	Jorasses	4065
20.	Aiguilles du Diable, Corne du Diable	Francja	Mont Blanc	4064
21.	Aiguille de Bionnassay	Francja- Włochy	Mont Blanc	4052
22	Grandes Jorasses, Pointe Hélene	Francja- Włochy	Jorasses	4045
23.	Aiguille du Jardin	Francja	Triolet-Verte	4035
24.	Dôme de Rochefort	Francja- Włochy	Jorasses	4015
25.	Dent du Géant	Francja- Włochy	Jorasses	4014
26.	Punta Baretti	Włochy	Mont Blanc	4013
27.	Aiguille de Rochefort	Francja- Włochy	Jorasses	4001
28.	Les Droites	Francja	Triolet-Verte	4000

W Masywie Mont Blanc znajduje się jeszcze 18 wierzchołków mających powyżej 4000 m n.p.m. jednak nie spełniają one kryteriów (szczególnie jeśli chodzi o wybitność) aby je zakwalifikować jako szczyty. Są to (ostatnia kolumna to grupa górska)^[7]:

1	Rocher de la Tournette	4677	Mont Blanc
2	Petite Bosse	4547	Mont Blanc
3	Grande Bosse	4513	Mont Blanc
4	Aiguille de la Belle Etoile	4354	Mont Blanc
5	Pointe Mieulet	4287	Mont Blanc
6	Pointe Bayeux	4258	Mont Blanc
7	Mont Blanc du Tacul, wierzchołek wschodni	4247	Mont Blanc
8	Aiguille Blanche de Peuterey, Pointe Seymour King	4107	Mont Blanc
9	Pointe de l'Androsace	4107	Mont Blanc
10	Aiguille Blanche de Peuterey, Pointe Jones	4104	Mont Blanc
11	Pilier du Diable	4067	Mont Blanc
12	Terzo pilastro del Col Maudit	4064	Mont Blanc
13	Pointe Bravais	4057	Mont Blanc
14	Pic Eccles	4041	Mont Blanc
15	Gendarme del Col Maudit	4032	Mont Blanc
16	Pointe Eveline	4026	Triolet-Verte
17	Pointe Croux	4023	Mont Blanc
18	Piton des Italiens	4003	Mont Blanc

Schroniska:

* Po stronie włoskiej:

• Rifugio Francesco Gonella – 3071 m
• Rifugio Monzino – 2590 m
• Rifugio Torino – 3375 m
• Rifugio Cesare Dalmazzi al Triolet – 2590 m
• Rifugio Elena – 2062
• Rifugio Gabriele Boccalatte e Mario Piolti – 2803 m
• Rifugio Elisabetta – 2195 m
• Bivacco „Borelli Lorenzo” – 2325 m
• Bivacco Piero Craveri – 3490 m
• Bivacco Giuseppe Lampugnani – 3860 m
• Bivacco Gervasutti – 2835 m
• Bivacco della „Fourche"

* Po stronie francuskiej:

• Capanna Vallot – 4362 m
• Rifugio dei Grands Mulets – 3051 m
• Rifugio des Cosmiques – 3613 m
• Rifugio del Goûter – 3817 m
• Rifugio Alberto Primo – 2706 m
• Rifugio di Tête Rousse – 3167 m

* Po stronie szwajcarskiej:

• Rifugio del Trient – 3170 m
• Rifugio di Saleina – 2691 m

Przypisy

1. LaL. Libre.be LaL., Le Mont-Blanc rétrécit [online], lalibre.be [dostęp 2018-12-18] (fr.).
2. Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu, tom 3, Góry Europy, Wydawnictwo Stapis, Katowice, 2007, ISBN 978-83-60429-04-4.
3. Nowa encyklopedia powszechna PWN, DariuszD. Kalisiewicz (red.), t. 4, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, ISBN 83-01-11967-5, OCLC 830125614. Brak numerów stron w książce
4. Mapa swisstopo. [dostęp 2023-11-28].
5. Michelin, France, Rhone-Alpes, ISBN 2-06-700244-9
6. IGC, Instituto Geografico Centrale, Monte Bianco Courmayeur La Thuile Chamonix Mont Blanc, Torino
7. Lista wszystkich szczytów powyżej 4000 metrów w Alpach na stronie UIAA [online], web.archive.org, 3 marca 2016 [dostęp 2018-12-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03].

Bibliografia

• Ippolito Ostellino – I giardini botanici delle Alpi Occidentali – Cuneo – L'Arciere, 1996
• Luca Zavatta – Le Valli del Monte Bianco – Guide dell'Escursionista – Escursionista editore.
• Courmayeur e il Monte Bianco – Montagne d’Italia
• M. Bocca, I. Grimond, L. Ramires – Fauna delle Alpi, 1996
• Lorenzino Cosson – I colori del Monte Bianco – Torino – Museo Montagna, 1995
• Immagini e immaginario della montagna 1740 – 1840. – Torino – Museo Montagna, 1989
• Stefano Ardito – Intorno al Monte Bianco – Zanichelli – Bologna

Kontrola autorytatywna (Alpine supergroup):

• VIAF: 242532298
• SUDOC: 027605558
• NKC: ge764258

Encyklopedie internetowe:

• БРЭ: 2226346
• Catalana: 0043602