Loading AI tools
Żołnierz Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Józef Sztul (Stule) (ur. 11 lutego 1921 w Sokolnikach, zm. 24 lutego 1987 w Edynburgu) – chorąży Polskich Sił Powietrznych, kawaler Virtuti Militari.
Syn Ludwika i Józefy z domu Koniecznej, miał dwójkę rodzeństwa. Zdał maturę w 1936 r. i w 1937 r. rozpoczął naukę w Szkole Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich jako radiotelegrafista[1]. Po wybuchu II wojny światowej został ewakuowany ze szkołą na wschodnie tereny Polski. 17 września, po agresji ZSRR na Polskę, przedostał się do Francji, w listopadzie 1939 r. trafił do polskie bazy w Lyon-Bron. Jako jeden z pierwszych zgłosił się do służby w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii, otrzymał numer służbowy RAF P-780363[2].
Przeszedł przeszkolenie w zakresie języka angielskiego i obsługi brytyjskich samolotów. W czerwcu 1940 r. otrzymał przydział do dywizjonu 300 jako radiooperator i brał udział w atakach na niemieckie barki inwazyjne w portach Calais i Boulogne[3]. 13 października jego samolot Fairey Battle, po powrocie z zadania bojowego, lądował przymusowo na terenie Wielkiej Brytanii, załoga nie odniosła obrażeń[4]. W okresie bitwy o Anglię wykonał dwa loty bojowe[5].
Po przezbrojeniu dywizjonu w samoloty Vickers Wellington brał udział w nalotach na zbiorniki paliwa w Rotterdamie, stocznię U-Bootów w Kiel, instalacje portowe w Hamburgu, Bremie i Emden, cele w Duisburgu, Osnabrück i Düsseldorfie oraz atakach na krążownik Prinz Eugen, pancernik Scharnhorst i krążownik Gneisenau w Brest[6][7].
23 marca 1941 r., w załodze dowódcy dywizjonu 300 płk. Wacława Makowskiego, brał udział w pierwszym nalocie Polaków na Berlin[8]. 11 lipca 1941 r. brał udział w ataku na węzeł kolejowy w Kolonii, w drodze powrotnej jego samolot został zestrzelony przez niemiecki myśliwiec nocny. Załoga przeżyła i trafiła do niemieckiej niewoli[9]. Przebywał w obozach jenieckich: Stalag IX C w Bad Sulza, Stalag Luft III Sagan, Stalag Luft I w Lübeck, Stalag IV Bw Mühlberg/Elbe, Stalag Luft VI w Heydekrug. Wobec zagrożenia szybkim natarciem Armii Czerwonej latem 1944 r. został ewakuowany drogą morską i trafił do Stalagu Luft IV w Groß Tychow. W styczniu 1945 r. jego obóz jeniecki został pieszo ewakuowany w głąb Niemiec. 2 maja 1945 r. został wyzwolony przez oddziały 2. Armii Brytyjskiej w rejonie Boizenburg/Elbe. Po zakończeniu działań wojennych i demobilizacji nie zdecydował się na powrót do Polski, pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 24 lutego 1987 w Edynburgu, został pochowany na Mortonhall Cemetery[10] .
Ożenił się z Margaret, z którą miał syna Leonarda i córkę Jean[11].
Za swą służbę otrzymał odznaczenia[12] :
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.